Liên quan đến vụ án này, 2 bị cáo khác là Nguyễn Hữu Bách (SN 1963, nguyên Đại tá, Phó Cục trưởng, Bộ Công an), Phan Hữu Tuấn (SN 1955, nguyên Trung tướng, Phó Tổng Cục trưởng, Bộ Công an) bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về cùng tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Gây thiệt hại hơn 1.159 tỷ đồng
Theo cáo trạng, Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”) được tuyển dụng vào lực lượng công an Nhân dân và biên chế làm nhân viên tình báo của Tổng cục V (Bộ Công an) từ ngày 1/10/2009. Để tạo điều kiện cho Phan Văn Anh Vũ thực hiện nhiệm vụ, Tổng cục V (Bộ Công an) đã sử dụng 2 công ty do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch HĐQT và người đại diện theo pháp luật để làm công ty bình phong.
Cụ thể, Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 (địa chỉ tại 32 Lê Hồng Phong, quận Hải Châu, TP Đà Nẵng) có vốn điều lệ 100 tỷ đồng; thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần thứ 5 ngày 5/5/2017 với vốn điều lệ 700 tỷ đồng. Công ty cổ phần Nova Bắc Nam 79 (số 8 Nguyễn Trung Trực, phường Bến Thành, quận 1, TP Hồ Chí Minh) có vốn điều lệ 6 tỷ đồng; thay đổi Giấy chứng nhận lần thứ 13 ngày 12/12/2017 với vốn điều lệ 92.677.970.000 đồng. Đối với những công ty này, Tổng cục V (Bộ Công an) không đầu tư hay góp vốn mà mọi hoạt động của 2 công ty đều do Phan Văn Anh Vũ trực tiếp điều hành và quyết định.
Theo đó, Vũ “nhôm” đã lợi dụng danh nghĩa DN bình phong với sự giúp đỡ của các lãnh đạo trực tiếp, thông qua các văn bản nghiệp vụ để được thuê, nhận chuyển nhượng các bất động sản không phải qua đấu giá, trái quy định của Nhà nước. Cụ thể, trong thời gian từ năm 2009 - 2016, trên cơ sở đề xuất của Phan Văn Anh Vũ, Nguyễn Hữu Bách đã tham mưu để Phan Hữu Tuấn duyệt, ký phát hành hoặc ký nháy trình lãnh đạo Bộ Công an ký nhiều văn bản gửi UBND TP Đà Nẵng, UBND TP Hồ Chí Minh và một số cơ quan, đơn vị, đề nghị tạo điều kiện cho 2 công ty bình phong được nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất không qua đấu giá, xin giảm giá, giảm hệ số sinh lợi và một số ưu đãi khác tại 7 nhà, đất công sản, dự án bất động sản với tổng diện tích hơn 6.700m2 nhà và hơn 26.000m2 đất, trị giá hơn 2.500 tỷ đồng.
Sau khi thực hiện được việc thuê, mua hoặc chuyển nhượng các dự án nhà đất này, Vũ “nhôm” không dùng vào mục đích phục vụ công tác nghiệp vụ mà chuyển thành tài sản mang tên cá nhân mình hoặc người thân trong gia đình, hay chuyển nhượng, liên doanh với người khác nhằm thu lợi bất chính và gây thiệt hại đặc biệt lớn cho Nhà nước số tiền hơn 1.159 tỷ đồng.
Quá trình điều tra, ban đầu Vũ “nhôm” thừa nhận hành vi phạm tội và có đơn xin giao nộp 7 tài sản do phạm tội mà có để khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, tới nay, Phan Văn Anh Vũ không thừa nhận hành vi phạm tội mà còn có đơn xin không giao nộp 7 tài sản này.
Hành vi thiếu trách nhiệm của 2 cựu Thứ trưởng Công an
Cũng theo cáo trạng, để xảy ra vụ việc trên là do hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng của 2 bị cáo Bùi Văn Thành và Trần Việt Tân. Cụ thể, từ năm 2014 - 2018, bị cáo Thành được giao nhiệm vụ phụ trách Tổng cục Hậu cần (Tổng cục IV) - đơn vị có trách nhiệm trực tiếp quản lý các nhà đất công sản Bộ Công an. Tuy không phụ trách Tổng cục V, nhưng ngày 28/5/2015 (trên cơ sở tờ trình của Phan Văn Anh Vũ và báo cáo đề xuất của Phan Hữu Tuấn) Bùi Văn Thành đã ký tờ trình đề nghị Thủ tướng cho bán chỉ định cơ sở nhà đất tại số 129 Pasteur cho Công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79 (Công ty bình phong của Tổng cục V, Bộ Công an) để phục vụ hoạt động nghiệp vụ của ngành công an.
Sau đó, bị cáo Thành ký tiếp công văn đề nghị Sở TN&MT TP Hồ Chí Minh trình Hội đồng thẩm định giá nhà đất TP và UBND TP Hồ Chí Minh phê duyệt bán khu đất này với giá 301 tỷ đồng không đúng chức năng và thẩm quyền. Sau đó, Vũ "nhôm" chuyển nhượng cho tư nhân bên ngoài nhưng bị cáo Thành cũng không báo cáo cấp có thẩm quyền để kịp thời ngăn chặn. Hành vi này gây thiệt hại cho Nhà nước gần 223 tỷ đồng.
Cũng trong khoảng thời gian từ năm 2009 - 2016, bị cáo Trần Việt Tân là Tổng Cục trưởng Tổng cục V sau đó là Thứ trưởng Bộ Công an, được giao trực tiếp phụ trách Tổng cục V. Sau khi được các cán bộ dưới quyền tham mưu, đề xuất, Trần Việt Tân đã ký phát hành 7 văn bản gửi các cơ quan, tổ chức đề nghị cho các công ty bình phong do Phan Văn Anh Vũ làm Chủ tịch HĐQT được thuê các nhà đất phục vụ công tác nghiệp vụ ngành công an gồm: Nhà, đất tại số 16 Bạch Đằng, TP Đà Nẵng; Nhà, đất tại số 15 Thi Sách và Nhà, đất tại số 8 Nguyễn Trung Trực, quận 1, TP Hồ Chí Minh.
Sau khi ký các văn bản liên quan đến 3 dự án nêu trên, bị cáo Trần Việt Tân đã thiếu trách nhiệm trong việc quản lý, chỉ đạo đối với Tổng cục V; không kiểm tra, giám sát chặt chẽ dẫn đến việc không kịp thời phát hiện và ngăn chặn được các hành vi vi phạm của Phan Văn Anh Vũ. Do đó, đã để Phan Văn Anh Vũ lợi dụng danh nghĩa công ty bình phong và các văn bản của Bộ Công an, Tổng cục V để được thuê các nhà, đất tại TP Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh theo hình thức chỉ định không qua đấu giá. Điều này đã gây thiệt hại đặc biệt lớn cho Ngân sách Nhà nước hơn 155 tỷ đồng. Hành vi của các bị can trong vụ án này gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 1.159 tỷ đồng.
