Tình trạng của Zimbabwe hiện nay
Trong nhiều năm, đảng cầm quyền của Zimbabwe đã khiến các trận chiến ngôi vị trở nên rắc rối. Truyền thông nước này đã đưa tin về sự đối địch công khai ngày càng gia tăng giữa Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa và Đệ nhất phu nhân Grace Mugabe. Đây là 2 nhân vật được xem là ứng viên hàng đầu thay thế vị trí Tổng thống.
Mặc dù có truyền thống lục đục nội bộ trong bí mật, song việc Tổng thống Mugabe sa thải ông Mnangagwa tuần trước ngay trước thềm cuộc bầu cử năm tới đã khiến cả đất nước Zimbabwe rúng động. Một cựu Bộ trưởng Zimbabwe cho biết, Phó Tổng thống từng là một chiến lược gia chủ chốt của ông Mugabe trong những cuộc bầu cử trước đây.
Sau hàng thập kỷ cắt đứt quan hệ với các đồng minh, ông Mugabe có lẽ đã khiến tình hình đi quá xa tại thời điểm này. “Ông Mugabe, dù có nhiều sai lầm nhưng luôn cho thấy sự khôn ngoan chính trị trong nhiều năm qua. Tuy nhiên lần này lại là một bước đi dại dột”, cựu Bộ trưởng Zimbabwe nhận định.
Tình hình càng trở nên phức tạp hơn khi Phó Tổng thống Mnangagwa có một mối quan hệ mạnh mẽ với quân đội và việc ông bị sa thải dẫn tới lời cảnh cáo của tướng Constantino Chiwenga, chỉ huy các lực lượng vũ trang, rằng quân đội sẽ can thiệp nếu các đồng minh chính trị tiếp tục bị cho “ra rìa”.
Truyền thông nhà nước Zimbabwe đã không đưa tin về buổi họp báo của tướng Chiwenga hồi tuần trước nhưng đã phát sóng lại sự kiện này vào ngày hôm qua (15/11), một dấu hiệu cho thấy quân đội có thể đã giành quyền kiểm soát hoàn toàn đài truyền hình.
Lý do Phó Tổng thống bị sa thải?
Trong tuyên bố của chính phủ, ông Mugabe cáo buộc Phó Tổng thống tội danh “không trung thành, thiếu tôn trọng, lừa dối và không đáng tin cậy”.
Ông Mnangagwa, có biệt danh là “cá sấu” bởi sự nghiệp chính trị lâu dài của mình, là người ở bên cạnh Tổng thống ngay từ đầu, làm việc với tư cách trợ lý của ông trong quá trình đấu tranh giải phóng đất nước và sau này trở thành Bộ trưởng, người đứng đầu cơ quan tình báo trong nội các của tổng thống.
Cho đến nay cũng chưa rõ nơi ở của Phó Tổng thống. Song ông Mnangagwa tuyên bố ông sẽ không rút lui trong êm đẹp. Ông đang kêu gọi những người ủng hộ giúp mình xây dựng một liên minh để chống lại bà Grace Mugabe trong cuộc bầu cử sắp tới.
Đệ nhất phu nhân - người đứng sau mâu thuẫn?
Vợ của Tổng thống Zimbabwe, bà Grace Mugabe, là nhân vật chính trong cuộc khủng hoảng chính trị này. Trong quá khứ, Đệ nhất phu nhân 52 tuổi vốn nổi tiếng với những khoản chi tiêu mua sắm hoang phí, thậm chí bà còn có biệt danh là “Gucci Grace”. Nhưng trong những năm gần đây, bà lớn tiếng tuyên bố rằng chồng mình đã chọn bà làm người kế nhiệm ông.
Đệ nhất phu nhân trở thành người lãnh đạo ủy ban phụ nữ trong đảng cầm quyền từ một vài năm trước, một điều chứng tỏ bà sẽ là người kiến nhiệm chồng. Các nhà phân tích cho biết, việc sa thải Phó Tổng thống sẽ giúp bà Mugabe đến gần hơn với “ngai vàng”.
Thói quen chi tiêu xa hoa của bà Mugabe bị chỉ trích gắt gao, trong bối cảnh nghèo đói và thất nghiệp lan tràn ở Zimbabwe. Đất nước này hiện đang phải đối mặt với tình trạng thiếu điện, nước, nhiên liệu, các ngân hàng đối mặt với tình trạng bị rút tiền mặt ồ ạt.
