Bàn bạc để làm rõ, tạo sự thống nhất cao trong toàn Đảng, toàn dân về mục tiêu, quan điểm, tư tưởng chỉ đạo và những nhiệm vụ và giải pháp lớn cần được quán triệt và triển khai thực hiện để kinh tế tư nhân ngày càng phát triển mạnh mẽ, đúng đắn và lành mạnh hơn, thực sự trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta.
| Dây chuyền sản xuất thuốc tại Công ty Traphaco. Ảnh: Pha Lan |
Vốn đã được đề ra từ 15 năm trước, vấn đề phát triển kinh tế tư nhân (KTTN) đã được Đảng và Nhà nước ta lãnh đạo và tổ chức thực hiện thông qua nhiều chủ trương, chính sách, biện pháp quan trọng. Tuy nhiên, khi được xác định là một trong 5 nội dung quan trọng được đưa ra thảo luận tại Hội nghị này, là Đảng ta đã thấy cần phải nhìn nhận, phải đánh giá chính xác mức độ thành công, cũng như những tồn tại phát sinh từ thực tiễn phát triển thời gian qua.
Nhìn lại chặng đường 30 năm đổi mới, nhất là sau 15 năm thực hiện Nghị quyết T.Ư 5 Khóa IX, có thể thấy rất rõ vị thế không thể phủ nhận của KTTN trong quá trình phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế. Hiện, cả nước có khoảng 500.000 DN tư nhân. So với khu vực kinh tế Nhà nước và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, khu vực KTTN đóng góp khoảng 40% GDP, 30% giá trị tổng sản lượng công nghiệp, gần 80% tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và dịch vụ. Đặc biệt, khu vực KTTN thu hút khoảng 51% lực lượng lao động cả nước với việc tạo ra khoảng 1,2 triệu việc làm mỗi năm.Thực tế cho thấy, ngày càng có nhiều tập đoàn KTTN quy mô lớn, hoạt động đa ngành, có khả năng cạnh tranh tốt trên thị trường trong nước và quốc tế với một đội ngũ doanh nhân cũng ngày càng lớn mạnh như Vingroup, Hòa Phát, TH True Milk, SunGroup... Đã có người này, người nọ được xếp vào danh sách tỷ phú đô la của thế giới gắn với những thương hiệu mạnh trên thị trường tài chính, hàng không, du lịch - dịch vụ…Tuy nhiên, nói như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại phiên khai mạc Hội nghị T.Ư lần này thì KTTN cũng bộc lộ không ít hạn chế, yếu kém. Số DN tư nhân lớn còn rất ít, 97% DN tư nhân vẫn là nhỏ và vừa, trong đó có tỷ lệ đáng kể DN siêu nhỏ, năng lực cạnh tranh khá hạn chế; hiệu quả kinh doanh không cao, nhiều DN trốn thuế, nợ thuế, chưa chú trọng đến các quy định về vệ sinh ATTP, bảo vệ môi trường…Tại một hội thảo về vai trò của KTTN tổ chức cuối năm ngoái, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, lực cản chính hiện nay là tình trạng “phân biệt đối xử”, khi chỉ với 0,02%, nhưng khối DN Nhà nước đã được phân bổ đến 50% nguồn lực đầu tư. Điều đáng nói là bên cạnh một số tập đoàn, DN mạnh thì khối này cũng để lại nhiều tai tiếng khi có không ít DN làm ăn không hiệu quả, nhiều dự án thua lỗ, đắp chiếu hàng chục nghìn tỷ đồng! Ngay trong khối KTTN thì cũng chỉ những “đại gia” có quan hệ đặc biệt mới mong nhận được nhiều hợp đồng, mới tiếp cận được với nguồn tín dụng. Các chuyên gia chỉ ra rằng, 70% tín dụng là dành cho 2% DN lớn; 5% tín dụng dành cho DN vừa. Còn 95% DN nhỏ và siêu nhỏ thì chỉ hưởng được khoảng 20 - 25% tín dụng. Nghĩa là có đến 400.000 DN hầu như chẳng biết gì đến tín dụng ngân hàng là gì. Chính phủ đang đẩy mạnh chương trình khởi nghiệp với mục tiêu đến năm 2020, cả nước có 1 triệu DN. Tuy nhiên, con số 1 triệu, hay nhiều hơn nữa cũng chẳng đem lại ý nghĩa gì nếu tỷ lệ DN lớn, DN làm ăn lành mạnh, có lãi không được cải thiện. Phát triển KTTN là vấn đề chiến lược lâu dài. Vì vậy, một cuộc bàn thảo nghiêm túc tại Hội nghị T.Ư lần này để có cách nhìn toàn diện, khách quan về KTTN là thực sự cần thiết, không chỉ cho KTTN, mà còn rất cần thiết để làm một thế so sánh, nếu không muốn nói là đối trọng để những thành phần kinh tế khác nhìn lại mình, khi được dành cho nhiều ưu ái về nguồn lực nhưng lại chưa phát huy được vai trò trong nền kinh tế đất nước. Đây cũng là dịp để Đảng chỉ ra chính xác nguyên nhân khiếm khuyết của thị trường, của cơ chế chính sách, từ đó thống nhất quyết tâm, giải pháp tháo gỡ những vướng mắc, trở lực, tạo điều kiện cho KTTN phát triển xứng đáng với vai trò, vị trí của một thành phần kinh tế đầy tiềm năng, góp phần đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nâng cao nội lực của đất nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.
