Tuyên bố bất ngờ của Tổng thống Trump về “vũ khí thay đổi cuộc chơi” cho Ukraine

Phát biểu trước báo giới ngày 12/10, Tổng thống Trump cho hay ông “có thể sẽ nói chuyện” với người đồng cấp Nga Vladimir Putin về khả năng gửi tên lửa Tomahawk cho Kiev. “Ukraine muốn có tên lửa Tomahawk, và tôi sẽ thảo luận điều đó với ông Putin. Tôi có thể nói rằng, nếu xung đột Nga-Ukraine tiếp tục kéo dài, Nhà Trắng sẽ gửi tên lửa Tomahawk cho Kiev”, ông Trump cho hay.

Theo ông Trump, quyết định cuối cùng về việc cung cấp loại vũ khí này vẫn đang được xem xét.

Tháng trước, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tiết lộ Nhà Trắng đang xem xét khả năng cung cấp cho Kiev loại tên lửa này, với chi phí ước tính 1,3 triệu USD mỗi quả và tầm bắn có thể lên tới 2.500km.

Theo tờ Axios, Tổng thống Trump và Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky đã có cuộc điện đàm kéo dài khoảng 30 phút vào thứ Bảy tuần trước, trong đó hai bên thảo luận về khả năng Ukraine được nhận tên lửa hành trình Tomahawk. Tuy nhiên, Axios không cho biết Mỹ đã đưa ra quyết định cuối cùng về vấn đề này hay chưa.

Trước đó, Tổng thống Zelensky nói rằng ông đã trao đổi với Tổng thống Trump về việc tăng cường hệ thống phòng không của Ukraine, đồng thời thông báo về các cuộc tấn công của Nga nhằm vào cơ sở năng lượng nước này.

Trong nhiều phát biểu gần đây, ông Trump liên tục thể hiện lập trường thận trọng về vấn đề Ukraine. Ngày 6/10, khi được hỏi về khả năng gửi tên lửa Tomahawk cho Kiev, Ông chủ Nhà Trắng nói không muốn “làm leo thang thêm cuộc chiến”. Mặc dù xác nhận đã có quyết định nội bộ về vấn đề này, Tổng thống Mỹ không tiết lộ chi tiết, mà chỉ thông báo ông muốn “biết chính xác Ukraine sẽ sử dụng vũ khí này như thế nào”.

Về phần mình, Nga từ lâu đã cảnh báo rằng việc Mỹ can dự sâu hơn vào cuộc xung đột Ukraine, đặc biệt thông qua cung cấp vũ khí tầm xa, sẽ mở ra “một giai đoạn leo thang mới” trong quan hệ song phương.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 12/10 cho biết, khả năng Mỹ có thể cung cấp tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk cho Ukraine đang khiến Moskva “hết sức lo ngại”. “Vấn đề về tên lửa Tomahawk khiến chúng tôi cực kỳ quan ngại, như Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhiều lần khẳng định,” ông Peskov nói với giới truyền thông khi bình luận về các tuyên bố liên quan đến loại tên lửa này tại Mỹ.

Theo quan chức Điện Kremlin, tên lửa Tomahawk là một loại vũ khí rất mạnh, song “không thể làm thay đổi tình hình trên chiến tuyến.” Ông Peskov cũng cho biết Điện Kremlin đang “theo dõi và ghi nhận cẩn thận” mọi tuyên bố liên quan đến Tomahawk, vì “có rất nhiều phát biểu về vấn đề này trong thời gian gần đây”.

Tổng thống Putin ngày 10/10 tuyên bố, Nga sẽ tăng cường hệ thống phòng không quốc gia nếu Ukraine mua tên lửa Tomahawk do Mỹ sản xuất.

Trước đó, trong bài phát biểu tại Câu lạc bộ Thảo luận Quốc tế Valdai ngày 2/10, Tổng thống Putin cũng cảnh báo quan hệ giữa Nga và Mỹ sẽ đổ vỡ nếu Washington cấp tên lửa Tomahawk cho Kiev. Theo Tổng thống Putin, lực lượng Ukraine sẽ không thể vận hành một hệ thống tinh vi như vậy nếu không có “sự tham gia trực tiếp của các quân nhân Mỹ”.

Trong khi đó, truyền thông Anh dẫn nguồn tin ẩn danh tiết lộ Mỹ khó có khả năng thực sự cung cấp Tomahawk cho Kiev, do phần lớn kho dự trữ hiện tại được dành cho Hải quân Mỹ và các mục đích chiến lược khác. Bên cạnh đó, một số quan chức trong nhóm cố vấn thân cận của Tổng thống Trump tỏ ra hoài nghi về việc loại tên lửa này có thể làm thay đổi đáng kể cục diện chiến trường Ukraine.

Trong một diễn biến liên quan, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko hôm Chủ nhật kêu gọi các bên bình tĩnh trước thông tin về khả năng Mỹ có thể cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk cho Kiev.

Trả lời truyền thông Nga, ông Lukashenko cho rằng cần tránh phản ứng thái quá trước các tuyên bố liên quan đến vấn đề này.