Tiếp tục hoàn thiện thể chế để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa ở Việt Nam

3 nhóm vấn đề cốt lõi

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam Trịnh Ngọc Trâm cho biết, hội thảo đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình từ các nhà khoa học, nhà quản lý, hội nghề nghiệp, doanh nghiệp và những người thực hành văn hóa với gần 30 tham luận có giá trị.

Các tham luận tập trung làm rõ những nội dung về: Nội hàm các khái niệm thể chế, thể chế công nghiệp văn hóa; Các quan điểm, lý thuyết vận dụng để làm căn cứ vận dụng hoạch định, xây dựng khung thể chế, chính sách; Phân tích các mô hình thể chế, chính sách phát triển các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo của các quốc gia trên thế giới; Giải pháp và chính sách hoàn thiện thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hóa từ trung ương đến địa phương, đặc biệt khi Việt Nam có thay đổi lớn về mô hình quản lý chính quyền hai cấp....

Phó Chủ tịch UBND phường Cửa Nam Trịnh Ngọc Trâm kỳ vọng hội thảo sẽ tạo ra một diễn đàn học thuật chất lượng, thúc đẩy sự hợp tác, đối thoại, trao đổi ý kiến sâu rộng và xây dựng, qua đó giúp các cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm phát triển hiệu quả ngành công nghiệp văn hóa, góp phần tạo động lực phát triển nhanh và bền vững cho Thủ đô Hà Nội nói riêng và đất nước nói chung trong điều kiện mới.

Đề dẫn hội thảo, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam nêu 3 nhóm vấn đề cốt lõi để các diễn giả trao đổi sâu.

Thứ Nhất, về khung thể chế: Chúng ta cần làm rõ mô hình thể chế nào cho phát triển công nghiệp văn hoá ở Việt Nam trong điều kiện mới.

Về công cụ chính sách: Việt Nam cần những công cụ thể chế nào để hỗ trợ doanh nghiệp sáng tạo và cộng đồng sáng tạo một cách thực chất?

Về đo lường và đánh giá: Làm thế nào để đo được đóng góp thực của công nghiệp văn hoá vào tăng trưởng kinh tế địa phương, vào việc làm sáng tạo chất lượng cao, vào năng lực cạnh tranh điểm đến du lịch, vào lan tỏa hình ảnh và sức mạnh mềm?

Nhiều đóng góp chất lượng cho quá trình hoàn thiện thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hoá ở Việt Nam

Tại hội thảo, TS Nguyễn Cao Đức - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu châu Âu và châu Mỹ, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam trình bày tham luận về "Khung thể chế phát triển công nghiệp nội dung của Hàn Quốc và hàm ý chính sách cho Việt Nam trong kỷ nguyên số".

Tham luận đã nêu ra những thành công của Hàn Quốc về phát triển công nghiệp nội dung (Hallyu), qua đó rút ra hàm ý chính sách và đề xuất một lộ trình thể chế 3 giai đoạn cụ thể tham khảo cho Việt Nam nhằm xây dựng một ngành công nghiệp văn hóa cạnh tranh trong kỷ nguyên số.

Ở một khía cạnh khác, TS Chu Tiến Đạt - Chủ tịch HĐTV Tổng Công ty Truyền thông đa phương tiện VTC thông tin về kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị hoàn thiện thể chế nhằm phát triển ngành game Việt.

TS Chu Tiến Đạt đã nêu tổng quan về tầm quan trọng của ngành công nghiệp trò chơi điện tử (game) toàn cầu và Việt Nam; nêu bật thực trạng phát triển game Việt và những thách thức về thể chế. Đồng thời đúc kết kinh nghiệm quốc tế trong phát triển ngành công nghiệp game và đưa ra những khuyến nghị chính sách.

Trong khi đó, TS Ngô Phương Lan - Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam - Giám đốc DANAFF chia sẻ về DANAFF và sự phát triển của công nghiệp điện ảnh Việt Nam. DANAFF là sự kiện điện ảnh quốc tế thường niên do Hiệp hội Phát triển điện ảnh Việt Nam phối hợp cùng UBND TP Đà Nẵng tổ chức, nhằm tôn vinh các tác phẩm điện ảnh xuất sắc của Việt Nam và khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

TS Ngô Phương Lan nhấn mạnh DANAFF đã giúp xây dựng nền tảng hệ sinh thái đào tạo tài năng sáng tạo tại miền Trung và Việt Nam; đưa Đà Nẵng trở thành điểm hội tụ mới của tài năng điện ảnh châu Á; thúc đẩy hợp tác điện ảnh quốc tế và nâng cao vị thế Việt Nam trên bản đồ điện ảnh khu vực; đồng thời góp phần hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao cho công nghiệp điện ảnh Việt Nam...

Cũng tại hội thảo, ông Nguyễn Việt Nam - Giám đốc doanh nghiệp văn hoá - sáng tạo TiredCity đưa đến thông điệp về "Cân bằng lợi ích giữa hoạt động thương mại và sáng tạo cá nhân, kinh nghiệm thực tế và học hỏi từ các mô hình quốc tế". TS Hà Duy Ngọc (Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) thông tin về "Thể chế thúc đẩy đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) trong lĩnh vực công nghiệp văn hoá sáng tạo."

Đáng chú ý, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương trình bày tham luận về "Thành phố sáng tạo trước nguy cơ mất tư cách pháp nhân - Trường hợp Hội An và một số giải pháp hoàn thiện thể chế". Trên cơ sở phân tích và đề xuất mô hình trường hợp Đô thị sáng tạo Hội An, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương đã chỉ ra khoảng trống thể chế phát sinh trong quá trình chuyển đổi mô hình chính quyền hai cấp và nguy cơ đánh mất tư cách pháp nhân văn hoá quốc tế.

Từ kinh nghiệm của các đô thị di sản trên thế giới, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương kiến nghị UNESCO xem xét ban hành hướng dẫn công nhận "Thực thể đô thị sáng tạo" (Urban Creative Entity) cho các địa phương không còn tư cách hành chính độc lập như Hội An hay Đà Lạt.

Ở góc độ địa phương, Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch HĐND phường Cửa Nam Phạm Tuấn Long nhấn mạnh đến vai trò và sự sáng tạo của cộng đồng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị di sản. Thời gian tới, để đẩy mạnh và phát huy hơn nữa việc phát triển công nghiệp văn hoá trên địa bàn, phường Cửa Nam tiếp tục xây dựng và định hướng thương hiệu văn hoá địa phương; Đồng thời tạo không gian và môi trường thuận lợi cho sáng tạo văn hoá; Song song đó tiếp tục bảo tồn di sản gắn với phát triển công nghiệp văn hoá; Huy động nguồn lực, xã hội hoá và tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực văn hoá, nghệ thuật.