Xã Phú Xuyên gỡ khó trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở

Thiếu lực lượng chuyên môn

Để công tác quản lý đất đai được tốt hơn và cũng nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người dân địa phương. Những ngày này, các tổ công tác của UBND xã Phú Xuyên đã xuống tận các thôn, khu dân cư hỗ trợ người dân trong công tác đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận QSD đất ở lần đầu. Cùng với đó, hướng dẫn chuyển đổi số trong thực hiện thủ tục hành chính (TTHC) về lĩnh vực đất đai.

Việc sáp nhập xã giúp bộ máy hành chính tinh gọn hơn nhưng cũng kéo theo nhiều thách thức trong việc cấp Giấy chứng nhận QSD đất ở lần đầu. Dù có nhiều chuyển biến tích cực nhờ phân cấp mạnh cho UBND cấp xã, song quá trình triển khai trên thực tế tại xã Phú Xuyên vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc, nhất là về hồ sơ, địa giới hành chính, nguồn lực thực hiện.

Ngay khi biết tin UBND xã được giao thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận QSD đất lần đầu, nhiều người dân ở các thôn của xã Phú Xuyên đã đến UBND xã tìm hiểu thủ tục để được cấp “sổ đỏ”. Tuy nhiên, thực tế còn nhiều thủ tục liên quan cần xác minh lại và làm rõ tính pháp lý theo quy định của Luật đất đai hiện nay.

Chuyên viên Phòng Kinh tế UBND xã Phú Xuyên Hồng Viết Thảo thông tin: Nhu cầu cấp “sổ đỏ” lần đầu trên địa bàn xã rất lớn, nhưng từ 1/7/2025 đến nay xã mới chỉ giải quyết, làm thủ tục cấp sổ đỏ đất ở lần đầu được 30 trường hợp, đang thẩm tra để cấp cho hàng loạt hồ sơ, cùng với đó hướng dẫn nhiều hồ sơ bổ sung giấy tờ.

Khó khăn nhất đối với cấp xã hiện nay là nhiều cán bộ chuyên môn chưa được tập huấn về cấp Giấy chứng nhận QSD đất ở, nhân lực để làm công việc xác minh nguồn gốc đất, quyền thừa kế…còn thiếu. Vì thế, xã chưa giải quyết được nhiều hồ sơ liên quan đến cấp Giấy chứng nhận QSD đất ở lần đầu.

Theo khảo sát của phóng viên, không chỉ có Phú Xuyên mà hiện nay nhiều xã ở khu vực phía Nam TP chưa cấp được nhiều Giấy chứng nhận QSD đất ở. Thông tin về những vướng mắc, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Xuyên Nguyễn Thành Chung cho biết: Năng lực của cán bộ chuyên môn còn hạn chế, nhiều người chưa làm quen với quy trình, thủ tục cấp Giấy chứng nhận QSD đất nên còn lúng túng.

“Cấp Giấy chứng nhận QSD đất lần đầu là bước đi quan trọng trong tiến trình cải cách hành chính, giúp rút ngắn thời gian, giảm chi phí đi lại cho người dân. Đặc biệt sau hợp nhất, hệ thống quản lý đất đai được thống nhất hơn, dữ liệu địa chính được tích hợp theo hướng số hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đẩy nhanh tiến độ cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cần thêm thời gian…” - ông Chung nhận định.

Một trong những vướng mắc hiện nay còn là chồng lấn địa giới hành chính và sai lệch bản đồ địa chính. Cùng với đó là xác minh nguồn gốc đất chưa kịp thời. Trong gia đình chưa thống nhất được việc chia tài sản đất. Nhiều trường hợp sử dụng đất ổn định lâu dài, có khai hoang hoặc thừa kế từ trước năm 1993, nhưng lại không có giấy tờ hợp pháp chứng minh nguồn gốc, dẫn đến việc không đủ điều kiện cấp sổ đỏ theo quy định...

Trưởng phòng Kinh tế xã Phú Xuyên Phan Duy Trung chia sẻ: Từ đầu tháng 7/2025 đến nay, UBND xã đã tiếp nhận 205 hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận QSD đất lần đầu của người dân và đã hoàn thành cấp xong 30 hồ sơ, 75 người đã rút để bổ sung thành phần hồ sơ, còn 100 hồ sơ đang trong quá trình giải quyết.

