Tuyển sinh các lớp đầu cấp đều… nóng
Tại kỳ tuyển sinh vào lớp 10 nhiều năm trở lại đây, hệ thống trường THPT công lập chỉ tuyển khoảng 60% học sinh tốt nghiệp THCS, số còn lại sẽ theo học các loại hình khác như tư thục, bổ túc văn hóa, trung tâm giáo dục thường xuyên… Trong cuộc cạnh tranh giành suất vào trường công lập ấy, vì lo con không có chỗ tốt để học nên rất nhiều phụ huynh nháo nhào tìm hiểu và nộp hồ sơ lớp 10 cho con vào các trường ngoài công lập. Việc cha mẹ tụ tập, chen chúc mua hồ sơ trường THCS và THPT Tạ Quang Bửu vào sáng 9/2 trở thành hiện tượng mở màn cho mùa tuyển sinh lớp 10 năm nay.
Ngày 24/2, rạng sáng 25/2, sự việc phụ huynh rồng rắn xếp hàng từ chiều đến nửa đêm để mua hồ sơ trải nghiệm cho con vào lớp 1 tại hai hệ thống của trường Marie Curie đã thu hút nhiều ý kiến trái chiều từ dư luận. Giữa thời đại 4.0, tại một trường tư thục có tổng phí mỗi tháng không dưới 10 triệu đồng/học sinh mà phụ huynh phải xông pha, tranh giành, hy sinh thời gian để đi xếp hàng từ chiều, tối đến đêm những mong có cơ hội mua được một phiếu trải nghiệm cho con chuẩn bị vào lớp 1 đã tạo sự khó hiểu và hoài nghi trong không ít phụ huynh.
Kỳ thi học bổng, thi rà soát kiến thức tiểu học (có mất phí) tại các trường phổ thông ngoài công lập cũng là các kỳ thi tạo độ nóng trong công tác tuyển sinh hàng năm. Sáng 25/2, Trường Liên cấp Ngôi sao Hà Nội tổ chức kỳ thi học bổng năm học 2023- 2024 với hàng ngàn học sinh (ở nhiều khối lớp tham dự). Tiếp đến, ngày 26/2, rất đông học sinh (trong đó nhiều em vừa tham dự kỳ thi học bổng trường Ngôi sao) tiếp tục thử sức với kỳ rà soát kiến thức (tuyển sinh vòng 1) vào trường THCS Archimedes. Với các kỳ thi thử vào lớp 10 do một số trường có uy tín tổ chức cũng có hàng ngàn học sinh đăng ký và dự thi. Khung cảnh ùn ùn phụ huynh, thí sinh tại các cổng trường vào trước và sau thời gian làm bài gây nên trạng thái "đã sốt ruột lại càng sốt ruột hơn" cho phụ huynh.
Vì sao nóng?
Hệ thống trường lớp không theo kịp tốc độ tăng dân số là nguyên nhân đầu tiên dẫn đến hiện tượng nóng rẫy trước mỗi kỳ tuyển sinh đầu cấp tại Hà Nội.
Năm học 2022- 2023, với khoảng 129.000 học sinh xét tốt nghiệp THCS (tăng khoảng 19.000 em), Hà Nội đã thực hiện tốt công tác phân luồng học sinh sau tốt nghiệp THCS, trong đó: 60% số học sinh được tuyển vào các trường THPT công lập, 21% số học sinh được tuyển vào trường THPT tư thục, 10% số học sinh được tuyển vào các Trung tâm Giáo dục thường xuyên- giáo dục nghề nghiệp và khoảng 9% học sinh học hệ giáo dục thường xuyên cấp THPT tại các trường cao đẳng/trung cấp nghề.
Vẫn biết, trường THPT công lập không phải con đường duy nhất để học tiếp kiến thức THPT nhưng các bậc phụ huynh vẫn chạy đua, đặt ra những mục tiêu và làm mọi cách để tăng cơ hội đỗ cho con như: đăng ký học thêm, luyện thi, thi thử… Cùng với đó, phụ huynh tìm hiểu, đăng ký nguyện vọng dự phòng vào các trường tư cho con và luôn lo lắng “chậm là hết”, “muộn là thiệt”, điều này dẫn đến hiện tượng xếp hàng, chen chân mua hồ sơ để giữ chỗ.
Nói về cách thức tuyển sinh gây chú ý của trường Marie Curie đã diễn ra và lặp lại qua một số năm, nhiều người đặt câu hỏi: “Cách tuyển sinh này có đang đi ngược lại sự phát triển của xã hội ? Tại sao không sử dụng hình thức đăng ký trực tuyến?”.
Nhà giáo Nguyễn Xuân Khang- Hiệu trưởng trường Marie Curie trả lời rằng: "Nếu tổ chức đăng ký trực tuyến và chỉ nhận 360 suất trải nghiệm, ai dám chắc tất cả học sinh trong danh sách đăng ký trực tuyến ấy sẽ đến dự trải nghiệm; trong khi đó, nhiều người thiết tha muốn con được học ở trường, nhất thiết phải trải qua ngày trải nghiệm, lại vì lý do nào đó không kịp đăng ký được 1 suất dự trải nghiệm trong danh sách trực tuyến. Thành ra, người có chưa hẳn cần, người cần thì không thể có! Nghịch lý là ở đây. Trong danh sách đăng ký trực tuyến, sẽ có một lượng lớn học sinh ảo. Tiếp xúc với phụ huynh đến trường trực tiếp đăng ký cho con, không một người nào kêu vất vả, chỉ thấy bà con vui khi cầm được phiếu dự trải nghiệm của con. Một danh sách đăng ký trực tiếp trong bối cảnh đó, có thể nói là thật 100%”.
Như vậy, việc xếp hàng nửa đêm của phụ huynh xuất phát từ ý chí chủ quan và ý muốn của chính phụ huynh. Trong thư ngỏ gửi phụ huynh trước đó, Hiệu trưởng trường Marie Curie cũng thành thật khi nói rằng: “Cuộc đua vào lớp 1 Marie Curie khá gay cấn…..; biết làm sao để đáp ứng hết nhu cầu của phụ huynh?”; đồng thời thừa nhận: “Phụ huynh thật sự mong con được học ở trường nên đã sốt sắng muốn giành cho được suất dự tuyển”.
Việc phụ huynh định hướng, tìm hiểu, sốt ruột chọn trường cho con là điều dễ hiểu; phụ huynh đặt kỳ vọng lên con ở mức độ vừa phải cũng là việc nên làm. Ngược lại, sự kỳ vọng thái quá sẽ trở thành áp lực, tạo trở ngại cho sự phát triển của con. Các chuyên gia giáo dục cho rằng, phụ huynh cần bình tĩnh trong chọn lọc thông tin tuyển sinh, căn cứ vào thực tiễn trải nghiệm, điều kiện gia đình, học lực và nguyện vọng của con cái làm tiêu chí chọn trường...; những điều đó góp phần giữ ổn định công tác tuyển sinh đầu cấp tại Hà Nội.
