Hiệu quả rõ rệtVới thế mạnh về khoa học công nghệ, nguồn lực, hệ thống cơ chế chính sách, những năm gần đây, Hà Nội đã phát triển mạnh mẽ các mô hình sản xuất nông nghiệp CNC. Đến nay, toàn TP có 127 mô hình ứng dụng nông nghiệp CNC, giá trị sản xuất nông nghiệp CNC chiếm khoảng 25% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp. Các mô hình ứng dụng CNC hiện nay tuy quy mô nhỏ nhưng hiệu quả kinh tế đem lại cao, phù hợp với thực tế của Thủ đô.
Một mặt các ngành chức năng và địa phương cần tiếp tục thực hiện tốt cơ chế, chính sách hỗ trợ DN phát triển nông nghiệp CNC đã ban hành, mặt khác cần tiếp tục tháo gỡ những vấn đề về thủ tục hành chính, nguồn vốn theo hướng tạo thuận lợi nhất cho tổ chức, cá nhân.Quyền Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia Trần Văn Khởi |
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương dẫn chứng, HTX Rau quả sạch Chúc Sơn (huyện Chương Mỹ) tiên phong trong đầu tư đồng bộ ứng dụng CNC như: Hệ thống tưới tự động, hệ thống nhà giàn để trồng rau rải vụ và phòng ngừa sâu bệnh. Đây cũng là HTX đầu tiên của TP về sản xuất rau, quả an toàn áp dụng quy trình minh bạch EGAP Camera 24/7. Quá trình sản xuất rau được giám sát bằng cụm thiết bị công nghệ hỗ trợ iMetos 3.3 AG quản lý minh bạch rau VietGAP. “Việc áp dụng đồng bộ thiết bị quản lý thông minh giúp cho HTX nâng cao hiệu quả sản xuất, tiết kiệm chi phí, tạo niềm tin cho người tiêu dùng đối với các sản phẩm rau, quả, đồng thời, hạn chế thiệt hại do thời tiết, sâu bệnh gây ra” - bà Hương cho hay.
Tại TP Hồ Chí Minh, hiện nay có xấp xỉ 232ha đất canh tác rau ứng dụng CNC với 82 đơn vị, hộ sản xuất, tỷ suất lợi nhuận 70%/năm; 13,9ha hoa, cây cảnh ứng dụng CNC với 25 đơn vị, hộ sản xuất và tỷ suất lợi nhuận 48%/năm; đàn bò sữa ứng dụng CNC 805 con với 12 hộ chăn nuôi và tỷ suất lợi nhuận là 19%/năm… TP Hồ Chí Minh cũng thành lập Khu nông nghiệp CNC với 14 đơn vị sản xuất trên diện tích 65ha canh tác rau, quả thủy canh và Trung tâm công nghệ sinh học với các mô hình nhà máy sản xuất thực vật với diện tích 34m2 với hệ thống tự động về cung cấp và thu hồi dinh dưỡng bằng hệ thống thủy canh.
Lấy doanh nghiệp làm trung tâmThực tế cho thấy, khả năng tiếp cận và ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất nông nghiệp của các địa phương hiện còn nhiều khó khăn. Sự tham gia ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất chưa nhiều, tập trung chủ yếu vào một số khâu, công đoạn, thiếu liên kết trong sản xuất và tiêu thụ. Bên cạnh đó, trình độ và kỹ năng của đội ngũ kỹ thuật chưa đáp ứng được nhu cầu mới, cơ sở hạ tầng phụ thuộc vào quy hoạch của địa phương, vốn đầu tư cao, giá sản phẩm chưa đủ khích thích nông dân sản xuất.
Quyền Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia Trần Văn Khởi cho rằng, để ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất nông nghiệp hiệu quả, trước hết các địa phương cần phải lựa chọn công nghệ phù hợp, sản phẩm phù hợp gắn với lợi thế, đặc trưng của vùng miền và thị trường, đồng thời xây dựng chuỗi giá trị nông sản bền vững. Đặc biệt, cần ưu tiên phát triển nông nghiệp 4.0 ở những nơi có điều kiện, lấy DN làm trung tâm trong ứng dụng và chuyển giao công nghệ tiên tiến.
Nhiều chuyên gia nhận định, Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là nơi tập trung đông đảo các nhà khoa học đầu ngành, các cơ sở nghiên cứu hàng đầu cả nước nhưng do thiếu thông tin nên việc liên kết lực lượng này với DN, người dân chưa hiệu quả. Đây là vấn đề cần khắc phục để tới đây có thêm các dự án nghiên cứu khoa học phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn hai TP ứng dụng vào thực tế. Trong đó, những lĩnh vực cần quan tâm là công nghệ sinh học, công nghiệp chế biến, giống, phát triển mô hình nông nghiệp thông minh…