Theo Mainichi, ngày 1/10, nghị sĩ Shigeru Ishiba, 67 tuổi, đã được quốc hội Nhật Bản bầu làm Thủ tướng mới, thay ông Kishida Fumio.
Cùng ngày, tân Thủ tướng Ishiba đã công bố nội các mới, đáng chú ý, ông đã chọn cả đồng minh và đối thủ vào nội các gồm 20 bộ trưởng, trong đó có hai phụ nữ.
Theo Reuters, trong số những người được tân Thủ tướng Nhật Bản chọn vào nội các có hai đối thủ ở các vị trí chủ chốt, bao gồm ông Katsunobu Kato làm Bộ trưởng Tài chính và Yoshimasa Hayashi tiếp tục làm Chánh văn phòng nội các.
Một đồng minh thân cận của ông Ishiba, Takeshi Iwaya, sẽ đảm nhiệm chức Bộ trưởng Ngoại giao. Ông Yoji Muto sẽ phụ trách Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp.
Tuần trước, ông Ishiba, cựu bộ trưởng Quốc phòng, đã giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu chọn ra lãnh đạo mới của đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền. Do đảng này chiếm đa số ghế trong quốc hội nên vị trí lãnh đạo đảng gần như chắc chắn sẽ thành Thủ tướng.
Tân Thủ tướng Ishiba đã tuyên bố sẽ giải tán Quốc hội và tổ chức bầu cử sớm, dự kiến vào ngày 27/10.
Theo dự đoán của giới quan sát, đảng LDP có nhiều khả năng sẽ chiến thắng trong cuộc bầu cử này và tiếp tục lãnh đạo đất nước.
Có 1/3 số người trả lời cuộc thăm dò do báo Mainichi tổ chức cho biết họ ủng hộ LDP, so với 15% tuyên bố ủng hộ đảng Dân chủ Lập hiến đối lập chính. Bên cạnh đó, hơn một nửa số người trả lời, bao gồm cả những người ủng hộ các đảng đối lập, cho biết họ lạc quan về việc ông Ishiba nhậm chức thủ tướng.
Những thách thức đối với tân Thủ tướng Nhật
Trong nhiệm kỳ mới, tân Thủ tướng Ishiba sẽ có trách nhiệm giải quyết các vấn đề trong và ngoài nước đang được quan tâm như vấn đề chi phí sinh hoạt tăng, hay tình hình an ninh đang trở nên nóng lên ở khu vực Đông Á.
Về kinh tế, ông Ishiba ủng hộ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản dần dần thoát khỏi các chính sách tiền tệ cực kỳ lỏng lẻo. Điều này đã khiến đồng yen tăng vọt sau khi ông Ishiba chính thức trở thành tân Chủ tịch LDP.
Theo tờ Straitstimes, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Ishiba đã gợi ý nâng thuế doanh nghiệp để hỗ trợ cho chính sách hiện tại của chính phủ đến năm 2027 tăng chi tiêu quốc phòng lên 2% GDP.
Nhật Bản là một trong những quốc gia có dân số già nhất thế giới. Dân số từ 100 tuổi trở lên của Nhật Bản đang ở mức cao kỷ lục hơn 95.000 người. Tân Thủ tướng Ishiba đặt mục tiêu nâng cao tỷ lệ sinh thấp của Nhật Bản thông qua các biện pháp như xem xét lại giờ làm việc dài và mở rộng thêm hỗ trợ cho các bậc phụ huynh.
Ông Ishiba cũng đặt mục tiêu phục hồi các vùng nông thôn - khu vực cộng đồng người cao tuổi ngày càng trở nên cô lập, là "công việc của cuộc đời" cùng với an ninh và phòng ngừa thảm họa.
Về chính sách khí hậu, Nhật Bản đang hướng tới mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 và ông Ishiba muốn thúc đẩy sử dụng năng lượng tái tạo để cung cấp nhiên liệu cho đất nước vốn nghèo tài nguyên.
Theo chuyên gia kinh tế và cựu thành viên Ngân hàng Trung ương Nhật Bản – bà Sayuri Shirai, Nhật Bản cần tập trung nhiều hơn vào các chiến lược khử carbon, đặc biệt là trong kinh doanh. "Nếu các công ty Nhật Bản không thực hiện điều đó, họ sẽ thua cuộc trước sự cạnh tranh toàn cầu bởi hàng hóa phát thải carbon cao có thể bị trừng phạt bằng thuế", bà Shirai nói với AFP.