Những ngày này, không khó để bắt gặp hình ảnh những chiến binh thánh chiến al-Qaeda hoạt động dưới danh nghĩa của Nhà nước Hồi giáo Iraq và Cận Đông (ISIL) tại các TP trọng yếu của Iraq và Syria. Các cuộc tấn công bài bản, được tính toán kỹ lưỡng, vũ khí trang bị tối tân và hiện đại cho thấy ISIL là một tập hợp của các chiến binh thánh chiến có kinh nghiệm, chuyên nghiệp và được đầu tư lớn. Giữa lúc quân đội và lực lượng đối lập Syria tập trung cho cuộc nội chiến "huynh đệ tương tàn", al-Qaeda âm thầm lặng lẽ chiếm đóng các vùng dân cư thưa thớt, vùng sa mạc ngoại vi ở phía Bắc và Đông Bắc Syria, nơi nhiều năm qua đã nằm ngoài tầm kiểm soát của Tổng thống al-Assad. Khoảng trống quyền lực tại đây đã tạo điều kiện để các chiến binh của ISIL hoạt động mạnh, thủ tiêu hàng chục nhà hoạt động tiến bộ thân chính quyền. Tình hình căng thẳng đến mức, một liên minh gồm 8 nhóm đối lập Syria hôm 4/1 đã quyết định chiến đấu đến cùng với nhóm này. Lời tuyên chiến này cho thấy tình hình Syria ngày càng hỗn loạn và khó kiểm soát hơn bao giờ hết. Tại Iraq, ISIL cũng "bám rễ" vào những khu vực chịu ảnh hưởng của các bộ tộc như tỉnh Nineveh, Anbar - nơi Chính phủ T.Ư ở Baghdad gần như không thể can thiệp. Và mối lo ngại về sự hồi sinh của al-Qaeda ở Iraq đã trở thành hiện thực khi một nhánh al-Qaeda ở địa phương mang tên ISIS đã tuyên bố thành lập nhà nước Hồi giáo mới ở miền Tây nước này sau khi chiếm giữ thủ phủ TP Falluja và tiếp tục đánh bật các lực lượng chính phủ ra khỏi TP Ramadi. Từ chỗ là mục tiêu bị săn đuổi gắt gao, al-Qaeda đã hồi sinh với tư cách là một quyền lực đang lên trong khu vực địa chính trị quan trọng này. Và sự hồi sinh của al-Qaeda dưới vỏ bọc của ISIL không khác gì một thứ "trái đắng" mà Mỹ và phương Tây phải nếm trải sau hàng chục năm hao tiền tốn của để xóa sổ tổ chức khủng bố này.
