Thi tốt nghiệp tại doanh nghiệp, hướng đi mới có lợi cho cả 3 bên

Đáp ứng đào tạo nhân lực có chất lượng

Để duy trì ổn định hoạt động đào tạo trong các nhà trường, đồng thời đáp ứng nhu cầu sử dụng lao động của DN trong phục hồi kinh tế, Tổng cục GDNN, Bộ LĐTB&XH đã có Văn bản số 304/TCGDNN-ĐTCQ hướng dẫn các trường trung cấp (TC), cao đẳng (CĐ) liên kết đào tạo và đưa học sinh, sinh viên (HS, SV) năm cuối đi thực hành, thực tập tại DN. Trong đó, Tổng cục GDNN nhấn mạnh đến việc tổ chức thi kết thúc môn học và thi tốt nghiệp có thể được thực hiện tại DN nếu đáp ứng được các điều kiện đảm bảo chất lượng và tuân thủ quy trình tổ chức thi theo quy định.

Đón nhận thông tin được tổ chức thi thi kết thúc môn học, mô dun và thi tốt nghiệp tại DN, lãnh đạo nhiều trường CĐ rất phấn khởi, vì Tổng cục GDNN đã dỡ bỏ quy định cứng nhắc về điều kiện nơi đào tạo và tổ chức thi tốt nghiệp. Chia sẻ về những lợi ích khi thực hiện thi kết thúc môn học, mô đun và thi tốt nghiệp tại DN, Phó Hiệu trưởng trường CĐ Điện tử - Điện lạnh Hà Nội Nguyễn Hằng Nga cho hay: Việc cho phép cơ sở GDNN được tổ chức thi kết thúc mô dun và thi tốt nghiệp tại DN sẽ mang lại lợi ích cho HS, SV. Đó là, ngay trong quá trình học, HS, SV được tiếp cận trang thiết bị  thực tế và trải nghiệm công việc mà sau này tốt nghiệp sẽ ra làm. Học và thi hết môn hay thi tốt nghiệp tại DN cũng giúp người học hiểu được công việc đòi hỏi kỹ năng ở mức độ nào để có sự phấn đấu.

Thi tốt nghiệp tại DN giúp nhà trường sẽ nhìn nhận được chương trình đào tạo đã gắn với thực tế hay chưa, cần điều chỉnh hay cập nhật kiến thức gì. Đối với những giảng viên cùng cán bộ công ty tham gia đánh giá thi tốt nghiệp sẽ biết được yêu cầu của DN về công nghệ thực tế để cập nhật. Khi HS, SV thi tốt nghiệp tại DN đạt yêu cầu đồng nghĩa với đầu ra của nhà trường rất tốt, được DN lựa chọn. Và, đầu ra tốt sẽ kích thích đầu vào tuyển sinh cho nhà trường có số HS đăng ký xét tuyển tăng; về phía DN thấy nhà trường đào tạo đạt chất lượng, hằng năm họ sẽ đặt hàng đào tạo.

“Những quy định mới của Tổng cục GDNN sẽ hỗ trợ cho các trường rất lớn và chủ động hơn nhiều về các hoạt động và quản lý đào tạo. Nhà trường sẽ có chương trình để tận dụng chính sách này; bởi chúng tôi xác định chuẩn đầu ra là đào tạo SV hoàn thiện về kiến thức, kỹ năng, thái độ để đáp ứng tối đa yêu cầu DN” – Hiệu trưởng trường CĐ Thương mại và Du lịch Hà Nội Trịnh Thị Thu Hà chia sẻ.

Các trường dự kiến thí điểm thi tốt nghiệp tại DN

Trên cơ sở quy định mới của Tổng cục GDNN cho phép tổ chức thi tốt nghiệp tại DN, nhà trường sẽ cụ thể hóa nội dung đào tạo và có kế hoạch làm việc cụ thể với những DN lớn đang hợp tác. Về phía DN, cán bộ có đủ năng lực, trình độ, trình độ sư phạm để đánh giá sinh viên. Tiêu chuẩn hoạt động của DN cũng phải phù hợp với tiêu chuẩn chất lượng cao của ngành. Đó là những tiêu chuẩn mà trường CĐ Thương mại và Du lịch Hà Nội đưa ra khi trao đổi về việc tổ chức thi tốt nghiệp cho SV tại DN. “Chúng tôi dự kiến sẽ thí điểm trước 1 năm thi tốt nghiệp cho SV tại DN, đối với ngành Quản trị nhà hàng. Trên cơ sở đó, nhà trường sẽ nhân rộng ra ở các ngành khác trong thời gian tiếp theo” – bà Trịnh Thị Thu Hà cho biết.

Đối với những trường đang phối hợp với các công ty, tập đoàn trong việc tổ chức thực hành, thực tập tại DN thì việc triển khai thi tốt nghiệp tại đây sẽ có thuận lợi. Đơn cử như trường CĐ nghề Công nghiệp Hà Nội Nguyễn Văn Huy cho biết, nhà trường xác định kỳ thi tốt nghiệp tại DN giúp DN đánh giá luôn được đầu vào tuyển dụng lao động. Hơn 2 năm nay, nhà trường đang phối hợp với Công ty TNHH Sản xuất và kinh doanh VinFast cùng song hành trong đào tạo nghề nên dự kiến năm 2023 sẽ tổ chức thi tốt nghiệp cho SV tại DN nghề Công nghệ Ô tô, Cơ điện tử.

Các nhà trường đều nhìn thấy rõ của việc tổ chức thi tốt nghiệp tại DN, tuy nhiên, thực tế cho thấy không dễ để triển khai với tất cả các công ty. Bởi, chỉ một số DN lớn mới có bộ phận đào tạo riêng, cán bộ có kỹ năng về sư phạm. Còn những DN khác, có người trong hội đồng thi đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật tay nghề nhưng lại chưa đủ các điều kiện về giảng viên, chưa có chứng chỉ sư phạm. Vì thế các nhà trường rất mong Tổng cục GDNN hỗ trợ cho các DN trong công tác đào tạo để đội ngũ kỹ thuật viên đáp ứng điều kiện đó.

Phản hồi về việc này, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục GDNN Phạm Vũ Quốc Bình cho hay rằng, trong Chiến lược phát triển GDNN giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã nói rõ là chúng ta cần phải nâng cao năng lực cho đội ngũ làm công tác quản lý đào tạo ở DN, cung cấp cho họ những công cụ khác nhau để biến DN thành một trường học thực sự, thành một cơ sở GDNN. Vì thế, với khó khăn về cán bộ công ty phải có năng lực sư phạm để tổ chức thi tốt nghiệp sẽ được tháo gỡ, giúp cho các cơ sở GDNN tăng cường hợp tác với DN và theo hướng chủ động cho cả hai bên.