Sáng 26/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Viện trưởng Viện KSND Tối cao Nguyễn Huy Tiến đã báo cáo trước Quốc hội về công tác năm 2024 của Viện trưởng Viện KSND Tối cao.
Kiểm sát 100% vụ án hình sự ngay từ khi khởi tố
Theo Viện trưởng Viện KSND Tối cao Nguyễn Huy Tiến, năm 2024, Viện KSND Tối cao đã tăng cường phối hợp với Bộ Công an, TAND Tối cao đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố và đưa ra xét xử nghiêm minh nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế lớn, các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo. Quá trình điều tra, truy tố, xét xử đã áp dụng các biện pháp bảo đảm để thu hồi số tiền hơn 26.215 tỷ đồng trong các vụ án tham nhũng, kinh tế lớn.
Đồng thời, đã thực hành quyền công tố, kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết 165.377 nguồn tin về tội phạm (đạt 100%); yêu cầu khởi tố 961 vụ án (tăng 21,6%); yêu cầu hủy bỏ 20 quyết định khởi tố vụ án (tăng 66,7%) do chưa bảo đảm căn cứ pháp luật; trực tiếp ra 21 quyết định khởi tố vụ án và yêu cầu Cơ quan điều tra tiến hành điều tra theo quy định của pháp luật.
Cùng đó, thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra 142.946 vụ/231.614 bị can (tăng 6,3% số vụ và 10,7% số bị can); kiểm sát 100% vụ án hình sự ngay từ khi khởi tố; ban hành 102.584 bản yêu cầu điều tra (tăng 3,5%). Số vụ án truy tố đúng thời hạn đạt 100% và số bị can truy tố đúng tội danh đạt 99,9%.
Bên cạnh đó, thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử 103.365 vụ/198.262 bị cáo. Thông qua công tác kiểm sát xét xử đã phát hiện vi phạm và ban hành 697 kháng nghị phúc thẩm, được Hội đồng xét xử chấp nhận đạt tỷ lệ 83,2% (vượt 13,2%); ban hành 95 kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, được Hội đồng xét xử chấp nhận đạt 82,5% (vượt 7,5%).
Xử lý nghiêm nhiều vụ án kinh tế, tham nhũng gây thiệt hại đặc biệt lớn
Sáng 26/11, báo cáo về công tác của TAND Tối cao năm 2024, Chánh án TAND Tối cao Lê Minh Trí cho hay, tòa án các cấp đã thụ lý 653.082 vụ việc, đã giải quyết được 585.932 vụ việc, đạt tỷ lệ 89,72%; cao hơn năm trước 0,56%. So với năm 2023, số vụ việc đã thụ lý tăng 7,73%; đã giải quyết tăng 8,4%.
Bên cạnh đó, tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan của tòa án là 0,77%, thấp hơn năm trước 0,12% và đáp ứng yêu cầu nghị quyết Quốc hội đề ra.
Đối với các vụ án hình sự, tòa án các cấp đã giải quyết, xét xử đạt tỷ lệ 98,18% về số vụ và 96,82% về số bị cáo, cao hơn năm trước 0,18% về số vụ và 0,47% về số bị cáo, vượt 10,18% so với nghị quyết Quốc hội giao. Việc xét xử bảo đảm nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; chưa phát hiện trường hợp kết án oan người vô tội.
Đã xử lý nghiêm nhiều vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ thuộc Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và Ban Chỉ đạo về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực cấp tỉnh theo dõi chỉ đạo và các vụ án gây thiệt hại đặc biệt lớn, gây bức xúc trong xã hội.
Đã thi hành xong trên 117.000 tỷ đồng
Báo cáo về công tác thi hành án năm 2024, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, về kết quả thi hành án dân sự, tổng số việc phải thi hành là 1.023.131 việc, có điều kiện thi hành là 741.240 việc; đã thi hành xong 621.568 việc (tăng 45.901 việc so với năm 2023), đạt tỷ lệ 83,86%. Tổng số tiền phải thi hành là trên 500.000 tỷ đồng, có điều kiện thi hành trên 228.000 tỷ đồng; đã thi hành xong trên 117.000 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 51,46%.
Về kết quả thi hành án hành chính, các cơ hành chính nhà nước đã thi hành xong 896 bản án, quyết định (tăng 314 so với năm 2023). Các cơ quan thi hành án dân sự đã thực hiện theo dõi 1.978 bản án, quyết định, trong đó, ban hành 1.361 văn bản tự nguyện thi hành án; làm việc với người phải thi hành án trong 1.305 bản án; đăng tải công khai 657 quyết định buộc thi hành án hành chính của Tòa án…
Về hoạt động Thừa phát lại, toàn quốc hiện có 207 Văn phòng Thừa phát lại (tăng 13 Văn phòng so với năm 2023). Các Văn phòng Thừa phát lại đã tống đạt được 747.909 văn bản, lập 113.940 vi bằng, xác minh điều kiện thi hành án 4 việc, thụ lý tổ chức thi hành án 1 vụ việc.
