[Văn hóa chính trị và góc nhìn “đạo đức người cán bộ”] Bài 2: Trách nhiệm “công bộc”

Văn hóa công sở gắn với trách nhiệm công vụ, trong đó trách nhiệm công vụ là trung tâm, văn hóa là cái gốc. Văn hóa công vụ là phải đặt giá trị tập thể lên trên lợi ích cá nhân, lấy lợi ích người dân, DN làm mục tiêu.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ - TS Thang Văn Phúc: Đạo đức công vụ mới không tự nhiên mà có

Công chức thực thi công vụ được xác định là một nghề đặc biệt, cần một phẩm chất đặc biệt của người “công bộc” của dân. Từ thách thức chuyển vai trò người quản lý, từ cơ chế “xin - cho” sang người phục vụ Nhân dân, người phục vụ phát triển là việc hình thành giá trị mới của người cán bộ, công chức – vấn đề có ý nghĩa quan trọng trong xây dựng văn hóa trong chính trị hiện nay.

Để đầy lùi tính vô cảm, vô trách nhiệm, tham nhũng, lãng phí của cán bộ, công chức một cách chủ động, hiệu quả, trước hết cần hoàn thiện pháp luật về đạo đức của công chức trong thực thi công vụ, đặc biệt cần phải có một đạo luật riêng về đạo đức công vụ. Cụ thể, công chức khi thực thi công vụ mới phải tuân thủ các chuẩn mực vừa mang tính đạo đức xã hội, đạo đức nghề nghiệp, những chuẩn mực quy định mang tính pháp luật của nhà nước trong mối quan hệ tổng hòa giữa con người - con người, con người với xã hội, con người - nhà nước trên cơ sở tuân thủ quyền, lợi ích. Do đó, nguyên tắc pháp luật về đạo đức công vụ cần được quan tâm xây dựng trên nguyên lý: Pháp luật bắt buộc - nguyên tắc nghề nghiệp, đạo đức nghề nghiệp - nguyên tắc đạo đức xã hội (các quy tắc ứng xử của công chức trong thực thi công vụ, thể hiện văn hóa công sở, văn hóa nơi công cộng, nêu gương trong ứng xử xã hội).

Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp KHKT Hà Nội - PGS.TS Bùi Thị An: Con người là nhân tố quyết định

Thành công hay thất bại của cải cách hành chính, có đạo đức và văn hóa công vụ hay không hoàn toàn là trông chờ ở nhân tố con người. Cán bộ, công chức, viên chức có nở nụ cười khi tiếp xúc với Nhân dân hay không, có nịnh bợ lấy lòng cấp trên, nạt nộ cấp dưới hay không thì không ứng dụng công nghệ nào làm thay được. Nếu công chức, viên chức có ý thức, có trình độ sẽ hiểu việc phục vụ Nhân dân là trách nhiệm và nghĩa vụ bởi họ là “công bộc” của Nhân dân, được trả lương bởi Nhân dân. Ngược lại, nếu không nhận thức thấu đáo, tư duy quan cách, sẽ cho rằng người dân được họ ban phát…, từ đó nảy sinh thói cửa quyền, thậm chí là hạch sách, nhũng nhiễu.

Chính vì vậy, trình độ văn hóa, ý thức đạo đức công vụ chính là yếu tố quan trọng quyết định tinh thần, thái độ ứng xử, chất lượng phục vụ của công chức, viên chức trong quá trình thực thi công vụ. Xây dựng văn hóa công vụ nói chung, đạo đức công vụ nói riêng phải bắt đầu từ xây dựng văn hóa phục vụ của từng cá nhân trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Phó Trưởng khoa Tổ chức và Quản lý nhân sự, Học viện Hành chính Quốc gia - PGS.TS Ngô Thành Can: Cán bộ không được nóng với dân mà phải tìm cách xử lý phù hợp

Mục tiêu của Chính phủ ta là xây dựng một nền công vụ chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động, minh bạch, hiệu quả, đây là những giá trị của lĩnh vực công vụ. Văn hóa công vụ phải hướng tới cùng với những giá trị khác như tuân thủ pháp luật… Để thực thi điều này trong thực tế công vụ, chúng ta quan tâm đến 3 yếu tố cơ bản.

Thứ nhất là quy trình. Đây là những quy trình, quy định cán bộ công chức viên chức phải thực thi, tuân thủ theo công vụ. Những điều này phải theo quy định. Thứ hai là để thực thi tốt quy định quy trình này cho có hiệu lực, hiệu quả, rõ ràng đội ngũ cán bộ công chức viên chức phải là những người có năng lực làm ra sản phẩm, theo quy trình làm sao để đạt kết quả tốt. Thứ ba, chúng tôi lưu ý đến điều kiện để thực thi công vụ.

Do đó những giá trị cần hướng đến như cán bộ công chức viên chức phải có kiến thức, có kỹ năng, thái độ đúng đắn, đạo đức tốt trong việc thực thi văn hóa công vụ. Chính vì vậy chúng ta cần lưu ý ngoài thực thi công vụ còn lưu ý đến “đức và tài”, “hồng và chuyên”.

Văn hóa công vụ tập trung ở cả tinh thần, thái độ làm việc, chuẩn mực giao tiếp, ứng xử, đạo đức lối sống, trang phục… Đó là mấy vấn đề chúng ta cần lưu ý vì nó liên quan đến thái độ phục vụ, cách thức giải quyết công việc, hay gọi đây là chất lượng tập thể để đánh giá, xem xét.

Thời gian qua có nhiều vấn đề đã được giải quyết khá tốt trong phần thực thi công vụ, đặc biệt là những đóng góp của đội ngũ. Trong phần này, điều rõ nhất chính là nhận thức rõ về chủ trương đường lối, các quy định. Chúng ta phải quan tâm các khóa đào tạo về văn hóa, trang phục, giao tiếp; chúng ta phải luôn ý thức là cán bộ công chức khi giao tiếp trực tiếp với người dân, với khách hàng của mình đừng thể hiện sự hách dịch mà là hãy kiềm chế. Cán bộ công chức không được nóng với dân mà phải tìm cách xử lý hợp lý phù hợp.