Phát triển văn hóa đọc thúc đẩy học tập suốt đời
Tuần lễ hưởng ứng Học tập suốt đời 2024 là sự kiện này quan trọng trong hành trình xây dựng xã hội học tập của TP Hồ Chí Minh. Đây cũng là quyết tâm của chính quyền TP và người dân trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024 sẽ diễn ra từ ngày 1 đến ngày 7/10/2024, với hàng loạt hoạt động ý nghĩa, từ các buổi tọa đàm, hội thảo chuyên đề đến những cuộc thi đọc sách, triển lãm sách và các hoạt động cộng đồng. Đây không chỉ là cơ hội để mỗi người dân thành phố tiếp cận với kho tàng tri thức đa dạng mà còn là dịp để người dân trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết trong thời đại số, đặc biệt là khả năng tự học và học tập liên tục. Sự kiện này hứa hẹn sẽ là bước đệm quan trọng để TP Hồ Chí Minh tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành một thành phố học tập toàn cầu, nơi mà mỗi công dân đều có cơ hội bình đẳng trong việc tiếp cận giáo dục và phát triển bản thân.
Tại lễ khai mạc, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy cho biết, Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời 2024 nhằm nâng cao nhận thức về văn hóa đọc và thúc đẩy học tập liên tục.
Năm 2024, TP Hồ Chí Minh được UNESCO công nhận là thành viên mạng lưới thành phố học tập toàn cầu và được Bộ GD&ĐT công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục, xóa mù chữ. Đây là niềm tự hào và trách nhiệm lớn. Vì vậy, mỗi người dân cần góp sức xây dựng một thành phố phát triển thông qua việc phát triển văn hóa đọc và thúc đẩy học tập suốt đời. Cùng với đó, chính quyền và các đoàn thể cần tăng cường tuyên truyền về giá trị của văn hóa đọc; nâng cao dịch vụ thư viện và đổi mới phương pháp dạy học để cải thiện chất lượng giáo dục và khuyến khích tự học.
Bà Diệu Thúy đề nghị các cấp cần thực hiện chủ trương của Đảng về xây dựng xã hội học tập, tạo cơ hội bình đẳng trong giáo dục. UBND TP Thủ Đức và các quận nên tích cực triển khai kế hoạch này để nâng cao thói quen đọc sách và năng lực tự học của người dân.
Phát biểu tại lễ phát động Tuần lễ Học tập suốt đời 2024, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng ghi nhận nỗ lực của TP Hồ Chí Minh trong việc đạt chuẩn giáo dục tiểu học và THCS, xóa mù chữ. Điều này cho thấy sự cố gắng vượt bậc của thành phố dù còn nhiều thách thức.
Thách thức đầu tiên là dân số lớn và di dân tự do, khiến các thiết chế văn hóa chưa đủ đáp ứng nhu cầu. Thứ hai, tỷ lệ người đọc sách ở TP Hồ Chí Minh vẫn thấp; mỗi người chỉ đọc khoảng 4 cuốn sách/năm, trong đó chủ yếu là sách giáo khoa.
Con số này kém xa so với Malaysia (17 cuốn) hay Singapore (10 cuốn). Thứ trưởng cho rằng, niềm tin vào khả năng vượt khó của TP Hồ Chí Minh đến từ sự quan tâm của lãnh đạo, các sở ngành, và sự năng động, sáng tạo của người dân trong bối cảnh kinh tế phát triển.
Vai trò của văn hóa đọc trong xây dựng xã hội học tập
Trong hành trình xây dựng xã hội học tập, văn hóa đọc đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Nó không chỉ là cầu nối giữa con người với kho tàng tri thức nhân loại mà còn là nền tảng để phát triển tư duy độc lập, sáng tạo và khả năng học tập suốt đời. Tại TP Hồ Chí Minh, việc phát triển văn hóa đọc đang được đặt lên hàng đầu trong chiến lược xây dựng xã hội học tập.
Văn hóa đọc không chỉ đơn thuần là việc đọc sách, báo, tài liệu mà còn là một phong cách sống, một thói quen tích cực được hình thành và nuôi dưỡng trong mỗi cá nhân và cộng đồng. Nó bao gồm việc chủ động tìm kiếm, tiếp nhận và xử lý thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, từ đó hình thành nên tri thức và kỹ năng mới.
Trong bối cảnh của TP Hồ Chí Minh, việc phát triển văn hóa đọc có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Thành phố đang trong quá trình chuyển đổi mạnh mẽ sang nền kinh tế tri thức, nơi mà sức mạnh cạnh tranh không chỉ đến từ vốn và lao động mà còn từ sự sáng tạo và đổi mới. Văn hóa đọc chính là chìa khóa để mở ra kho tàng tri thức vô tận, nuôi dưỡng tư duy sáng tạo và thúc đẩy đổi mới.
Nhận thức được tầm quan trọng của văn hóa đọc, TP Hồ Chí Minh đã và đang triển khai nhiều sáng kiến đáng chú ý như: chương trình "Một triệu cuốn sách cho học sinh”; Mô hình "Thư viện xanh; Ứng dụng công nghệ trong phát triển văn hóa đọc.
Việc phát triển văn hóa đọc trong hành trình hướng tới xây dựng xã hội học tập tại TP Hồ Chí Minh là một chiến lược cần thiết và cấp bách. Không chỉ góp phần nâng tầm tri thức chung, văn hóa đọc còn nuôi dưỡng tâm hồn và khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân.
