“Tháng 7 nghĩa tình” ở xã Vật Lại Anh hùng

Sáng 25/7, nắng nhẹ nhàng kèm những “cơn mưa ngang qua” khiến những bờ tường đá ong phủ rêu càng thêm xanh mướt khiến khung cảnh vùng ven đô thêm phần thơ mộng. Song, những cơn bão dập dìu suốt những ngày qua, đợt nắng nóng mới đang đến gần lại khiến chúng tôi dấy lên trong những lo ngại; bởi, các mẹ, các bác thương, bệnh binh đều đã tuổi cao, sức yếu.

Với những thành tích đáng tự hào trong hai cuộc kháng chiến, quân và dân xã Vật Lại đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương quân công hạng ba và Huân chương kháng chiến hạng Hai (thời kỳ chống Pháp); Huân chương chiến công hạng Ba về thành tích chiến đấu đánh thắng không quân Mỹ trận đầu của tỉnh Hà Tây cũ (ngày 27/7/1965); Huân chương kháng chiến hạng Hai về thành tích tuyển quân chi viện cho tiền tuyến, lực lượng dân quân du kích 13 năm liền đạt danh hiệu đơn vị quyết thắng (1965 – 1977). Đặc biệt, có 43 bà mẹ được Nhà nước phong tặng và truy tặng danh hiệu cao quý Bà mẹ Việt Nam Anh hùng.

Tự hào “khoe” với các thanh niên về truyền thống đất tranh của địa phương, Phó Chủ tịch UBND xã Vật Lại Phùng Kim Chung cho biết: Trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, cùng với cả nước, quân và dân xã Vật Lại đã có nhiều cống hiến. Theo sử sách, xã Vật Lại xưa là một căn cứ của nghĩa quân Lam Sơn ở Sơn Tây. Nhân dân Vật Lại đã có công giúp Lê Lợi trong trận hạ thành Sơn Tây. Sau khi đại thắng quân Minh, vua Lê Thái Tổ đã tặng dân làng một bức trướng xanh để ghi công và đổi tên làng từ U Ma thành Vật Lại. Giữ vững truyền thống, từ đó đến nay, Nhân dân xã Vật Lại luôn bền bỉ đấu tranh chống giặc ngoại xâm.

Giữa “sơn thanh khói lửa” trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, cái tên “Vật Lại oai hùng” vang lên như một bài ca bất diệt, biểu tượng cho ý chí kiên cường, bất khuất chống xâm lăng của một vùng sông Đà, núi Tản.

Hình ảnh người nữ du kích dũng cảm giật quả mìn nổ tung, diệt 3 tên địch tại chỗ; người đội trưởng đội “Quyết tử” Chu Danh Lộc tuy dù bị thương, súng không còn một viên đạn nhưng với tinh thần chiến đấu anh dũng, vẫn lăn xả vào cướp súng giết giặc; còn cả người đội viên “Quyết tử” Đỗ Tắc Ích, trong tình thế chiến đấu hết đạn lại bị địch vây giáp bốn phía, nhưng quyết không để bị bắt, anh đã lao mình vào một ngôi nhà đang cháy và hy sinh… Tất cả đều là minh chứng cho ý chí kiên cường, bất khuất của quân và dân xã Vật Lại.

Ông Chung cho biết thêm: Nhiều trận đánh của quân và dân Vật Lại đã được ghi nhận như những nét son chói lọi trong lịch sử chiến đấu của dân tộc ta như: Bốn lần chống địch càn quét những năm 1948 – 1949; vây hãm, bức hàng địch ở bốt đồi Ong; diệt đồn yên Khoái; khiến địch ở đồn Vật Lại và bốt Chùa Cao Tây Đằng phải tháo chạy tháng 7/1954... Qua 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, nhân dân Vật Lại đã tiêu diệt được 411 tên giặc, trong đó bắt sống 88 tên, thu và phá hủy 37 khẩu súng các loại.

