Trưng bày chuyên đề “Vang mãi khúc khải hoàn” – tự hào bài ca chiến thắng
Kinhtedothi – Sáng 2/10, Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Vang mãi khúc khải hoàn”. Đây là hoạt động được tổ chức nhân kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2025).
Tái hiện những ký ức hào hùng
Trưng bày “Vang mãi khúc khải hoàn” với ba nội dung: “Kiên gan bền chí”; “Hà Nội - ngày về chiến thắng”; “Hương sắc Hà thành”.
Các đại biểu dâng hương tại Đài tưởng niệm các chiến sĩ cách mạng đã anh dũng hy sinh tại Nhà tù Hỏa Lò.
Ở nội dung thứ nhất “Kiên gan bền chí” là những thông tin, tư liệu gợi nhắc về thời điểm tháng 12/1946, hưởng ứng Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân Hà Nội đã dũng cảm chiến đấu mở đầu cho cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trường kỳ, gian khổ.
Giữa lòng Hà Nội khói lửa, với vũ khí thô sơ, những người con Thủ đô đã anh dũng đứng lên bảo vệ từng ngôi nhà, góc phố, chiến đấu kiên cường. Những chiến sĩ cảm tử của Trung đoàn Thủ đô sẵn sàng ôm bom ba càng lao vào xe tăng địch. Biết bao thanh thiếu niên đã anh dũng ngã xuống, giữ trọn lời thề “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”; nhiều đồng chí bị rơi vào tay giặc.
Các đại biểu nghe hướng dẫn viên thuyết minh về trưng bày.
Trong suốt 60 ngày đêm cam go, những chiến sĩ và người dân đã biến Hà Nội thành pháo đài bất khuất, vững vàng với niềm tin sắt son, khát vọng tự do cháy bỏng. Nhiều người bị địch bắt, giam tại Nhà tù Hỏa Lò và các nhà tù trong thành phố. Giữa gông cùm, xiềng xích, các chiến sĩ vẫn không ngừng rèn luyện bản lĩnh cách mạng, tổ chức đấu tranh phản đối chế độ giam cầm hà khắc và vượt ngục trở về với Nhân dân.
Trưng bày giới thiệu nhiều tư liệu về lịch sử hào hùng của Thủ đô.
Nội dung thứ hai “Hà Nội – ngày về chiến thắng” với những tư liệu phản ánh về việc Hiệp định Geneva được ký kết, Hà Nội nằm trong khu vực tập kết 80 ngày của quân đội Pháp. Lợi dụng khoảng thời gian này, địch tìm mọi cách phá hoại các cơ sở kinh tế, văn hóa, lôi kéo đồng bào di cư vào Nam, trì hoãn việc trao trả tù binh…
Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và trực tiếp là Đảng ủy tiếp quản Thủ đô, công tác tiếp quản được chuẩn bị kỹ lưỡng, toàn diện. Cán bộ, chiến sĩ được rèn luyện bản lĩnh, luôn cảnh giác trước những “viên đạn bọc đường”. Nhân dân Hà Nội kiên quyết đấu tranh bảo vệ cơ sở vật chất, ngăn chặn âm mưu phá hoại, cưỡng ép di cư. Những người lao động đã trở thành những chiến sĩ thầm lặng, bám trụ từng nhà máy, công trường để bảo vệ thành phố nguyên vẹn, chờ đón đoàn quân chiến thắng trở về.
Các hiện vật về Ngày Giải phóng Thủ đô 10/10/1954.
Trước ngày đón đoàn quân chiến thắng trở về, công tác kiểm kê, tiếp quản các vị trí: quân sự, công sở, công trình công cộng, xí nghiệp, bệnh viện, trường học… được thực hiện an toàn, nhanh gọn. Lực lượng tiếp quản giữ vững phẩm chất “người kháng chiến”, phối hợp với các đoàn thể vận động Nhân dân chuẩn bị cho ngày về lịch sử.
