Tomahawk từ Mỹ có giúp Ukraine "đảo chiều cục diện"?

Truyền thông Anh ngày 3/10 đưa tin, một số quan chức Mỹ nhận định rằng số lượng hạn chế tên lửa Tomahawk cùng các đòn tấn công rời rạc vào lãnh thổ Nga khó có thể giúp Ukraine đảo chiều cục diện xung đột.

“Tôi không nghĩ việc sử dụng tên lửa Tomahawk hay những cuộc tập kích nhỏ vào sâu trong lãnh thổ Nga có thể khiến Tổng thống Vladimir Putin thay đổi quyết định về chiến dịch quân sự tại Ukraine”, một quan chức Mỹ tiết lộ với báo giới Anh.

Trước đó, ngày 28/9, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tuyên bố, Washington đang xem xét yêu cầu của Ukraine về việc mua tên lửa Tomahawk tầm xa, với tầm bắn 2.500 km, có thể tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

Bên cạnh đó, Mỹ được cho là đang chuẩn bị tăng cường cung cấp dữ liệu tình báo nhằm hỗ trợ Ukraine tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa tầm xa và máy bay không người lái vào hạ tầng năng lượng Nga.

Trong những tuần gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thay đổi quan điểm về cuộc xung đột ở Ukraine, ám chỉ rằng chính quyền Kiev có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ mà Nga kiểm soát. Giới quan sát cho rằng quyết định của Mỹ giúp Ukraine nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga dường như là một kết quả rõ ràng của lập trường mới này.

Việc cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine có thể mở rộng đáng kể năng lực tấn công của nước này, cho phép Kiev tấn công các mục tiêu sâu bên trong lãnh thổ Nga, bao gồm các căn cứ quân sự, trung tâm hậu cần, sân bay và trung tâm chỉ huy.

Tuy nhiên, một quan chức Mỹ và các nguồn thạo tin ngày 2/10 đã bày tỏ sự hoài nghi về khả năng cung cấp loại tên lửa hành trình này cho Ukraine.

Theo nguồn tin, Mỹ không thiếu Tomahawk có giá trung bình 1,3 triệu USD, vốn thường được quân đội sử dụng cho các nhiệm vụ tấn công trên bộ, nhưng “ưu tiên hiện nay” lại ở các khu vực khác.

Do đó, khả năng cung cấp tên lửa Tomahawk cho Kiec là rất thấp. Thay vào đó, chính quyền Tổng thống Trump có thể xem xét cho phép các nước đồng minh châu Âu mua các loại vũ khí tầm xa khác và cung cấp cho Ukraine.

Trong nhiều tháng qua, Ukraine đã thực hiện các cuộc tập kích vào sâu trong lãnh thổ Nga, nhắm vào cơ sở năng lượng, hạ tầng trọng yếu và cả khu dân cư, có khi gây thương vong dân sự. Nga đáp trả bằng cách tấn công các mục tiêu liên quan đến quân sự, và khẳng định không nhằm vào dân thường.

Trước khả năng Mỹ cân nhắc viện trợ tên lửa Tomahawk, Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo đây sẽ là một bước leo thang nghiêm trọng. Ông nhấn mạnh Ukraine “không thể nào vận hành loại vũ khí này nếu thiếu sự tham gia trực tiếp của quân nhân Mỹ”.

Người đứng đầu Điện Kremlin cho rằng động thái này có thể gây tổn hại đến quan hệ Nga - Mỹ, vốn “đã cho thấy một số tín hiệu cải thiện trong thời gian gần đây”.

Phát biểu tại Câu lạc bộ Quốc tế Valdai ngày 2/10, Tổng thống Putin không loại trừ khả năng những tuyên bố của Mỹ về việc sẵn sàng cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk cho Ukraine xuất phát từ các vấn đề nội bộ của nước này. “Đây là một cách để phần nào đánh lạc hướng sự chú ý khỏi các vấn đề trong nước”, ông Putin nói.

Trước đó, ngày 2/10, Điện Kremlin tuyên bố, việc Washington cung cấp tên lửa Tomahawk cho Kiev sẽ làm leo thang căng thẳng giữa Nga và phương Tây.

Phái viên thường trực Nga tại Liên Hợp quốc Vasily Nebenzya ngày 1/10 cũng khẳng định Moscow sẽ có phản ứng nếu Washington quyết định chuyển giao Tomahawk cho Kiev. “Tôi chắc chắn rằng nếu điều đó xảy ra, Nga sẽ tìm ra cách đáp trả phù hợp,” ông Nebenzya nói với báo giới.

Theo Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, việc tên lửa Tomahawk được triển khai ở Ukraine cũng không thể làm thay đổi cục diện chiến sự hiện tại.