Cùng với đó, những năm tháng sục sôi đánh Mỹ, biết bao người con thân yêu của Vật Lại cũng nô nức tòng quân, lớp anh trước, lớp em sau, xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước. Nhiều em bé, cụ già, bà mẹ đã trở thành những chiến sĩ quả cảm trên các mặt trận, cùng lửa khói tiền phương góp phần làm nên bài ca Đại thắng mùa Xuân năm 1975 lịch sử, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

Trải qua ba cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và bọn bành trướng bá quyền Trung Quốc, đã có trên 200 người con thân yêu của Vật Lại ngã xuống trên mảnh đất quê hương và mọi nẻo đường của Tổ quốc, cũng như nghĩa vụ quốc tế. Trong đó, có cả những liệt sĩ đã hy sinh cho độc lập, tự do của hai nước Lào và Campuchia.

“Giữ vững đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa”, hàng năm, địa phương thường xuyên thăm hỏi, tặng quà nhân dịp các ngày lễ, Tết và dịp 27/7 với 332 suất quà, tổng số tiền là 221,6 triệu đồng. Nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh – Liệt sĩ, Đảng và Nhà nước dành tặng 332 suất quà, tổng số tiền là 319,8 triệu đồng; Khối các cơ quan, DN tặng 40 suất quà”, ông Chung chia sẻ.

Trong chương trình “Tháng 7 nghĩa tình”, Cụm thi đua số 02 – Đoàn khối Các cơ quan TP Hà Nội đã tặng 20 phần quà, mỗi phần gồm quà tặng và 500 ngàn đồng cho 20 gia đình người có công tại trụ sở UBND xã Vật Lại. Đoàn trực tiếp đến nhà trao 3 phần quà, mỗi phần gồm quà tặng và 1 triệu đồng cho 3 gia đình chính sách. Tổng trị giá các phần quà lên tới gần 20 triệu đồng.

Đoàn thanh niên Cụm thi đua số 2  - Đoàn khối Các cơ quan TP Hà Nội vừa đến sân UBND xã Vật lại, các cán bộ xã tất tả rảo bước ra đón đoàn. Trong hội trường xã Vật Lại, các bà, các mẹ, các bác cựu chiến binh đang xúc động ôn lại chuyện cũ. Họ quên cả câu chào của những người khách lạ, cứ thế sà vào vòng tay nhau, nghẹn ngào. Có lẽ, trong khoảnh khắc vỡ òa đó, mấy chục năm đã qua với họ chỉ như một tích tắc.

Mặc dù đã 89 tuổi, nhưng mẹ liệt sĩ Lê Thị Út (thôn An Thịnh) vẫn còn rất minh mẫn. Cụ kể: “Cậu con trai đầu của tôi từ bé đã rất ngoan hiền, gan dạ. 12 tuổi nó đã bảo mẹ ơi cho con đi bộ đội, con muốn đuổi hết những kẻ xâm lăng ngang ngược ra khỏi nước mình. Đủ tuổi nhập ngũ, nó lập tức vào chiến trường Quảng Trị chiến đấu và hy sinh anh dũng. Nhớ lại ngày đứa con cả mất, lòng tôi đau như cắt, tưởng chừng không thể vượt qua. Nhưng, tôi hiểu rằng, con trai mình đã hy sinh vì nước, vì dân cũng là để cho quê hương yên bình, no ấm. Đau thương, buồn tủi nhưng tôi cũng rất tự hào”.

Sau khi trao 20 phần quà, mỗi phần bao gồm quà tặng và 500 ngàn đồng cho các gia đình chính sách tại trụ sở UBND xã, cả đoàn đến thăm gia đình thương binh Chu Hữu Thảo (65 tuổi, thôn Yên Bồ). Ông Thảo hồi tưởng: “Tôi nhập ngũ từ năm 1962, chiến đấu ở chiến trường Tây Nam bộ. Đúng ngày 27/7/1974, còn vài tháng nữa là giải phóng, thì bị mất chân ở Rạch Giá. Hồi đó, tôi ở lực lượng pháo binh, sau khi kết thúc trận đánh, phát hiện anh Khánh- Khẩu đội trưởng chưa rút kịp, tôi quay lại tìm thì thấy anh ấy bị bắn vào trán và hy sinh. Tôi cõng anh ấy trên vai, quay người trườn xuống kênh nước gần đó thì bị địch phát hiện, bắn trúng chân. Tôi vội vàng lấy thắt lưng buộc chặt vào vết thương, hơn 1 ngày sau mới lên bàn phẫu thuật”.

