Giá trị văn hóa trường tồn
Bí thư Đảng ủy xã Phú Yên Nguyễn Đại Hoan chia sẻ: "Phú Yên không chỉ là vùng đất gắn liền với địa danh Cầu Giẽ anh hùng trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước mà còn được nhắc đến là xã có làng nghề truyền thống với sản phẩm giày, dép da nổi tiếng".
Phú Yên hiện có 4 thôn với 1.626 hộ, 5.850 nhân khẩu. Xã có nhiều nghề thủ công truyền thống như giày da, may mặc, chăn nuôi, ấp nở gia cầm... Toàn xã hiện có 3/4 thôn đã được TP công nhận làng nghề. Năm 2023, Phú Yên được TP công nhận điểm du lịch làng nghề giày da và có trường THCS đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1. Bí thư Chi bộ thôn Giẽ Hạ, xã Phú Yên Đỗ Quang Bằng bộc bạch: "Đến nay, Phú Yên đã và đang trở thành miền quê trù phú cùng các giá trị văn hóa được lưu giữ, trường tồn theo thời gian".
Tương tự, không chỉ là miền quê hiếu học, xã Tri Trung của huyện Phú Xuyên còn là cái nôi sinh dưỡng ra nhiều thế hệ tài năng cùng các giá trị văn hóa phi vật thể luôn được các thế hệ đi trước gìn giữ và phát triển, thể hiện rõ nét bản sắc của dân tộc.
Bà Nguyễn Thị Mai - thôn Trung Lập, xã Tri Trung tâm sự: "Ở Tri Trung, mỗi gia đình đều là thành trì, pháo đài vững chắc nuôi con cháu học hành thành tài. Năm nào địa phương cũng có hàng chục học sinh xuất sắc, thi đỗ vào trường đại học tốp đầu của cả nước". Địa phương đã và đang xây dựng, hoàn thiện các thiết chế văn hóa cơ sở như thư viện, nhà văn hóa, trung tâm văn hóa. Qua đó góp phần gìn giữ và phát triển đồng bộ nhiều loại hình hoạt động câu lạc bộ, đội, nhóm cũng như các lớp bồi dưỡng năng khiếu cho các bạn trẻ.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Tri Trung Ngô Văn Hùng, quan tâm và đầu tư cho con người để phát triển toàn diện mọi mặt là tạo nên một trong những nòng cốt để xây dựng, giữ gìn giá trị văn hóa bản sắc của địa phương.
Bà Lê Thị Nhuệ Phái - nghệ nhân Ưu tú lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể nghệ thuật hát chèo (Câu lạc bộ chèo Trung Lập, xã Tri Trung) chia sẻ: "Bằng cách quan tâm, hỗ trợ các câu lạc bộ văn hóa văn nghệ, đặc biệt là hoạt động biểu diễn và truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể, Phú Xuyên đã thể hiện cam kết đối với bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa địa phương".
Trưởng phòng Văn hóa huyện Phú Xuyên Nguyễn Xuân Quỳnh cho biết, Phú Xuyên có truyền thống văn hóa lâu đời với 129 di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng; 154/154 làng, cụm dân cư có nghề (chiếm 100%), 43 làng nghề đã được UBND TP Hà Nội công nhận làng nghề truyền thống. Đặc biệt, nơi đây còn lưu giữ nhiều giá trị văn hóa phi vật thể như hò cửa đình, múa bài bông ở Phú Nhiêu, xã Quang Trung; ca trù ở Chanh Thôn, xã Nam Tiến; nặn tò he ở làng Xuân La, xã Phượng Dực...
Xây dựng quê hương vững bước đi lên
Ở Phú Xuyên, những địa danh như: Phú Nhiêu, Chanh Thôn, Xuân La, Phúc Lâm, Đa Chất, làng Diền, Cát Bi… đã gắn với những câu ca, điệu hò say đắm lòng người. Ngoài sự nỗ lực của người dân, huyện còn huy động toàn hệ thống chính trị cùng bảo vệ các di sản, nòng cốt là các tổ chức chính trị - xã hội, Đoàn thanh niên và đông đảo người dân địa phương tham gia.
Thời gian qua, Phú Xuyên đã hỗ trợ kinh phí bảo tồn, duy trì công tác truyền dạy các di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của huyện như: ca trù Chanh Thôn, xã Nam Tiến; hát trống quân, xã Phúc Tiến; hò cửa đình - múa bài bông, xã Quang Trung; các Câu lạc bộ tò he xã Phượng Dực, UNESCO xã Hồng Minh, hát chèo xã Tri Trung...
Từ cuối năm 2023 đến nay, huyện Phú Xuyên đã xây dựng kế hoạch truyền dạy, trình diễn di sản nặn tò he cho 16 trường học trên địa bàn. Qua 3 đợt phong tặng của Nhà nước, huyện vinh dự có 6 người được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, 25 người được phong tặng Nghệ nhân Ưu tú lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể. Ngoài ra, Phú Xuyên cũng xây dựng mô hình tự quản như: gia đình, dòng họ tự quản, xóm tự quản và khu dân cư tự quản.
Huyện phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, UBND các xã, thị trấn duy trì hoạt động của 13 cụm liên kết về an ninh trật tự, 146 tổ hòa giải, 53 câu lạc bộ cựu chiến binh, 39 câu lạc bộ phụ nữ, 45 đội thanh niên xung kích.
Phú Xuyên còn có 1.773 dòng họ tự quản về an ninh trật tự, 68 câu lạc bộ phòng, chống tội phạm về tệ nạn xã hội... góp phần tích cực giải quyết, hạn chế mâu thuẫn, vụ việc phát sinh ngay tại cơ sở; tích cực phê phán, ngăn chặn hành vi sai trái, vi phạm pháp luật, thiếu văn hóa, không phù hợp với truyền thống của người Hà Nội.
Bí thư Huyện ủy Phú Xuyên Nguyễn Xuân Thanh khẳng định: "Thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục quy hoạch, xây dựng, mở rộng hệ thống cơ sở vật chất và các thiết chế văn hóa từ huyện đến cơ sở để tạo môi trường thuận lợi cho các loại hình văn hóa, nghệ thuật có điều kiện phát triển mạnh hơn". Với quan điểm con người là trung tâm, chủ thể, nguồn lực quan trọng nhất và là mục tiêu của sự phát triển; lấy giá trị văn hóa, con người Việt Nam làm nền tảng, sức mạnh nội sinh bảo đảm phát triển bền vững, huyện tiếp tục tạo môi trường, tập hợp người tài cho khoa học, công nghệ; xây dựng môi trường văn hóa trong sạch, lành mạnh.
“Huyện Phú Xuyên đã, đang phát triển toàn diện, đồng bộ lĩnh vực văn hóa, phát huy giá trị tốt đẹp của dân tộc kết hợp tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Huyện tiếp tục hỗ trợ hoạt động bảo tồn, phát huy di sản văn hóa phi vật thể; thúc đẩy hoạt động nghệ thuật văn hóa trong cộng đồng dân cư” - Bí thư Huyện ủy Phú Xuyên Nguyễn Xuân Thanh nhấn mạnh.