Vàng tăng cao, chờ tác động của chính sách mới

Giá vàng thế giới lên mức cao chưa từng thấy

Giá vàng miếng SJC được các doanh nghiệp lớn niêm yết ở mức 140,8 triệu đồng/lượng mua vào và 142,8 triệu đồng/lượng bán ra, tăng tới 4,2 triệu đồng mỗi lượng so với cuối tuần trước. Tương tự, giá vàng nhẫn chốt tuần quanh mức 136,8 triệu đồng/lượng mua vào và 139,5 triệu đồng/lượng bán ra, tăng 4,5 triệu đồng/lượng.

Giá vàng trong nước tăng theo đà đi lên của thị trường quốc tế. Giá vàng thế giới vẫn giao dịch trên ngưỡng 4.000 USD/ounce- mức cao chưa từng thấy, chốt tuần giao dịch ở mức 4.018 USD/ounce, tăng rất mạnh khoảng 130 USD/ounce (tương đương 4,2 triệu đồng) so với cuối tuần trước. Bối cảnh bất ổn địa chính trị và kinh tế trên diện rộng, cùng với kỳ vọng Mỹ sẽ cắt giảm lãi suất, đã thúc đẩy các nhà đầu tư tìm đến loại tài sản trú ẩn an toàn này.

Vàng đã tăng 55% tính từ đầu năm đến nay, sau khi tăng 27% trong năm 2024. Đà tăng của vàng cho thấy nỗi lo lan rộng về kinh tế và lạm phát. Dù Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cố gắng kiểm soát, lạm phát vẫn vượt mục tiêu 2% suốt hơn 4 năm qua. Cùng lúc, Mỹ áp thuế cao nhất kể từ Đại khủng hoảng, còn Nhật Bản lại chọn hạ lãi suất để kích thích tăng trưởng. Ngoài ra, thị trường vàng “nóng” trở lại khi chứng khoán và tiền số đồng loạt lao dốc.

Theo Goldman Sachs, giá vàng có thể đạt 4.900 USD/ounce vào cuối năm 2026, nhờ lực mua mạnh từ các ngân hàng trung ương, nhà đầu tư cá nhân và khả năng Fed cắt giảm lãi suất.

Hiện giá vàng thế giới quy đổi theo tỷ giá niêm yết, chênh lệch giữa giá vàng miếng và giá vàng thế giới phổ biến ở mức 13,76 triệu đồng/lượng. Khoảng cách giá mua bán vàng nhẫn tại nhiều công ty vẫn tiếp tục duy trì ở mức 3 triệu đồng/lượng như trước đây.

Nhanh chóng điều tiết cung - cầu

Khi giá vàng lập kỷ lục, người dân vẫn xếp hàng chờ mua, tình trạng khan vàng miếng, nhẫn trơn đã diễn ra. Số đông người dân đều cho biết phải "rất may mắn" mới đăng ký thành công mua vàng miếng trực tuyến. Chị Hằng ở Hoàn Kiếm cho biết cả tuần qua, chị canh website ngay khi vừa mở đăng ký, nhưng cũng không thành công, nên đành chuyển sang mua nhẫn trơn.

Tại Hà Nội, Phú Quý, Bảo Tín Minh Châu, DOJI đã thông báo hết vàng nhẫn. Ngoài ra, các doanh nghiệp này cũng chưa có vàng miếng thương hiệu riêng để bán.

Trong bối cảnh nguồn vàng từ các đơn vị lớn khan hiếm, nhiều người dân đã giao dịch vàng trên thị trường "chợ đen".

Theo Thông tư 34/2025/TT-NHNN vừa được Thống đốc NHNN ban hành ngày 10/10, nhà điều hành sẽ cấp hạn mức cho từng doanh nghiệp và ngân hàng theo quy mô vốn, tình hình xuất khẩu, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu, tình hình sử dụng nguyên liệu tùy theo mục đích.

