Niềm tự hào của học sinh Hà Nội
Kỳ thi Thiên văn và Vật lý Thiên văn quốc tế (IOAA) là một kỳ thi Olympic Khoa học quốc tế thường niên dành cho học sinh trung học. Kỳ thi được tổ chức để ghi nhận vai trò to lớn của lĩnh vực Thiên văn học và Vật lý Thiên văn trong đời sống, trong giáo dục thanh thiếu niên và tăng cường giao lưu quốc tế. Kỳ thi Olympic IOAA được điều hành bởi một Ủy ban quốc tế với các thành viên được bầu chọn từ các tổ chức khắp nơi trên thế giới.
IOAA đầu tiên được tổ chức ở Chiang Mai, Thái Lan vào tháng 11/2007. Từ đó tới nay, kỳ thi Thiên văn và Vật lý Thiên văn quốc tế được tổ chức ở nhiều quốc gia khác nhau và ngày càng chào đón được nhiều học sinh phổ thông yêu thích Vật lý và Thiên văn học tham gia.
"Thiên văn học và Vật lý Thiên văn là lĩnh vực mới mẻ ở Việt Nam. Những thành công đạt được của các em học sinh Hà Nội đại diện học sinh Việt Nam trong kỳ thi này là những bước đi đặt nền móng cho việc nghiên cứu Thiên văn và Vật lý Thiên văn trong các trường THPT thời gian tới..."- Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Trần Thế Cương.
Tại Kì thi IOAA lần thứ 10 năm 2016 tại Ấn Độ- năm đầu tiên tham dự, đội tuyển Hà Nội đại diện cho đội tuyển Việt Nam đã đạt thành tích 1 Huy chương Bạc và 4 giải Khuyến khích. Với thành tích này, Bộ GD&ĐT tin tưởng tiếp tục giao nhiệm vụ cho Sở GD&ĐT Hà Nội xây dựng đội tuyển đại diện cho Đội tuyển Việt Nam tham dự các Kỳ thi IOAA tiếp theo.
Kỳ thi IOAA lần thứ 15 năm 2022 được tổ chức tại Georgia với sự tham dự của 45 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các bài thi bao gồm: Bài thi lý thuyết; Bài thi xử lý số liệu; Bài thi thực hành quan sát bầu trời ngày và đêm với rất nhiều thay đổi từ nội dung đến cấu trúc đề thi.
Tại kỳ thi này, Ban tổ chức đánh giá cao năng lực của học sinh Việt Nam. Do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid- 19, đến tháng 4/2022 các em mới trở lại trường và chỉ có 3 tháng ôn luyện nhưng vượt qua nhiều khó khăn, đoàn học sinh Việt Nam đã đạt được kết quả ấn tượng với 2 huy chương Bạc và 2 huy chương Đồng.
Năm 2023, kỳ thi IOAA được tổ chức tại TP Chorzow, Ba Lan với sự tham gia của gần 300 thí sinh đến từ 53 quốc gia trên thế giới. Đoàn Việt Nam gồm 5 thành viên đã trải qua quãng thời gian căng thẳng khi trong 4 ngày liên tiếp phải thực hiện lần lượt 5 phần thi; mỗi phần kéo dài 5 giờ đồng hồ. Ngoài giờ thi, mỗi ngày thầy – trò đều làm việc, trao đổi liên tục ngày đêm. Sự vất vả đó đã được đền đáp xứng đáng bằng thành quả tốt khi có 4/5 em giành huy chương (2 huy chương Bạc và 2 huy chương Đồng).
Những trải nghiệm quý
Tham dự buổi chia sẻ với gần 300 học sinh Hà Nội yêu thích Vật lý diễn ra mới đây, 3 cựu thành viên đội tuyển Việt Nam tham dự kỳ thi IOAA 2022 và 2023 gồm: Nguyễn Mạnh Hùng, Thái Thanh Hải, Trần Bá Linh- học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam đã hào hứng kể lại hành trình đi thi quốc tế của mình. Với các em, đó là trải nghiệm đáng quý, là con đường không chỉ trải đầy hoa hồng mà còn nhiều sỏi đá mà các em đã vượt qua và mang về thành quả tốt đẹp.