Ngày 10/10/1954, thời khắc lịch sử đã đến, đoàn quân chiến thắng tiến về thành phố trong niềm hân hoan chào đón của người dân. Đường phố rợp cờ hoa, nhà nhà treo cờ, băng rôn, đèn lồng, cổng chào được dựng ở các cửa ô, tuyến phố... Người người đổ ra đường, vang tiếng hát ca. Đoàn quân đi giữa biển người, hân hoan tiến vào thành phố giữa những vòng tay siết chặt, nước mắt rơi trong tiếng cười. Lời thề hẹn ngày trở về Thủ đô đã thành hiện thực: “Ra đi hẹn một ngày về, Ba Đình còn đó, người thề còn đây”.
Nội dung trưng bày “Hương sắc Hà thành”.
Nội dung thứ ba “Hương sắc Hà thành” là những hình ảnh phản ánh Thủ đô Hà Nội - nơi hội tụ, kết tinh những giá trị lịch sử, văn hóa lâu đời của dân tộc. Vẻ đẹp của thành phố là sự giao thoa giữa cổ kính và hiện đại, giữa bản sắc văn hóa truyền thống và nhịp sống năng động. Ấy là những gánh hàng rong đẹp mơ màng trong tiết trời Thu lãng đãng của Hà Nội, là những món ẩm thực trứ danh đất kinh kỳ như phở, bún chả, cốm làng Vòng… Mỗi làng nghề góp phần gợi nhớ một Hà Nội thân thương, sâu lắng.
Tiếp nối truyền thống hào hùng, người Hà Nội hôm nay chung tay gìn giữ và phát huy những giá trị tốt đẹp, góp phần viết tiếp và tô thắm trang sử vàng của “Thủ đô anh hùng”, “Thành phố vì hòa bình”.
Niềm tin về một Hà Nội không ngừng vươn lên mạnh mẽ
Tại chương trình khai mạc trưng bày chuyên đề, các nhân chứng lịch sử, đại diện gia đình những đồng chí trực tiếp tham gia tiếp quản Thủ đô, du khách còn được xem hoạt cảnh “Vang mãi khúc khải hoàn”, tái hiện sinh động không khí tưng bừng, rộn ràng khi người dân Thủ đô nô nức đón chào đoàn quân chiến thắng trở về trong ngày giải phóng.
Hoạt cảnh tái hiện người dân Thủ đô xúc động treo cờ đón đoàn quân chiến thắng trở về.
Người xem vô cùng xúc động trước hình ảnh người dân Thủ đô hân hoan trang trí cờ hoa trước mỗi ngôi nhà, ngõ phố, rực rỡ để chào đón đoàn quân chiến thắng trở về, ngày 10/10/1954 lịch sử. Các bà, các chị còn không quên tự tay chuẩn bị những gói cốm nhỏ xinh thơm nhè nhẹ mùi lá sen để tặng cho các chiến sĩ.
Người xem đặc biệt xúc động với cảnh người quân nhân tên Hải khi cùng đoàn quân chiến thắng trở về tranh thủ ghé vào thăm mẹ, chỉ kịp trao mẹ một cái ôm thắm thiết, dặn dò cô em gái ngoan ngoãn, chăm chỉ học hành và chúc sức khỏe họ hàng xóm giềng, rồi lại lên đường làm nhiệm vụ…
Tham quan trưng bày, nghe hướng dẫn viên của Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò giới thiệu và trực tiếp xem hoạt cảnh “Vang mãi khúc khải hoàn”, ông Đỗ Đình Long – nguyên cán bộ Thành ủy Hà Nội tham gia chỉ đạo công tác tiếp quản Thủ đô không giấu nổi ánh mắt xúc động.
Người chiến sĩ giải phóng Thủ đô tranh thủ về thăm gia đình, trao một cái ôm thật chặt cho mẹ rồi lại lên đường làm nhiệm vụ.