Ngoài ra, các đơn vị này phải không trong diện bị xử phạt hành chính về kinh doanh vàng hoặc bị phạt nhưng đã khắc phục xong hậu quả. Họ cũng cần có quy định nội bộ về sản xuất vàng miếng như quy trình nhập nguyên liệu, sản xuất, giám sát, kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Thông tư số 34/2025, cũng nêu rõ, NHNN sẽ phân bổ quota nhập khẩu vàng cho từng doanh nghiệp và ngân hàng thương mại dựa trên chính sách tiền tệ, dự trữ ngoại hối và nhu cầu thị trường vàng trong từng thời kỳ. Hạn mức nhập khẩu có thể được điều chỉnh linh hoạt để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và đáp ứng nhu cầu thực tế của thị trường.

Tới nay, NHNN chưa có thông tin những đơn vị nào được cấp phép sản xuất vàng miếng. Theo ông Huỳnh Trung Khánh - Cố vấn cấp cao Hội đồng Vàng Thế giới tại Singapore, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam, đồng thời là Phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, mốc 10/10 có ý nghĩa về mặt lý thuyết khi chấm dứt cơ chế nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng. Trên thực tế, các ngân hàng và doanh nghiệp vẫn đang trong quá trình xin cấp phép và chờ cơ quan quản lý phê duyệt nên cần có độ trễ.

“Việc cấp quota nhập khẩu vàng nguyên liệu không thể hoàn thành trong “một sớm một chiều”, vì còn phụ thuộc thủ tục, hồ sơ… nhưng hy vọng đến cuối năm nay, các doanh nghiệp sẽ được nhập vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng”- ông Khánh nói.

Bên cạnh những quy định mới về việc sản xuất vàng miếng, từ 10/10, NHNN quy định mỗi khách hàng mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên phải thực hiện chuyển khoản (từ tài khoản của người mua tới tài khoản của doanh nghiệp). Điều này nhằm đảm bảo yêu cầu về xác thực thông tin khách hàng và tăng tính công khai, minh bạch trong giao dịch mua, bán vàng.

Tại một cửa hàng PNJ, một số khách hàng mua bán vàng có giá trị dưới 20 triệu đồng thanh toán bằng cả chuyển khoản và tiền mặt. Riêng các khách hàng mua bán vàng từ 20 triệu đồng trở lên được nhân viên PNJ yêu cầu thanh toán qua tài khoản ngân hàng. Ngược lại, nếu người mua vàng không có tài khoản ngân hàng, họ có thể nhờ người thân chuyển tiền đến tài khoản của PNJ để hoàn tất giao dịch. "Theo đó, chứng từ giao dịch sẽ thể hiện thông tin bao gồm danh tính và số căn cước công dân của người trực tiếp giao dịch (không phải thông tin của người thân)" – nhân viên PNJ cho biết thêm.

Đại diện nhiều thương hiệu cũng cho biết, các khách hàng đến giao dịch với số tiền trên 20 triệu đồng đều phải chuyển khoản, theo quy định của các cơ quan quản lý.

Ngoài nhập khẩu vàng và những quy định quản lý, giám sát thị trường, ông Huỳnh Trung Khánh cũng cho rằng, cần nhanh chóng lập sàn vàng quốc gia thì mới xử lý được gốc rễ chênh lệch lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới.

Khi có sàn giao dịch vàng quốc gia, mọi giao dịch sẽ minh bạch về người mua - người bán, cung - cầu. Việc thành lập sàn giúp minh bạch hóa giao dịch, tăng độ tin cậy của thị trường, đồng thời hỗ trợ NHNN trong điều tiết cung – cầu. Không chỉ giúp giảm giao dịch vàng vật chất, huy động nguồn vàng trong dân, mà còn góp phần tăng dự trữ vàng quốc gia, giảm thanh toán bằng tiền mặt, tăng nguồn thu thuế cho Nhà nước và loại bỏ các sàn vàng “chui” - ông Khánh kỳ vọng.