Em Nguyễn Mạnh Hùng cho hay, thi IOAA quốc tế với em là bước khởi đầu của một chặng đường dài. Mỗi đợt thi quốc tế, em cùng các thành viên đội tuyển trải qua 3 tháng huấn luyện đội tuyển tập trung.
“Chúng em rất vui khi nghĩ lại quãng thời gian đó vì đã được sống trong không gian lãng mạn của ánh sáng, của bầu trời qua lăng kính quan sát. Hình ảnh được chiêm ngưỡng thì rất đẹp nhưng phía sau đó là rất nhiều căng thẳng. Chúng em làm bài tập thực hành từ đêm đến sáng để quan sát bầu trời. Điều đó đòi hỏi mỗi thành viên không ngừng nỗ lực và cố gắng”, Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ.
3 thành viên Olympic Vật lý Thiên văn hồi hộp, tự hào nhớ lại lần đầu đi thi quốc tế là lần đầu tiên mỗi thành viên đi nước ngoài, không phải là đi chơi mà là đi thi và khẳng định, "đi thi nhưng vui như đi chơi".
Suốt thời gian đi thi, các thành viên có thời gian biểu dày đặc khi vừa thi vừa tham quan, trải nghiệm, giao lưu với bạn bè quốc tế, khám phá văn hóa ở các quốc gia.
“Năm 2023, kỳ thi được tổ chức ở Ba Lan. Ấn tượng sâu sắc với em khi bài tập ban tổ chức giao không phải ngắm bầu trời thật mà dùng kính ngắm bảng led trong sân vận động kín và tối để làm bài tập. Chúng em đã cùng trải qua những tháng ngày thi thi lý thuyết, thực hành rất khó khăn; cùng hồi hộp và vỡ òa hạnh phúc, bất ngờ khi nhận kết quả ở ngày cuối cùng”, Trần Bá Linh cho biết.
Linh tâm sự: "Một trong những điều thú vị khi đi thi là chúng em được gặp gỡ, giao lưu với các bạn bè đến từ nhiều nước trên thế giới. Chúng em nhớ kỷ niệm tặng con chuồn chuồn tre cho các bạn Abu Dhabi. Các bạn rất vui và chụp ảnh với chúng em, trên tay cầm món quà tặng. Các bạn thật sự thân thiện và dễ mến…”.
Kết thúc hành trình thi IOAA, các thành viên đội tuyển trở về Việt Nam và càng hạnh phúc khi nhận được sự chào đón trang trọng của lãnh đạo ngành giáo dục, Giám đốc Sở và thầy cô, gia đình, bạn bè. Lúc này, mỗi thành viên thấy tự hào khi thành quả nhỏ bé của mình góp phần mang về vinh quang cho Hà Nội và cho Việt Nam trên bản đồ tri thức quốc tế.
3 chàng trai Olympic Vật lý Thiên văn quốc tế cho biết, kỳ thi không chỉ cho các em thêm nhiều kiến thức mà còn mở ra cho mỗi thành viên hành trình mới với nhiều trải nghiệm quý; được kết nối với các bạn bè trong nước và quốc tế có cùng đam mê; cùng học, cùng thi, cùng hồi hộp... Các thành viên coi đội tuyển như gia đình thứ hai của mình.
Với Nguyễn Mạnh Hùng, khi tham gia cuộc thi, em được tôi luyện tinh thần quyết tâm, sự bền bỉ, ý chí phấn đấu, nỗ lực không ngừng để đạt được thành công. Hơn cả, em biết trân trọng hơn những người xung quanh gồm thầy cô, bạn bè, gia đình yêu quý vì đã luôn giúp đỡ, động viên, hỗ trợ em trong suốt hành trình.
