Thẩm tra tư cách đại biểu: Tiến hành chặt chẽ, trách nhiệm

Căn cứ theo Điều 86 Luật Bầu cử ĐB Quốc hội và ĐB HĐND, kế hoạch về công bố kết quả bầu cử, Hội đồng Bầu cử Quốc gia căn cứ vào biên bản tổng kết cuộc bầu cử trong cả nước, công bố kết quả bầu cử và danh sách những người trúng cử ĐB Quốc hội chậm nhất là ngày 12/6/2021 (20 ngày sau ngày bầu cử). Ủy ban Bầu cử ở tỉnh, TP căn cứ vào biên bản tổng kết cuộc bầu cử, công bố kết quả bầu cử và danh sách những người trúng cử ĐB HĐND cấp tỉnh chậm nhất là ngày 2/6/2021 (10 ngày sau ngày bầu cử). Ủy ban Bầu cử cấp huyện, cấp xã căn cứ vào biên bản tổng kết cuộc bầu cử, công bố kết quả bầu cử và danh sách những người trúng cử ĐB HĐND cấp huyện, cấp xã chậm nhất là ngày 2/6/2021 (10 ngày sau ngày bầu cử).

Kết quả bầu cử được tính trên số phiếu bầu hợp lệ và chỉ được công nhận khi đã có quá một nửa tổng số cử tri trong danh sách cử tri tại đơn vị bầu cử tham gia bầu cử (trừ trường hợp bầu cử lại, mà số cử tri đi bầu cử vẫn chưa đạt quá một nửa tổng số cử tri trong danh sách cử tri thì kết quả bầu cử lại được công nhận, không tổ chức bầu cử lại lần thứ hai). Người trúng cử phải là người ứng cử có số phiếu bầu đạt quá một nửa tổng số phiếu bầu hợp lệ. Trường hợp số người ứng cử đạt số phiếu bầu quá một nửa tổng số phiếu hợp lệ nhiều hơn số lượng ĐB cần bầu, những người trúng cử là người có số phiếu bầu cao hơn. Trường hợp cuối danh sách trúng cử có nhiều người được số phiếu bầu bằng nhau và nhiều hơn số lượng ĐB được bầu, người nhiều tuổi hơn là người trúng cử.

Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết. trong văn bản gửi tới Ủy ban Bầu cử các tỉnh, thành, Hội đồng Bầu cử quốc gia đã lưu ý, việc công bố kết quả bầu cử và danh sách những người trúng cử ĐB Quốc hội khóa XV trong cả nước thuộc thẩm quyền của Hội đồng Bầu cử quốc gia. Do đó, Ủy ban Bầu cử ở các tỉnh, TP không được công bố và đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng kết quả và danh sách những người trúng cử ĐB Quốc hội ở địa phương mình trước khi Hội đồng Bầu cử quốc gia công bố kết quả và danh sách những người trúng cử ĐB Quốc hội trong cả nước.

Xác nhận tư cách của người trúng cử

Theo Tổng Thư ký Quốc hội, việc xác nhận tư cách của người trúng cử ĐB Quốc hội khóa XV, ĐB HĐND nhiệm kỳ 2021 - 2026 là một bước quan trọng, đã được Luật quy định rõ. Theo đó, căn cứ vào kết quả tổng kết bầu cử ĐB Quốc hội, kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến người trúng cử ĐB Quốc hội, Hội đồng Bầu cử quốc gia tiến hành xác nhận tư cách của người trúng cử, cấp giấy chứng nhận ĐB Quốc hội khóa mới cho người trúng cử và báo cáo Quốc hội khóa mới về kết quả xác nhận tư cách ĐB tại kỳ họp đầu tiên. Với cấp HĐND, cũng căn cứ vào kết quả tổng kết bầu cử, kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến người trúng cử, Ủy ban Bầu cử tiến hành xác nhận tư cách của người trúng cử ở cấp mà mình chịu trách nhiệm tổ chức bầu cử, cấp giấy chứng nhận ĐB HĐND khóa mới cho người trúng cử và báo cáo HĐND khóa mới về kết quả xác nhận tư cách ĐB tại kỳ họp đầu tiên.

Theo Hội đồng Bầu cử Quốc gia, việc xem xét, thẩm tra tư cách ĐB sẽ được tiến hành thận trọng, trách nhiệm, đảm bảo theo đúng các quy định của Luật. Về việc khiếu nại về kết quả bầu cử, phải được gửi đến Hội đồng Bầu cử quốc gia (với ĐB Quốc hội), Ủy ban Bầu cử (với ĐB HĐND) chậm nhất là 5 ngày kể từ ngày công bố kết quả bầu cử. Trên cơ sở đó, Hội đồng Bầu cử quốc gia có trách nhiệm xem xét, giải quyết trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại; Ủy ban Bầu cử, có trách nhiệm xem xét, giải quyết trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại. Luật cũng quy định rõ, quyết định giải quyết khiếu nại của Hội đồng Bầu cử quốc gia, Ủy ban Bầu cử là quyết định cuối cùng.