Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Thế giới trong tuần: Mỹ - Iran đối mặt nguy cơ xung đột vũ trang

Nguyễn Phương
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Căng thẳng Mỹ - Iran leo lên một nấc thang mới sau khi Tehran bắn rơi máy bay không người lái của Mỹ tại vùng Vịnh; Chuyến thăm Triều Tiên của Chủ tịch Trung Quốc là 2 sự kiện nổi bật trong tuần.

Mỹ - Iran trước nguy cơ đối đầu quân sự cận kề
Căng thẳng trong quan hệ Mỹ - Iran sau vụ hai tàu chở dầu nước ngoài bị tấn công trên vịnh Oman tiếp tục có bước leo thang mới với những lời cáo buộc gay gắt cùng những tuyên bố cứng rắn từ cả hai phía. Nhiều chuyên gia quốc tế nhận định, nguy cơ đối đầu quân sự đang cận kề.
Tổng thống Donald Trump ngày 18/6 khẳng định Mỹ sẵn sàng đối phó với Iran. Trả lời phỏng vấn tạp chí Time, Tổng thống Mỹ cho biết ông đã chuẩn bị triển khai hành động quân sự để ngăn chặn Iran có được một quả bom hạt nhân, song vẫn để ngỏ khả năng sử dụng vũ lực để bảo vệ những nguồn cung cấp dầu mỏ.
 Máy bay trinh sát và do thám không người lái RQ-4 Global Hawk của Mỹ.
Một diễn biến mới nhất khiến tình hình trở nên nghiêm trọng hơn khi ngày 20/6, Iran tuyên bố đã bắn hạ một máy bay do thám không người lái (UAV) RQ-4 Global Hawk của Mỹ. Trên trang Twitter cá nhân, Tổng thống Mỹ Donald Trump viết: "Iran đã phạm một sai lầm rất lớn". 
Một kế hoạch tấn công quân sự nhằm trả đũa Iran được Tổng thống Trump thông qua nhưng được hoãn lại vào phút chót, tuy nhiên, người đứng đầu Nhà Trắng tuyên bố sẽ áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt rất khắc nghiệt đối với Tehran.
Về phía Iran, nước này cũng bày tỏ lập trường cứng rắn trước các lời đe dọa quân sự của Mỹ. Chỉ huy lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) khẳng định các lên lửa đạn đạo của nước này có thể đánh trúng “các tàu sân bay trên biển” với độ chính xác cao. Iran cũng tuyên bố nước này đủ khả năng về mặt quân sự để phong tỏa eo biển Hormuz một cách công khai và triệt để.
Bên cạnh đó, Iran hôm 19/6 tuyên bố sẽ khởi động tiến trình làm giàu urani ở cấp độ cao hơn vào tháng 7 tới và sẽ không trao thêm thời gian cho các cường quốc châu Âu để có biện pháp bảo vệ Tehran khỏi các lệnh trừng phạt của Mỹ.
Trung Quốc - Triều Tiên đẩy mạnh quan hệ song phương
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 21/6 đã rời thủ đô Bình Nhưỡng sau khi kết thúc chuyến thăm cấp nhà nước kéo dài 2 ngày tới Triều Tiên.
Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) đưa tin nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã ca ngợi chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là "cơ hội quan trọng" để hai nước tự hào về tình hữu nghị lâu đời và "không thể thay đổi" với thế giới.
 Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un (trái) trong cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 20/6.
Trưa 20/6, máy bay chở Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và phu nhân, cùng đoàn đại biểu cấp cao Trung Quốc đã đến sân bay quốc tế Sunan ở thủ đô Bình Nhưỡng. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã được chào đón nồng nhiệt khi lần đầu đến thăm Triều Tiên trên cương vị chủ tịch Trung Quốc.
Trong cuộc hội đàm ngày 20/6, hai nhà lãnh đạo đã nhất trí củng cố quan hệ song phương vì hòa bình và ổn định khu vực. Bên cạnh đó, hai nhà lãnh đạo cũng trao đổi quan điểm về một loạt vấn đề khu vực và quốc tế quan trọng.
Chủ tịch Tập Cận Bình đã tái khẳng định sự ủng hộ của Bắc Kinh về "giải pháp chính trị" cho vấn đề hạt nhân của Bình Nhưỡng, đồng thời cam kết đóng vai trò "tích cực và xây dựng" trong tiến trình phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên.
Chuyến thăm được cho là có ý nghĩa đặc biệt đối với quan hệ hai nước cũng như tiến trình giải quyết vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên bởi đây không chỉ là chuyến công du đầu tiên của ông Tập Cận Bình tới Triều Tiên, mà còn là chuyến thăm đầu tiên của nhà lãnh đạo cấp cao nhất Trung Quốc tới quốc gia láng giềng Đông Bắc Á trong vòng 14 năm qua.
EU duy trì quan điểm cứng rắn về Brexit
Trong khi việc lựa chọn nhà lãnh đạo tiếp theo của Anh chưa ngã ngũ thì ngày 21/6, các nhà lãnh đạo hàng đầu của Liên minh châu Âu (EU) đã đưa ra cảnh báo rằng thỏa thuận đưa Londonh rời khỏi EU, còn gọi là Brexit, sẽ không thể thay đổi.
