Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, những năm gần đây, tổ hợp tác (THT) liên tục phát triển nhanh, tăng bình quân 3,3 % năm. Năm 2013, cả nước có 61.571 THT trong nông nghiệp (bao gồm cả trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp, đánh bắt thủy sản, nuôi trồng thủy sản, sản xuất muối…). Các THT tập trung ở các vùng như Bắc Trung Bộ (39%), Đồng bằng sông Cửu Long (khoảng 24%) và Đông Nam Bộ (10%). Về HTX, theo báo cáo của các địa phương đến nay, cả nước hiện có 10.339 HTX nông nghiệp, trong đó có 9.363 HTX dịch vụ và sản xuất nông nghiệp (chiếm 92%); 115 HTX lâm nghiệp; 594 HTX thuỷ sản và 79 HTX diêm nghiệp. Tổng số xã viên HTX nông nghiệp cả nước khoảng 6,7 triệu. Bình quân 1 HTX nông nghiệp có 660 xã viên. Tỷ lệ hộ nông dân tham gia HTX nông nghiệp khoảng 45%. Nhìn chung, các HTX thành lập mới và chuyển đổi theo Luật HTX 2012 hoạt động có hiệu quả, tạo thêm công ăn việc làm cho HTX và các thành viên. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát, nhìn chung các HTX nông nghiệp hoạt động kém hiệu quả, nhiều HTX còn mang tính hình thức. Thêm vào đó, nội dung hoạt động của HTX còn hạn hẹp, mới chỉ thực hiện được một số dịch vụ đầu vào cho sản xuất nông nghiệp. Số HTX hoạt động có hiệu quả mới đạt khoảng 10%. Đáng nói là trình độ cán bộ quản lý HTX còn hạn chế. Bộ trưởng nhấn mạnh, việc tìm giải pháp để "kích hoạt" các HTX phát triển là nhiệm vụ then chốt trong bối cảnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp hiện nay. Trong đó, quan điểm của Bộ NN&PTNT là phát triển các HTX theo luật nhưng phải bám sát yêu cầu của thực tiễn, tuỳ theo điều kiện cụ thể của từng lĩnh vực, từng địa phương để lựa chọn mô hình và chính sách hỗ trợ phù hợp chứ không nhất thiết phải theo khuôn mẫu. Đồng thời HTX phải xuất phát từ nhu cầu thực tế mới tồn tại được. Đặc biệt, không thể tách rời HTX với các thành phần trong chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản... Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát cho biết thêm, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý để Bộ NN&PTNT chủ trì, lấy ý kiến các bộ, ngành có liên quan, hoàn thiện dự thảo, trình Chính phủ Nghị định Quy định về HTX nông nghiệp. Trong đó, nêu rõ được những quy định đặc thù trong tổ chức, vận hành các HTX, nhất là những chính sách hỗ trợ để loại hình này hoạt động hiệu quả hơn.