Hiện nay, UBND xã Phú Xuyên đang tích cực giải quyết các hồ sơ. Vướng mắc trong xác định địa giới hành chính, thiếu cán bộ có kinh nghiệm chuyên môn hoàn thiện hồ sơ các thửa đất, cách lưu trữ hồ sơ chứng minh nguồn gốc đất cũng là một trong những lý do khiến việc cấp “sổ đỏ” đất ở lần đầu gặp nhiều khó khăn.

Dữ liệu chưa theo kịp thực tiễn

Phó Chủ tịch UBND xã Phú Xuyên Nguyễn Thành Chung cho biết: Dữ liệu địa chính dù đang được tích hợp theo hướng số hóa, nhưng còn nhiều bất cập do chưa đồng bộ, địa giới hành chính thay đổi chưa được cập nhật kịp thời. Một số gia đình có hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận QSD đất nhưng chưa đầy đủ thủ tục.

Do vậy, UBND xã giao cho cán bộ chuyên môn cùng cán bộ các thôn tăng cường phối hợp, đẩy nhanh việc xác định nguồn gốc đất trong các hồ sơ đề nghị cấp. Tuy nhiên, cần tránh sai sót trong xác định nguồn gốc đất, diện tích đất được cấp phải đúng theo quy định hiện hành.

Việc trao quyền cho cấp xã là chủ trương đúng đắn, nhất là trong bối cảnh xây dựng “chính quyền phục vụ” đang trở thành định hướng xuyên suốt. Khi người dân không còn phải đi lại qua nhiều cấp để nộp hồ sơ, thời gian và chi phí được rút ngắn đáng kể. Hiện nay, các xã sau sáp nhập đang tích cực rà soát quỹ đất, phối hợp với cơ quan chuyên môn lập danh sách các hộ đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận QSD đất.

Mặc dù kết quả của Điểm phục vụ hành chính công cấp xã và hệ thống văn phòng đăng ký đất đai cơ bản đáp ứng được yêu cầu của người dân và doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính về đất đai. Tuy nhiên đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cấp xã trực tiếp giải quyết các hồ sơ về đất đai còn hạn chế, chưa được tập huấn chuyên sâu về chuyên môn, nghiệp vụ.

Do các gia đình, cá nhân chưa cập nhật hoặc chưa được hướng dẫn hoàn thiện các loại giấy tờ liên quan đến trách nhiệm của mình để bảo đảm cho bộ hồ sơ cấp Giấy chứng nhận QSD đất ở lần đầu khiến nhiều năm qua chưa thể thực hiện được. Do vậy, tránh để người dân bức xúc hoặc đi lại nhiều lần nên UBND xã Phú Xuyên thành lập tổ công tác đến các thôn hướng dẫn là việc cấp thiết.

Để tháo gỡ những vướng mắc hiện nay, các sở, ngành cũng cần khẩn trương triển khai công tác lập mới cụ thể hồ sơ, các đơn vị hành chính sau sáp nhập, hợp nhất cần xác định chính xác, đầy đủ và thống nhất phạm vi ranh giới hành chính các cấp, tạo cơ sở pháp lý phục vụ hiệu quả công tác quản lý nhà nước về đất đai.

UBND xã cần khẩn trương kiện toàn hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền kiện toàn đội ngũ cán bộ còn thiếu để bảo đảm cơ cấu, số lượng, chất lượng theo quy định; nhanh chóng bồi dưỡng chuyên sâu cho đội ngũ này nhằm kịp thời giải quyết các khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính về đất đai.

Sự phối hợp giữa Phòng Kinh tế xã và Văn phòng đăng ký đất đai khu vực trong việc hoàn thiện hồ sơ. Các đơn vị, địa phương cần đầu tư, tăng cường nâng cao hạ tầng công nghệ thông tin, trang thiết bị và đường truyền dẫn tốc độ cao để việc thực hiện giải quyết hồ sơ trên môi trường số được an toàn, thông suốt.

Với những giải pháp đồng bộ, quyết liệt đang được khẩn trương triển khai, những “nút thắt” về bản đồ địa chính, hồ sơ pháp lý, năng lực cán bộ và hệ thống công nghệ thông tin sẽ sớm được tháo gỡ để vận hành hiệu quả các nhiệm vụ mới của cấp xã trong lĩnh vực đất đai.

“Bởi việc cấp Giấy chứng nhận QSD đất ở lần đầu cũng như đất nông nghiệp không chỉ liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người dân mà còn là cơ sở để quản lý đất đai được hiệu quả hơn, phòng ngừa tranh chấp, khiếu kiện kéo dài…” - Phó Chủ tịch UBND xã Phú Xuyên Nguyễn Thành Chung khẳng định.