 Liên minh châu Âu đã đưa ra cảnh báo rằng thỏa thuận đưa Londonh rời khỏi EU, còn gọi là Brexit, sẽ không thể thay đổi.
Phát biểu với báo giới sau hội nghị thượng đỉnh EU ở Brussels, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk khẳng định quan điểm của EU vẫn không thay đổi, ngay cả khi "một số quyết định cá nhân ở London" có thể sẽ ảnh hưởng tới tiến trình Brexit. Ông Tusk nêu rõ 27 nước thành viên còn lại của EU nhất trí rằng sẽ không có bất kỳ sự thay đổi nào đối với thỏa thuận Brexit dài gần 600 trang đạt được giữa Anh và EU hồi tháng 11 năm ngoái. 
Chủ tịch Tusk cho biết EU mong muốn hợp tác với thủ tướng tiếp theo của Anh và để ngỏ khả năng đàm phán, song nhấn mạnh "thỏa thuận về việc Anh rời khỏi EU sẽ không được thương lượng lại".
Chung quan điểm trên, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker - trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU, cho rằng không có gì để bổ sung bởi các nhà lãnh đạo EU "nhiều lần nhất trí rằng sẽ không tái đàm phán thỏa thuận Anh rút khỏi EU".
Những tuyên bố trên được đưa ra sau khi cựu Ngoại trưởng Anh Boris Johnson - nhật vật được cho có nhiều khả năng trở thành người kế nhiệm Thủ tướng Theresa May, ngày 8/6 tuyên bố sẽ từ chối thanh toán khoản phí Anh "chia tay" EU cho đến khi khối này đồng ý những điều khoản tốt hơn đưa nước Anh rời EU.
Nga tạm thời đình chỉ các chuyến bay tới Gruzia
Tổng thống Nga ra sắc lệnh tạm thời đình chỉ các chuyến bay tới Gruzia để đảm bảo sự an toàn của người Nga trước bối cảnh của các hành động cực đoan ở thủ đô Tbilisi.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 21/6 đã ký một sắc lệnh yêu cầu các hãng hàng không của Nga tạm thời đình chỉ các chuyến bay chở khách từ Nga đến Gruzia bắt đầu từ ngày 8/7 tới khi căng thẳng bùng phát giữa hai nước.
Tổng thống Nga Vladimir Putin
Tổng thống Putin cũng chỉ thị cho Chính phủ phải đảm bảo việc đưa trở lại Nga các công dân nước này hiện đang tạm trú trên lãnh thổ Gruzia.
Ngoài ra, Tổng thống Putin cũng khuyến nghị các công ty lữ hành không nên bán các tour du lịch từ Nga sang Gruzia trong thời điểm lệnh cấm này có hiệu lực.
Người phát ngôn của Điện Kremlin, Dmitry Peskov cho biết Nga buộc phải áp đặt lệnh hạn chế đi lại kể trên để bảo vệ công dân Nga khỏi các hành động cực đoan đang diễn ra ở Gruzia.
Sắc lệnh được đưa ra sau khi đại diện các đảng đối lập khác nhau ở Gruzia cùng với đám đông hàng ngàn người đã xông vào tòa nhà Quốc hội ở trung tâm thành phố Tbilisi hôm 20/6 trong bối cảnh vụ bê bối liên quan đến chuyến đi Tbilisi của đại biểu Duma quốc gia Nga Sergei Gavrilov để tham dự phiên họp của Hội đồng liên nghị viện Chính thống giáo.
Những người biểu tình cố gắng vượt qua khu vực cấm ở lối vào Nhà Quốc hội, song đã bị các nhân viên của đội đặc nhiệm chặn lại. Ít nhất 240 người bị thương trong các cuộc đụng độ giữa cảnh sát và người biểu tình hôm 20/6.
Công bố kết quả điều tra vụ rơi máy bay MH17
Ngay sau khi nhóm điều tra chung do Hà Lan dẫn đầu (JIT) thông báo cáo buộc đối với 3 công dân Nga và 1 công dân Ukraine liên quan đến vụ bắn máy bay chở khách MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines khiến 298 người thiệt mạng năm 2014, Bộ Ngoại giao Nga lên tiếng bác bỏ các cáo buộc, chỉ trích đó toàn là những điều “vô căn cứ”.
3 công dân Nga và 1 công dân Ukraine bị nghi ngờ liên quan đến vụ bắn hạ máy bay MH17.
Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Nga "lấy làm tiếc khi những phát hiện trong vụ điều tra tai nạn MH17 có liên quan đến quân đội Nga", song những phát hiện này là “thiên vị, một chiều, vô căn cứ” và chỉ "nhằm mục đích hạ uy tín của Nga. Nga sẽ tiếp tục hợp tác để làm rõ sự việc”.
Bộ trên nhấn mạnh JIT đã không đưa ra được bằng chứng thuyết phục nào cho những cáo buộc vô căn cứ nhằm chống lại Nga, đồng thời khẳng định Moscow đã trao cho các điều tra viên vụ rơi máy bay MH17 mọi thông tin liên quan mà Nga có./.