Theo lời kể của ông, thời điểm ấy, các cửa hàng buôn vải phố Hàng Ngang, Hàng Đào, Hàng Giấy, chợ Đồng Xuân tấp nập người mua vải may cờ. Nhiều nhà dân, nhất là những nhà ở mặt đường may cờ đỏ sao vàng để chuẩn bị treo trước cửa. Nhiều người may thêm cờ nhỏ để mang đi đón quân chiến thắng trở về.
“Người dân còn làm thêm cổng chào trên các đầu ô, tuyến phố. Các khu phố tập hợp Nhân dân, lập danh sách chuẩn bị hàng ngũ chờ ngày 10/10/1954. Không khí phấn khởi, rộn ràng, nét mặt vui tươi chưa từng có khắp các gia đình, khu dân cư, đường phố”- ông Đỗ Đình Long kể.
Là người được chứng kiến thời khắc lịch sử cả Thủ đô hân hoan đón đoàn quân chiến thắng trở về tiếp quản Thủ đô, ông Nguyễn Đình Tân, 91 tuổi, hiện đang sinh sống tại số 50 Hàng Bài cũng cảm thấy bồi hồi, xúc động khi thấy những tư liệu tái hiện dấu mốc hào hùng của Hà Nội.
Hân hoan Ngày Giải phóng Thủ đô.
Càng ý nghĩa hơn, ông Nguyễn Đình Tân còn là em trai của liệt sĩ Nguyễn Sỹ Vân, học sinh kháng chiến Trường Chu Văn An, người bơi ra Tháp Rùa - Hồ Gươm cắm lá cờ Tổ quốc vào đêm 18/5/1948 nhân kỷ niệm 58 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/1948). Ngày 25/5/1948, đồng chí Nguyễn Sỹ Vân bị địch bắt, giam tại hầm đá Cửa Đông và Nhà tù Hỏa Lò, sau đó đày đi Trại giam Tiên Yên, Quảng Ninh rồi hy sinh.
“Không khí ngày 10/10/1954 rất ấm cúng và xúc động. Bà con, học sinh, sinh viên ùa ra các tuyến phố vẫy cờ hoa đón đoàn quân chiến thắng trở về. Một số người còn mang đàn violin, đàn accordion ra chơi, tạo ra bầu không khí vô vùng hân hoan. Những sự kiện như trưng bày lần này có ý nghĩa quan trọng, giúp cho thế hệ trẻ hiểu biết hơn về lịch sử của Thủ đô và đất nước, từ đó xác định được vai trò, trách nhiệm của mình. Sau 71 năm giải phóng, Hà Nội đã thực sự phát triển vượt bậc cả về diện mạo đô thị, kinh tế cũng như đời sống văn hóa, tư tưởng, an sinh xã hội. Đây sẽ là tiền đề quan trọng để Hà Nội bứt phá hơn nữa trong Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” - ông Nguyễn Đình Tân chia sẻ.
Gia đình anh Hoàng Việt Thắng - chắt ngoại của Thiếu tướng Vương Thừa Vũ tới tham quan trưng bày.
Hay với anh Hoàng Việt Thắng - chắt ngoại của Thiếu tướng Vương Thừa Vũ – Chủ tịch Ủy ban Quân chính Hà Nội đầu tiên, được đến tham quan trưng bày “Vang mãi khúc khải hoàn”, anh cũng như các thành viên trong gia đình có cơ hội tìm hiểu thêm về lịch sử, chiến công của các thế hệ đi trước, vun đắp truyền thống yêu nước và trách nhiệm đóng góp xây dựng Thủ đô, đất nước hôm nay.
Trưng bày chuyên đề “Vang mãi khúc khải hoàn” là lời tri ân sâu sắc những người con đã ngã xuống vì Tổ quốc và Thủ đô thân yêu. Trải qua hơn bảy thập kỷ kể từ ngày giải phóng, Hà Nội không ngừng vươn lên mạnh mẽ, gìn giữ những giá trị truyền thống quý báu, lan tỏa thông điệp hòa bình, hữu nghị, viết tiếp những trang sử vàng của Thủ đô anh hùng, Thành phố vì hòa bình.
