Thót tim lời kể người dân "kẹt" trong chiến dịch truy quét ma túy khủng ở Brazil

Hàng chục thi thể được tìm thấy trên vỉa hè và trong rừng. Cuộc đột kích diễn ra rạng sáng với hơn 2.500 cảnh sát, trực thăng và xe bọc thép, nhằm truy bắt các thành viên băng Comando Vermelho (Chỉ huy Đỏ), song thủ lĩnh băng nhóm đã thoát

Đến ngày 29/10, vẫn chưa rõ chính xác có bao nhiêu người thiệt mạng trong cuộc trấn áp đẫm máu nhất trong lịch sử đối đầu giữa cảnh sát và các băng nhóm tội phạm ở Rio. 

Với nhiều cư dân, dấu hiệu đầu tiên của rắc rối xuất hiện vào khoảng 3 giờ 30 sáng ngày 28/10, khi chó bắt đầu sủa dữ dội. Không lâu sau đó, điện và internet bị cắt. Khoảng 5 giờ, ngay trước bình minh, tiếng súng nổ rền vang khi cuộc đụng độ giữa cảnh sát và các tay súng băng nhóm bắt đầu.

“Chúng tôi tỉnh dậy trong tiếng súng nổ,” Silva kể lại. “Súng nổ từ đây, từ kia, từ khắp nơi.”

Khoảng 2.500 cảnh sát cùng hàng chục xe bọc thép đã đổ xuống khu vực, truy lùng những kẻ buôn ma túy liên quan tới băng đảng Chỉ huy Đỏ. Trên không, hai trực thăng cảnh sát lượn vòng giám sát.

Theo hình ảnh từ phía cảnh sát, các tay súng dùng máy bay không người lái thả chất nổ xuống để đáp trả. Khung cảnh đầy những cột khói bốc lên cuồn cuộn giữa những dãy nhà xi măng. 

Bị kẹt giữa hai làn đạn, người dân hoặc trốn trong nhà, hoặc liều mình rời khu vực để đi làm ở nơi khác trong thành phố. Trường học, trạm y tế và các cửa hàng buộc phải đóng cửa cả ngày. 

“Mọi thứ thật kinh hoàng,” một cư dân giấu tên vì sợ bị băng nhóm trả thù, cho biết. “Tôi chỉ kịp chạy vào phòng, nhốt các con ở góc an toàn nhất. Chúng tôi ở lì đó, không biết bên ngoài đang xảy ra chuyện gì.”

Đến chiều, hỗn loạn lan sang các khu vực khác của thành phố, khi các thành viên băng nhóm chiếm xe buýt và chặn nhiều con đường dẫn đến sân bay.

Đến tối muộn, tiếng súng vẫn chưa dứt. Khi im lặng trở lại, khu phố lại chìm trong bóng tối.

Cảnh sát nhanh chóng tuyên bố chiến dịch là “một chiến thắng”, cho biết đã tiêu diệt khoảng 60 tội phạm. Nhưng khi nhóm tình nguyện viên bắt đầu ra khỏi nhà tìm người mất tích, sự thật phơi bày: số người thiệt mạng còn cao hơn. 

Nhiều câu hỏi vẫn chưa được giải đáp: Chiến dịch quy mô này đã diễn ra như thế nào, liệu có dân thường vô tội bị cuốn vào cuộc đọ súng hay không, và ai chịu trách nhiệm cho toàn bộ số người thiệt mạng. Một quan chức còn thừa nhận chiến dịch đã thất bại trong mục tiêu chính, đó là bắt giữ thủ lĩnh hàng đầu của băng nhóm.

Suốt đêm, người dân lục soát khu rừng gần đó, và đến sáng ngày 29/10, họ đã tìm thấy khoảng 70 thi thể. Không rõ những người này có liên quan đến băng nhóm hay không.

Vụ thảm sát chấn động Rio, một thành phố vốn đã quen với cảnh băng nhóm đấu súng với cảnh sát, và khiến cả Brazil rúng động, đúng vào lúc nước này chuẩn bị đón các phái đoàn quốc tế tham dự hội nghị khí hậu Liên Hợp quốc sắp tới.

Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva đã ngay lập tức cử một nhóm bộ trưởng đến Rio và cam kết hỗ trợ điều tra pháp y. Ông Lula, theo lời Bộ trưởng Tư pháp, “rất sốc” trước số người thiệt mạng, dù chưa đưa ra bình luận công khai.

Thống đốc Rio de Janeiro - ông Cláudio Castro nhanh chóng ca ngợi chiến dịch là một “thành công”, viện dẫn việc bắt giữ 113 nghi phạm có liên hệ với băng Comando Vermelho, cùng việc thu giữ 118 khẩu súng và một tấn ma túy.

Ông Castro nói mục tiêu là ngăn chặn sự bành trướng của tổ chức này - vốn được hình thành trong các nhà tù Rio từ cuối thập niên 1970 và nay đã lan rộng khắp Brazil. 

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng các chiến dịch dùng vũ lực hầu như không hiệu quả, do chủ yếu nhắm vào những tay chân cấp thấp chứ không đánh vào bộ máy cầm đầu hoặc nguồn tài chính của các tổ chức tội phạm.