Tội ác cần phải nghiêm trị

Với việc triệt phá 2 đường dây sản xuất và buôn bán thuốc chữa bệnh giả, thực phẩm chức năng (TPCN) giả quy mô “khủng” tại Thanh Hóa và Hà Nội vừa qua cho thấy sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng công an. Con số hơn 100 tấn thuốc, TPCN giả khiến dư luận vô cùng hoang mang, lo lắng… Còn nhớ, sau sự vụ nhập thuốc chữa ung thư giả của Công ty VN Pharma vào năm 2019 gây chấn động dư luận, đến nay vụ sản xuất thuốc giả này một lần nữa gieo rắc nỗi kinh hoàng cho người dân. Điều đáng lo ngại nhất là những hệ lụy khôn lường mà thuốc, TPCN giả gây ra cho sức khỏe cộng đồng. Người dân khi sử dụng không chỉ mất tiền, còn phải đối mặt nguồn cơn gây ra nhiều loại bệnh tật khó có thể chữa trị. Thậm chí, tính mạng bị đe dọa bởi những sản phẩm kém chất lượng, chứa hóa chất độc hại.

Thuốc chữa bệnh là mặt hàng đặc biệt, được kiểm soát, giám sát thuộc hàng chặt chẽ nhất, bởi liên quan đến sức khỏe, tính mạng con người. Hệ thống quản lý về dược phẩm được tổ chức quy mô từ T.Ư đến địa phương. Thế nhưng, thật ngạc nhiên khi hàng tấn thuốc giả được tung ra thị trường trong thời gian dài nhưng cơ quan quản lý chuyên môn không hề hay biết đến khi lực lượng công an vào cuộc. Điều này cho thấy, những lỗ hổng trong vấn đề quản lý thuốc chữa bệnh tồn tại nhiều năm qua đến nay vẫn chưa thể lấp nổi (?). Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp thuốc giả là “vũ khí giết người thầm lặng” tại các quốc gia có hệ thống quản lý còn nhiều kẽ hở. Ở Việt Nam không nằm ngoài xu hướng đó.

Sản xuất, buôn bán thuốc giả, TPCN giả không chỉ là hành vi lừa đảo thương mại, mà còn là hành vi nguy hiểm đến tính mạng và sức khỏe cộng đồng, thậm chí có thể bị xem là tội ác cố ý gián tiếp gây hậu quả chết người. Qua những đường dây thuốc giả bị triệt phá, đặt ra câu hỏi lớn về vai trò của các cơ quan chức năng, bên cạnh trách nhiệm hình sự của các cá nhân trực tiếp thực hiện; nếu có tổ chức, DN tiếp tay hoặc làm ngơ cho hành vi này, họ có thể bị xử lý với vai trò đồng phạm, che giấu tội phạm, hoặc chịu trách nhiệm dân sự bồi thường thiệt hại nếu gây hậu quả.

Tại một hội nghị mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính thẳng thắn chỉ rõ: “Hàng giả cả 100 tấn mà cấp ủy, chính quyền, cơ quan chức năng không biết thì chỉ có thể một là không còn ý chí chiến đấu, hai là bị mua chuộc”. Đây không chỉ là cảnh báo nghiêm khắc mà còn là lời truy vấn trách nhiệm đối với những nơi để hàng giả hoành hành… Và ngay trên nghị trường, đại biểu Quốc hội đã bày tỏ quan điểm, việc sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh phải được xem như một tội ác và phải được xếp ngang với tội giết người, đây là hành vi giết người gián tiếp. Do đó, đại biểu đề nghị giữ nguyên mức án tử hình đối với tội danh này.

Hiện Quốc hội đang nghiên cứu để sửa đổi một số điều Bộ luật Hình sự. Đây cũng chính là cơ hội nhằm siết lại toàn bộ khung pháp lý, tăng mạnh mức phạt tiền và phạt tù nhằm tăng sức răn đe với loại tội phạm nguy hiểm này. Có thể tin tưởng rằng, khi khung pháp lý đã có và sẽ được “siết chặt” hơn; cùng sự đồng lòng từ Chính phủ, cơ quan chức năng, đội ngũ y tế và chính người dân với hành động quyết liệt, không khoan nhượng, từ đó từng bước đẩy lùi vấn nạn thuốc giả, hàng giả ra khỏi đời sống, bảo vệ tính mạng, niềm tin xã hội một cách bền vững.