Tu bổ, phát huy giá trị di tích lịch sử vụ thảm sát Bình Hòa
Ngày 4/3, Bộ VHTT&DL có văn bản số 870/BVHTTDL-VP trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới sau Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Theo đó, Bộ VHTT&DL nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Ngãi gửi tới sau Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV do Ban Dân nguyện chuyển đến theo Công văn số 18/BDN ngày 14/1/2025 với nội dung như sau: “Cử tri phản ánh di tích lịch sử vụ thảm sát Bình Hòa, huyện Bình Sơn được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia từ năm 1991, nhưng đến nay công trình này đã xuống cấp, đề nghị quan tâm đầu tư nâng cấp”.
Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Bộ VHTT&DL đã trả lời cụ thể. Theo đó, di tích lịch sử vụ thảm sát Bình Hòa gồm khu đất nhà ông Trắn, xóm Tri Hòa; hố bom Truông Đình, xóm Long Đình; dốc rừng Đồng Trồi Giữa, xóm An Phước; đám Giềng Đồng Kho, xóm Cầu, xã Bình Hòa, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia theo Quyết định số 866/QĐ ngày 20/5/1991 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin, Thể thao và Du lịch (nay là Bộ VHTT&DL). Do đó, di tích cần được bảo vệ và phát huy giá trị theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.
Ngày 27/11/2024, Quốc hội đã phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035 (Nghị quyết số 162/2024/QH15). Theo đó, Chương trình đề xuất xây dựng nội dung, thành phần hỗ trợ đầu tư tu bổ, tôn tạo các di tích quốc gia đặc biệt, di tích quốc gia.
Hiện nay, Bộ VHTT&DL đang xây dựng Báo cáo nghiên cứu khả thi Chương trình. Bộ đề nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi căn cứ vào hiện trạng của di tích, nhu cầu tu bổ, tôn tạo di tích, đề xuất mục tiêu, nhiệm vụ, các hạng mục, kinh phí thực hiện gửi Bộ VHTT&DL tổng hợp, phối hợp với các bộ, ngành báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Chương trình làm cơ sở bố trí kinh phí.
Bên cạnh đó, Bộ VHTT&DL đề nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi chủ động đưa kinh phí vào kế hoạch trung hạn của địa phương và bố trí từ ngân sách địa phương, cũng như huy động các nguồn vốn hợp pháp khác để triển khai thực hiện việc tu bổ, tôn tạo di tích vụ thảm sát Bình Hòa nói riêng, hệ thống di tích trên địa bàn tỉnh nói chung. Qua đó bảo tồn và phát huy giá trị di tích, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Xã Bình Hòa, huyện Bình Sơn cách TP Quảng Ngãi 25km về phía Đông Bắc. Vụ thảm sát Bình Hòa do một đơn vị lính Nam Triều Tiên (Đại Hàn) thuộc Lữ đoàn thủy quân lục chiến Thanh Long (Rồng Xanh) tham chiến ở Việt Nam đã sát hại 430 người dân vô tội vào các ngày 3, 5, 6/12/1966. Hàng năm, chính quyền và Nhân dân địa phương tổ chức lễ tưởng niệm các nạn nhân vụ thảm sát tại Nhà bia tưởng niệm đặt tại Truông Đình vào ngày 4/12.
