Cụ thể hóa điều kiện thế chấp quyền sử dụng đất
Ngày 10/10, chia sẻ với báo chí, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân truyền đạt nhiều ý kiến quan trọng xung quanh Luật Đất đai 2024. Một trong những nội dung đáng chú ý là quyền thế chấp của tổ chức kinh tế đối với từng hình thức sử dụng đất.
Theo Thứ trưởng Lê Minh Ngân, việc thực hiện thế chấp phải đáp ứng đầy đủ điều kiện tại Điều 45 của Luật Đất đai. Các điều kiện có thể kể đến như có một trong các loại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định.
Bên cạnh đó, đất phải không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết bởi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, bản án, quyết định của tòa án, quyết định hoặc phán quyết của trọng tài đã có hiệu lực pháp luật; quyền sử dụng đất không bị kê biên, áp dụng biện pháp khác để bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự...
Riêng đối với việc thế chấp khi huy động trái phiếu, Thứ trưởng Lê Minh Ngân nhấn mạnh, tài sản đảm bảo là bất động sản với mục đích trên không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đất đai mà thuộc phạm vi của Luật Các tổ chức tín dụng, cơ quan quản lý chuyên ngành sẽ có những lý luận riêng đối với nội dung này.
Về phương thức tiếp cận đất đai của các nhà đầu tư, ông Lê Minh Ngân cho hay, Luật Đất đai quy định, các phương thức tiếp cận đất đai đối với các dự án rất đa dạng, linh hoạt, phụ thuộc vào tình hình thực tế triển khai thực hiện, vừa có những phương thức mang tính hỗ trợ, thúc đẩy đầu tư (giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá, đấu thầu).
Ngoài ra còn có những phương thức mang nguyên tắc thị trường, dựa trên sự cạnh tranh của các doanh nghiệp, đảm bảo tính công bằng, minh bạch (đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất), vừa có phương thức tạo sự chủ động cho doanh nghiệp (thoả thuận nhận chuyển quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất).
“Cởi mở” cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn đất
Một nội dung khác cũng đang được người dân quan tâm trong Luật Đất đai 2024 là vấn đề đất đai của các doanh nghiệp để thực hiện dự án cung cấp dịch vụ lĩnh vực y tế, giáo dục. Đối với nội dung trên, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân khẳng định, các dự án cung cấp dịch vụ lĩnh vực y tế, giáo dục đã thuộc trường hợp được Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2024 mà hoàn toàn không có sự phân biệt trong nguồn vốn đầu tư.
Cụ thể, Điều 79 của Luật Đất đai 2024 quy định rõ trong 31 trường hợp thu hồi đất mà không phân biệt nguồn vốn đầu tư trong hay ngoài ngân sách Nhà nước, trong đó có các dự án lĩnh vực giáo dục, y tế, thể dục thể thao... Ngoài ra, tại khoản 5 Điều 124 Luật Đất đai cũng cho phép thực hiện giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất để thực hiện các dự án thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại điều 79 mà không sử dụng vốn đầu tư công hoặc dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư.
Đặc biệt, khoản 1 Điều 127 Luật Đất đai cho phép các trường hợp không sử dụng vốn ngân sách Nhà nước và thuộc trường hợp thu hồi đất tại điều 79 mà nhà đầu tư lựa chọn phương án thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất, không đề xuất thu hồi đất thì được sử dụng đất thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất.
Trường hợp có nhà đầu tư quan tâm mà chỉ có một nhà đầu tư đáp ứng điều kiện đối với dự án thì phải xác định số lượng nhà đầu tư quan tâm theo quy định của pháp luật về đấu thầu, pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực. Nếu có từ 2 nhà đầu tư quan tâm trở lên thì phải tiến hành việc đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Quy định này nhằm đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong tiếp cận đất đai giữa các nhà đầu tư, hạn chế tình trạng tập trung đất đai vào một số ít nhóm lợi ích và đảm bảo rằng các nguồn tài nguyên đất đai được phân bổ công bằng và hiệu quả, tăng thu cho ngân sách Nhà nước.
Theo đánh giá của Thứ trưởng Lê Minh Ngân, so với Luật Đất đai 2013 thì Luật Đất đai 2024 đã có nhiều sự thay đổi về quy định đối với việc thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội. vì lợi ích quốc gia, công cộng.
