Tình hình chiến sự tại Ukraine và miền Tây nước Nga đang rơi vào thế bế tắc. Ukraine tiếp tục nỗ lực đột phá, nhưng vấp phải hệ thống phòng thủ kiên cố của Nga. Tình hình trở nên khó khăn hơn khi Tổng thống Donald Trump quyết định tạm dừng viện trợ quân sự và ngừng chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine.
Ukraine đối diện nguy cơ thiếu vũ khí nghiêm trọng
Ukraine đang đối mặt với tình trạng thiếu vũ khí và đạn dược trầm trọng. Theo các chuyên gia, việc mất nguồn viện trợ từ Mỹ đồng nghĩa với việc các hệ thống vũ khí quan trọng như tên lửa dẫn đường GMLRS, pháo phản lực tầm xa HIMARS, vũ khí chống tăng Javelin và hệ thống hỏa lực tiên tiến không thể được bổ sung kịp thời.
Rob Lee, Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại, cho biết đây là vấn đề nghiêm trọng bởi Ukraine không thể tự sản xuất đủ vũ khí để đáp ứng nhu cầu chiến trường. Nếu không có nguồn cung cấp từ phương Tây, Ukraine có nguy cơ suy yếu trước áp lực từ Nga.

Hệ thống phòng không của Ukraine cũng chịu ảnh hưởng lớn. Các hệ thống hiện đại như Patriot và NASAMS đang đối phó với tên lửa và UAV của Nga, nhưng việc thiếu tên lửa đánh chặn từ Mỹ khiến hiệu quả phòng thủ suy giảm, làm tăng nguy cơ các thành phố Ukraine bị tấn công.
Mất nguồn tình báo Mỹ – thách thức lớn cho Ukraine
Ngoài vấn đề vũ khí, Ukraine còn gặp khó khăn khi không còn được Mỹ hỗ trợ thông tin tình báo. Franz-Stefan Gady, tình báo Mỹ từng hỗ trợ Ukraine dự đoán các cuộc tấn công của Nga, nhận định dù một số quốc gia châu Âu vẫn hỗ trợ giám sát chiến trường, hệ thống này không thể thay thế hoàn toàn dữ liệu tình báo từ Mỹ. Điều này khiến Ukraine gặp nhiều trở ngại trong việc xác định mục tiêu chiến lược của Nga, làm giảm hiệu quả tác chiến và tăng rủi ro cho binh sĩ tiền tuyến.
Với lợi thế về nhân lực và vũ khí, Nga có thể tận dụng thời cơ này để gia tăng sức ép lên Ukraine. Dara Massicot, Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, nhận định Nga nhiều khả năng sẽ phát động một chiến dịch quy mô lớn vào tháng 5, với các mục tiêu trọng yếu như Donbas, Zaporizhzhia và thậm chí cả Kursk.
Nếu không có viện trợ từ phương Tây, Ukraine không chỉ gặp khó khăn trong việc duy trì tuyến phòng thủ mà còn khó tổ chức phản công hiệu quả. Sự chênh lệch về nguồn lực có thể khiến Ukraine rơi vào thế bất lợi kéo dài trên chiến trường.
Châu Âu nỗ lực hỗ trợ nhưng chưa đủ
Châu Âu, đặc biệt là Anh và Pháp, đang tăng cường viện trợ quân sự, nhưng khó có thể bù đắp hoàn toàn sự thiếu hụt từ Mỹ. Theo Gustav Gressel, Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Châu Âu - ECFR, dù châu Âu có thể cung cấp thêm hệ thống phòng không, nhưng điều đó đồng nghĩa với việc họ phải đối mặt với nguy cơ suy giảm khả năng phòng thủ nội địa.
Nếu viện trợ từ phương Tây không đến kịp, Ukraine có thể mất đi nhiều vũ khí chiến lược quan trọng, bao gồm hệ thống phòng không tiên tiến, tên lửa đạn đạo và các thiết bị dẫn đường chính xác, khiến họ rơi vào thế phòng ngự bị động trước sức ép của Nga.
Nỗ lực của Ukraine và vai trò của NATO
George Barros, Viện Nghiên cứu Chiến tranh – ISW, khẳng định Ukraine vẫn có thể tiếp tục chiến đấu bằng cách tận dụng nguồn lực trong nước và đẩy mạnh sản xuất vũ khí. Tuy nhiên, điều này trở nên vô cùng khó khăn nếu không có sự hỗ trợ từ Mỹ.
Cuộc thảo luận tại Brussels giữa NATO và các lãnh đạo châu Âu đang được thúc đẩy để củng cố năng lực quân sự của Ukraine và điều chỉnh chiến lược phòng thủ chung. Tuy nhiên, hiệu quả của các cuộc thảo luận này khó có thể so sánh với sự hỗ trợ trực tiếp từ Mỹ trước đây.
Tương lai của Ukraine phụ thuộc vào tốc độ và mức độ hỗ trợ từ phương Tây. Nếu viện trợ không đến kịp, Ukraine có thể đối mặt với nguy cơ suy yếu trên chiến trường, trong khi Nga có thể tận dụng cơ hội này để giành lợi thế quyết định.