Về công tác thi hành án phạt tù, tính đến ngày 30/9/2024, còn 206.090 người có án phạt tù. Các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ đã tiếp nhận, phân loại và quản lý đối với 88.680 phạm nhân đến chấp hành án; đã khám, cấp phát thuốc cho trên 5 triệu lượt phạm nhân; đã tổ chức 6.289 lớp giáo dục pháp luật, nội quy cơ sở giam giữ, văn hóa xóa mù chữ, giáo dục công dân, dạy nghề cho phạm nhân…
Tỷ lệ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm chưa đạt chỉ tiêu
Thẩm tra các báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho biết, về báo cáo công tác của Viện trưởng Viện KSND Tối cao, Viện kiểm sát đã trực tiếp hủy bỏ nhiều quyết định của Cơ quan điều tra không có căn cứ, góp phần hạn chế oan, sai, bỏ lọt tội phạm. Việc xét phê chuẩn áp dụng các biện pháp ngăn chặn được thực hiện cơ bản chặt chẽ, đúng pháp luật. Công tác giải quyết án tham nhũng, kinh tế tiếp tục đạt kết quả tích cực. Tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm, kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm được Tòa án chấp nhận vượt chỉ tiêu của Quốc hội.
Công tác điều tra của Cơ quan điều tra Viện KSND Tối cao đạt kết quả tích cực, tiếp tục thực hiện đạt và vượt nhiều chỉ tiêu theo yêu cầu của Quốc hội. Tuy nhiên, tỷ lệ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội giao.
Viện kiểm sát các cấp tiếp tục quan tâm đến công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp, tỷ lệ giải quyết đơn đạt cao. Về giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm: chất lượng trả lời đơn đáp ứng yêu cầu, không có đơn để quá hạn luật định. Công tác kiểm tra các quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có hiệu lực; kiểm sát đơn giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp được thực hiện nghiêm túc.
Về báo cáo của Chánh án TAND Tối cao về công tác của các tòa án, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho biết, năm 2024, mặc dù số lượng các vụ án đã thụ lý tiếp tục tăng, song các tòa án đã giải quyết đạt 98,18%, vượt 10,18% so với chỉ tiêu Quốc hội giao. Hình phạt mà các Tòa án áp dụng cơ bản bảo đảm nghiêm minh, tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội, đáp ứng yêu cầu đấu tranh, phòng, chống tội phạm trong tình hình hiện nay. Tỷ lệ án bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan không vượt quá 1,5% theo yêu cầu của Quốc hội.
Tuy nhiên, công tác xét xử các vụ án hình sự vẫn còn một số hạn chế, như: một số trường hợp định tội danh chưa đúng, áp dụng hình phạt chưa đúng tính chất, mức độ của hành vi phạm tội.
Các vụ, việc dân sự được các tòa án thụ lý tăng; tỷ lệ xét xử, giải quyết đạt 87,51%, vượt 9,51% so với chỉ tiêu Quốc hội giao. Các Tòa án đã tổ chức phiên tòa trực tuyến 20.302 vụ việc. Tuy nhiên, qua khảo sát của Ủy ban Tư pháp cho thấy, nhiều tòa án địa phương chưa được đầu tư đủ về kinh phí, cơ sở vật chất, trang thiết bị để tổ chức phiên tòa trực tuyến, nên công tác tổ chức phiên tòa trực tuyến còn gặp nhiều khó khăn.
Về báo cáo của Chính phủ về công tác thi hành án và thực hiện chế định Thừa phát lại, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho hay, năm 2024, số lượng người chấp hành án phạt tù tăng mạnh so với năm 2023. Chính phủ đã chỉ đạo triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ về quản lý giam giữ, giáo dục cải tạo phạm nhân. Việc tổ chức thi hành án phạt trục xuất đúng trình tự, thủ tục luật định, bảo đảm an ninh, an toàn. Nhưng vẫn còn có trường hợp quyết định thi hành án, quyết định hoãn chấp hành án có vi phạm; công tác quản lý giam giữ phạm nhân còn có mặt sơ hở; còn tình trạng lập, cập nhật, quản lý hồ sơ thi hành án hình sự tại cộng đồng chưa đầy đủ...
Ủy ban Tư pháp cơ bản tán thành với đánh giá của Chính phủ về kết quả đạt được, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân và giải pháp trong công tác thi hành án dân sự năm 2024. Kết quả thi hành án dân sự năm 2024 đạt cao hơn so với năm 2023 cả về tiền và việc. Song, vẫn còn trường hợp ra quyết định thi hành án không chính xác, phải thu hồi, hủy bỏ và chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội giao…
Về hoạt động Thừa phát lại, năm 2024, cả nước có 207 Văn phòng Thừa phát lại được thành lập tại 50 tỉnh, thành phố, với 422 Thừa phát lại đang hành nghề; tổng doanh thu đạt hơn 203 tỷ đồng, tăng 30 tỷ đồng so với 2023. Tuy nhiên, việc hoàn thiện thể chế về Thừa phát lại còn chậm và chưa đáp ứng được yêu cầu về cải cách tư pháp và hỗ trợ cho công tác thi hành án dân sự…
