Nguy cơ bùng phát các làn sóng dịch bệnh do biến thể mới
Theo thống kê của Bộ Y tế, lần đầu tiên sau gần 2 năm qua, Việt Nam đã không còn bệnh nhân Covid-19 nặng. Tính đến nay, tổng số mũi tiêm vaccine Covid-19 tại Việt Nam là 266.051.692 liều.
Tuy nhiên, dự báo tình hình dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp thời gian tới, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các làn sóng dịch bệnh do biến thể mới, những biến thể và biến thể phụ của virus SARS-CoV-2 liên tục biến đổi. Trong đó, biến thể XBB với khả năng tránh miễn dịch, lây lan nhanh hơn đã gây các đợt bùng phát mới ở nhiều quốc gia. Giai đoạn giao mùa tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các bệnh dịch đường hô hấp, dẫn đến nguy cơ dịch chồng dịch.
Đặc biệt, dịp Tết Nguyên đán và mùa lễ hội, nhu cầu giao thương du lịch tăng cao, cùng thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi cho các loại dịch bệnh truyền nhiễm lây lan, có thể gia tăng số nhiễm, nhất là với nhóm trẻ em sức đề kháng yếu và người cao tuổi có bệnh lý nền.
Do đó, Bộ Y tế yêu cầu các cơ sở y tế chuẩn bị sẵn sàng phương án, điều kiện bảo đảm phòng chống dịch Covid-19 và dịch bệnh khác trong dịp Tết Nguyên đán 2023; chuẩn bị sẵn sàng và tổ chức tốt công tác thu dung, điều trị; bảo đảm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế, nhân lực cho công tác phòng chống dịch. Bộ Y tế yêu cầu các cơ sở y tế tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc, hỗ trợ địa phương đẩy nhanh tiêm vaccine phòng Covid-19, nhất là mũi 3, mũi 4 cho người từ 12 tuổi trở lên và tăng cường tiêm chủng phòng Covid-19 cho trẻ em theo mục tiêu của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã đề ra, bảo đảm an toàn, khoa học, hiệu quả.
Việt Nam đã mở cửa nền kinh tế, tháo gỡ nhiều rào cản, để chung sống với Covid-19. Từ việc thực hiện nghiêm ngặt 5K, giờ chỉ áp dụng 2K do tình hình dịch bệnh đã nằm trong tầm kiểm soát, nên đa số người dân và khách du lịch tới Việt Nam đều cảm thấy an toàn, thân thiện.
Tại TP Hồ Chí Minh và Tây Ninh xuất hiện biến chủng mới XBB. Đây là biến chủng đã được ghi nhận trên thế giới từ tháng 10/2022, hiện lây lan ở hơn 70 quốc gia. Cơ quan y tế Liên hợp quốc dự báo chủng XBB và XBB.1.5 sẽ dần chiếm ưu thế so các chủng phụ của Omicron khác trong thời gian tới. Với việc xuất hiện biến thể XBB - có khả năng tránh miễn dịch và lây lan nhanh hơn so với các biến chủng khác của Omicron ở Việt Nam - khiến nhiều người lo lắng.
Do đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân cần phải nâng cao ý thức cảnh giác, phòng ngừa dịch bệnh. Không được chủ quan, để đón Tết cổ truyền cho yên vui, ấm áp. Trong khi đó, trên thế giới, WHO vẫn chưa công bố hết dịch. Việt Nam cũng chưa công bố dịch Covid-19 đã kết thúc. Nếu chủ quan, Covid-19 với những biến chủng mới ập đến, kể cả với người đã tiêm đủ các mũi vaccine phòng Covid-19, thì cũng vẫn có nguy cơ nhiễm lại.
Nâng cao ý thức phòng dịch
Đề cập đến vấn đề này, PGS.TS Trần Đắc Phu - Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam khuyến cáo, người dân cần tiếp tục triển khai các biện pháp phòng bệnh linh hoạt, đẩy mạnh giám sát để đánh giá nguy cơ, đặc biệt là giám sát biến thể mới bằng cách làm việc sát sao với Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và các nước trong khu vực để kịp thời ứng phó. Cùng với đó, đẩy mạnh tiêm chủng vaccine là biện pháp quan trọng trong phòng, chống dịch. Người dân phải chủ động phòng bệnh cho bản thân và cộng đồng bằng cách đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên...
Theo khuyến cáo của bà Angela Pratt - Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam, những loại vaccine Covid-19 được WHO phê chuẩn vẫn đang chống chọi tốt với các biến thể mới và có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa bệnh nặng và tử vong do Covid-19. Vì vậy, trong thời điểm hiện tại, WHO khuyến nghị áp dụng các biện pháp phòng ngừa với biến thể XBB tương tự như đã thực hiện đối với những biến thể phụ khác của Omicron và Covid-19 nói chung. Đó là, đeo khẩu trang, cố gắng giữ khoảng cách, rửa tay thường xuyên... Người lớn và trẻ em hãy bảo đảm rằng mình đã được tiêm vaccine phòng Covid-19 đầy đủ, bao gồm tất cả các liều nhắc lại được ngành y tế khuyến nghị.
Trước những yêu cầu khẩn cấp của Chính phủ và Bộ Y tế về tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch dịp Tết Nguyên đán, ngành Y tế Thủ đô đã ban hành kế hoạch về phòng, chống dịch năm 2023. Kế hoạch xác định, mục tiêu chung nhằm giảm tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm, khống chế kịp thời dịch bệnh, không để dịch lớn xảy ra, góp phần bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân và phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô. Tiếp tục kiểm soát hiệu quả tình hình dịch Covid-19, tăng tỷ lệ tiêm chủng vaccine phòng Covid-19...
Để chủ động tăng cường công tác phòng, chống dịch dịp Tết Nguyên đán và mùa lễ hội 2023, UBND TP Hà Nội yêu cầu Sở Y tế tăng cường giám sát chặt chẽ dịch bệnh tại cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài, đặc biệt đối tượng nhập cảnh từ các khu vực đang bùng phát dịch, nhất là địa phương xuất hiện biến thể mới, nguy hiểm của virus SARS-CoV-2. Đẩy mạnh giám sát tại cộng đồng, các cơ sở khám, chữa bệnh và giám sát phát hiện biến chủng, biến thể mới của virus SARS-CoV-2.
Ngoài ra, Hà Nội tiếp tục thúc đẩy việc tiêm vaccine phòng bệnh Covid-19 khi được phân giao vaccine, chú trọng quan tâm nhóm người có nguy cơ cao, nhất là người cao tuổi, người có bệnh lý nền, người suy giảm miễn dịch, trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi... Tăng cường truyền thông tại sân bay, nhà ga, bến xe... và cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức, khuyến cáo người dân chủ động tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch và dự phòng cá nhân; thực hiện tiêm chủng vaccine phòng Covid-19 đủ liều, đúng lịch theo khuyến cáo Bộ Y tế.
Theo WHO, các bằng chứng mới trong phòng thí nghiệm cho thấy 4 biến chủng Covid-19 là BQ.1, BQ.1.1, BF.7 và BA.2.75.2 có khả năng kháng trung hòa được tăng cường mạnh mẽ so với dòng dõi bố mẹ ở cả những người có miễn dịch nhờ tiêm chủng hay từng mắc Covid-19.