Rời nhà thương binh Chu Hữu Thảo, chúng tôi sang thôn Vồi thăm hai vợ liệt sĩ Phùng Thị Lạc và Phùng Thị Tươi. Đúng như tên gọi của hai mẹ, hai mẹ thật lạc quan và vui tươi, dù các mẹ đều sống một mình vì chồng mất sớm, không có con cái. Nói về bí quyết sống lâu, khỏe mạnh, cụ Phùng Thị Tươi bảo: “Đó là tôi vì tôi luôn sống vui vẻ và yêu thương mọi người. Và điều tôi thấy mừng nhất là các cháu thanh niên đã biết làm những việc ý nghĩa, như tham hỏi, tri ân những người như chúng tôi mỗi dịp lễ, Tết, ngày 27/7. Mong rằng, các cháu tiếp tục cố gắng, nhiệt huyết với những công việc ý nghĩa như thế này. Các cháu phải sống và làm việc sao cho đất nước ngày càng phát triển đấy nhé!”, cụ Tươi căn dặn chúng tôi.

Sau khi tặng quà cho các gia đình chính sách, các cụ, các bác cứ liên tục nói cảm ơn các cháu thanh niên đã nhớ đến mình. Các cụ mong rằng, thế hệ sau sẽ có nhiều người biết đến nhiều câu chuyện hào hùng thuở giữ nước, để từ đó giữ vững và phát huy truyền thống yêu nước của những người con đất Việt. Lẽ ra, người phải nói lời cảm ơn là chúng tôi – những người được lớn lên trong nền độc lập, trong hòa bình ấm no được tạo nên bởi những hi sinh to lớn của các bà, các ông, các bác cựu binh. Họ là những tấm gương sáng để chúng tôi nói theo và biết ơn, tự hào.

Phó Chủ tịch UBND xã Vật Lại Phùng Kim Chung bày tỏ: “Chương trình “Tháng 7 nghĩa tình” do Cụm thi đua số 2  - Đoàn khối Các cơ quan TP Hà Nội tổ chức là một trong những hoạt động xã hội có ý nghĩa sâu sắc, thiết thực, thể hiện vai trò xung kích, giữ vững đạo lý “uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây” của thanh niên. Bên cạnh đó, chương trình cũng góp phần không nhỏ trong công tác chăm lo đời sống tinh thần, chăm sóc sức khỏe cho các gia đình chính sách, người có công trên địa bàn xã Vật Lại”.

Trong phút giây xúc động, Bí thư Đoàn khối các cơ quan TP Hà Nội Nguyễn Thị Lan Anh chia sẻ: “Về với xã Vật Lại Anh hùng, đoàn thanh niên Khối Các cơ quan TP Hà Nội, Cụm Thi đua số 2 một lần nữa được thể hện lòng biết ơn sâu sắc đối với sự hi sinh từ những người con của xã Vật Lại. Qua đó, giáo dục cho đoàn viên thanh niên Khối Các cơ quan TP truyền thống cách mạng, tư tưởng để xây dựng một thế hệ thanh niên tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn”.

Chắc chắn rằng, những dịp 27/7 tới đây, các đoàn viên thanh niên Cụm thi đua số 2 nói riêng, Đoàn khối các Cơ quan TP Hà Nội nói chung sẽ tiếp tục tổ chức các chương trình tri ân tương tự “Tháng 7 nghĩa tình”. Đó là cách tuổi trẻ Thủ đô bày tỏ lòng biết ơn, sự hy sinh to lớn của các thế hệ đi trước.

Cuối chương trình, các thanh niên Cụm thi đua số 2 đã đến thăm cây đa cuối cùng Bác Hồ trồng trước khi mất tại thôn Yên Bồ, xã Vật Lại.