KTĐT - Cả nước Mỹ đang chấn động khi trang web www.wikileaks.org đã công bố hơn 92.000 báo cáo mật về cuộc chiến Afghanistan, được viết từ tháng 1/2004 đến tháng 12/2009.

Giới truyền thông quốc tế xác định đây là một trong những vụ rò rỉ thông tin lớn nhất trong lịch sử quân sự Mỹ. Khối tài liệu mật đã vẽ ra một bức tranh toàn cảnh về cuộc chiến Afghanistan, xét về nhiều phương diện, u ám hơn rất nhiều so với mô tả chính thức (của chính quyền Mỹ). Các nhà quản lý Wikileaks không tiết lộ họ thu thập được số tài liệu này bằng cách nào. Tuy nhiên, các tài liệu này cho thấy một hình ảnh tồi tệ về một cuộc chiến đang thất bại ở Afghanistan

Những bí mật chấn động

Bí mật gây sốc nhất mà Wikileaks lột trần là việc lực lượng liên quân Mỹ - NATO đã sát hại hàng trăm thường dân Afghanistan trong các chiến dịch quân sự bí mật, và ém nhẹm toàn bộ thông tin. Các tài liệu cho thấy vô số lần liên quân Mỹ - NATO đã xả súng vô tội vạ vào thường dân Afghanistan lái ôtô hoặc xe máy qua các doanh trại liên quân vì tưởng họ là những kẻ đánh bom liều chết của Taliban. Các báo cáo mật cũng cho biết quân đội Mỹ đã thành lập một nhóm sát thủ mang tên Biệt đội 373, có nhiệm vụ bắt giữ hoặc ám sát các thủ lĩnh Taliban mà không cần xét xử . Thế nhưng, biệt đội này đã thực hiện hàng loạt vụ càn quét và giết nhầm rất nhiều thường dân.

Một sự thật gây sốc khác bị quân đội Mỹ che giấu là việc Taliban sử dụng tên lửa đất đối không để đối phó với máy bay NATO. Các báo cáo cho biết quân đội Mỹ đã cố tình ỉm đi vụ tên lửa đất đối không của Taliban bắn rơi một máy bay trực thăng Chinook trên bầu trời Helmand tháng 5-2007, làm bảy lính Anh thiệt mạng, trong đó có một nhiếp ảnh gia quân đội.

Các tài liệu mật cho biết Mỹ nghi ngờ Pakistan, đồng minh của mình, đã bí mật hỗ trợ quân Taliban tại Afghanistan, trong khi vẫn ngửa tay nhận hàng tỉ USD tiền viện trợ quân sự từ Washington. Một số báo cáo cho thấy, Cơ quan tình báo Pakistan đã cử đại diện đến gặp trực tiếp các thủ lĩnh Taliban để bàn chiến lược tổ chức các mạng lưới chống Mỹ ở Afghanistan, thậm chí còn lên kế hoạch ám sát các nhà lãnh đạo Afghanistan.

Wikileaks tuyên bố các tài liệu đã công bố, như New York Times cho biết, "chưa bao gồm những chiến dịch tối mật". Wikileaks đã tạm hoãn công bố khoảng 15.000 báo cáo mật khác "để phù hợp với quy trình giảm thiểu các tác hại (do việc công bố) theo yêu cầu của nguồn cung cấp tin". Tuy nhiên, Wikileaks khẳng định sẽ công bố các tài liệu này sau khi điều tra kỹ lưỡng.

Hậu quả sẽ vô cùng lớn

Chính quyền Mỹ đã phản ứng dữ dội với việc đưa hơn 90.000 tài liệu mậtliên quan đến cuộc chiến tại Afghanistan lên mạng. Người phát ngôn Nhà Trắng Robert Gibbs nói rằng, việc Tổ chức WikiLeaks có trụ sở tại Anh đưa lênmạng những tài liệu này đã đẩy binh lính Mỹ và các đồng minh của họ đối mặt với nhiều mối nguy hiểm. Nhà Trắng cũng khẳng định vụ việc sẽ không ảnh hưởng đến mối quan hệ đồng minh với Afghanistan và Pakistan. Tuy nhiên, Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ John Kerry khẳng định các báo cáo đã "dẫn đến những câu hỏi nghiêm trọng về chính sách của Mỹ đối với Pakistan và Afghanistan". Giới quan sát quốc tếnhư CNN bình luận, các báo cáo mật đã cho thấy tại sao trên chiến trường Afghanistan, Taliban vẫn hùng mạnh đến vậy dù tính đến nay chính quyền Mỹ, từ thời cựu Tổng thống George Bush đến đương kim Tổng thống Barack Obama, đã chi gần 300 tỷ USD cho cuộc chiến này.

Việc WikiLeaks đưa lên mạng những tài liệu mật liên quan đến cuộc chiến Afghanistan gợi lại vụ việc xảy tại Bộ Quốc phòng Mỹ năm 1971, những tài liệu mật của Mỹ về chiến tranh Việt Nam đã được nhà nghiên cứu và phân tích quân sự của Mỹ Daniel Ellsberg công bố. Nhà sáng lập trang mạng WikiLeaks, ông Julian Assange tin rằng "hàng nghìn" vụ tấn công của Mỹ ở Afghanistan có thể bị điều tra với bằng chứng của tội ác chiến tranh, mặc dù thừa nhận cáo buộc này phải được tòa án thẩm tra lại.

91.000 tài liệu mật của quân đội Mỹ chỉ là phần nổi của tảng băng và vẫn còn hàng nghìn trang nữa sẵn sàng xuất hiện trên Internet - WikiLeaks tuyên bố cùng ngày Mỹ báo động Afghanistan và Pakistan về mối nguy hiểm khi tiếp cận những tài liệu này.