“Thần đèn” Nguyễn Văn Cư: “bác sĩ” chữa bệnh cho những công trình

Đầu tháng 10 tại Huế, PV Báo Kinh tế & Đô thị đã có cơ hội trò chuyện với ông khiến người nghe hiểu thêm về một “bác sĩ” đặc biệt của ngành xây dựng – người không chỉ cứu những ngôi nhà, ngôi chùa, mà còn gìn giữ ký ức và niềm tin của bao thế hệ.

Cái duyên với công trình tín ngưỡng

Khi được hỏi về công việc “thần đèn” trong năm vừa qua, ông Cư chia sẻ: “Sau thời gian trầm lắng do Covid-19, khi kinh tế phục hồi, nhiều người bắt đầu sửa sang, chống lún, di dời nhà cửa. Có thời điểm, khách hàng đến cùng lúc khiến tôi phải tính toán rất kỹ để cân đối nhân công, thiết bị, nhằm đảm bảo đúng tiến độ và an toàn tuyệt đối cho các công trình.”

Gần như không có khái niệm nghỉ ngơi, ông và đội thợ của mình vẫn miệt mài trên các công trình trải dài khắp cả nước. “Đầu năm nay, tôi di dời một biệt thự nặng đến 3.000 tấn ở Bình Dương. Bình thường, công trình như thế phải mất từ 2 đến 3 tháng, nhưng chủ đầu tư yêu cầu gấp, nên chúng tôi chia ca làm ngày làm đêm, kể cả cuối tuần để rút ngắn thời gian. Tháng 3, tôi xử lý di dời một ngôi chùa là di tích ở Hội An, rồi tiếp tục nâng cao một ngôi đền 200 năm tuổi ở TP Hồ Chí Minh” - ông Cư kể.

Điều thú vị là dù học ngành luật, nhưng cuộc đời lại đưa ông sang hướng hoàn toàn khác. “Tôi không phải kỹ sư xây dựng, nhưng có lẽ do cái duyên nên hầu như công trình nào tôi làm cũng thuận lợi, không xảy ra sự cố ngoài tầm kiểm soát” - ông Cư cười hiền.

Trong số hàng trăm công trình ông từng thực hiện, đáng chú ý có nhiều công trình tôn giáo: chùa, đền, nhà thờ, giáo xứ... Năm 2018, ông từng nâng cao toàn bộ Giáo xứ Nữ vương Hòa Bình ở TP Hồ Chí Minh – khối công trình nặng tới 6.000 tấn, cao thêm 2m để chống ngập. Một năm trước đó, ông đã di dời một ngôi chùa nặng 3.200 tấn ở Tây Ninh đi xa 40m và xoay 110 độ để chỉnh lại hướng cổng – một kỳ tích khiến giới kỹ thuật và truyền thông lúc bấy giờ đặc biệt chú ý.

“Làm xong chùa này thì lại có đền khác, giáo xứ khác tìm đến. Có lẽ họ thấy tôi làm việc nghiêm túc, có tâm, nên tin tưởng giao những công trình linh thiêng ấy” - ông tâm sự.

Hành trình hơn 20 năm của một “bác sĩ công trình”

Người ta thường gọi ông Nguyễn Văn Cư là “thần đèn” – một biệt danh gắn với những nhân vật có thể “hô biến” nhà cửa di dời mà không nứt vỡ. Nhưng ông lại thích được gọi là “bác sĩ xây dựng” hơn.

“Bởi mỗi công trình là một “bệnh nhân”. Có công trình bị lún, có công trình bị nghiêng, có nơi ngập nước triền miên. Tôi phải bắt mạch, chẩn đoán nguyên nhân, rồi mới “kê toa” và “điều trị”. Có khi phải nâng, có khi phải xoay, có khi phải dịch chuyển cả chục mét”- ông Cư ví von.

Để di dời được một công trình hàng nghìn tấn, từng chi tiết phải được tính toán chính xác đến từng milimét. “Chỉ cần lệch một chút, công trình có thể rạn nứt, sụp đổ. Nhiều người nghĩ là may mắn, nhưng thật ra là cả một quá trình lao động nghiêm túc, đòi hỏi kinh nghiệm và cảm giác nghề cực kỳ tinh tế” - ông Cư chia sẻ thêm.

Dù được xem là người “cứu” hàng trăm công trình, ông Nguyễn Văn Cư vẫn nhiều lần trăn trở với nghề. “Hiện nay, nhu cầu nâng cao nhà cửa, công trình tôn giáo, hay các cơ sở hạ tầng dân sinh rất lớn, nhất là sau khi đường phố được nâng cấp khiến nhà dân bị thấp và ngập. Nhưng thủ tục cấp phép lại rườm rà, nhiều nơi không có cơ chế rõ ràng, khiến công trình bị ách tắc.”

Ông dẫn chứng, như công trình nâng đền Đức Quan Thánh ở TP Hồ Chí Minh, chỉ riêng khâu xin phép đã mất đến 4 tháng. Trong khi đó, người dân sống ngập nước khổ sở, còn chúng tôi thì không thể thi công khi chưa có giấy phép.

Vì vậy, vị “thần đèn” mong muốn các địa phương có quy trình rõ ràng, minh bạch hơn để nghề di dời, chống lún, chống nghiêng có hành lang pháp lý thuận lợi, giúp người dân sớm được an cư.

Sau hơn 2 thập kỷ “làm bạn” với kích thủy lực, con đội và hàng trăm tấn sắt thép, ông Cư vẫn chọn sống giản dị, ít xuất hiện trước truyền thông. Ông nói: “Công trình đứng vững, người dân vui, chùa chiền không bị ngập – đó là niềm vui lớn nhất của tôi”.

Giữa nhịp sống hiện đại, “thần đèn” Nguyễn Văn Cư vẫn lặng lẽ với nghề. Ông không chỉ di dời những khối bê tông nặng hàng nghìn tấn, mà còn di chuyển niềm tin và sự bình yên của con người đến những vị trí cao ráo, vững chãi hơn. Và có lẽ, chính vì vậy mà người ta gọi ông là “bác sĩ” của những công trình - người chữa lành vết thương cho ngôi nhà và cho cả ký ức.