Internet và mạng xã hội đã đem lại cho trẻ em nhiều giá trị tích cực, là một kênh cung cấp kiến thức, phương thức học tập, giải trí và tăng cường tương tác xã hội. Tuy nhiên, đây cũng là môi trường gây ra những tác động tiêu cực, như: Trẻ em dễ dàng tiếp cận với thông tin giả, truy cập vào những nội dung xấu độc hại; nguy cơ nghiện sử dụng mạng xã hội, bị bắt nạt, dụ dỗ trên mạng xã hội... ngày càng cao.
Điều 54 Luật Trẻ em năm 2016 quy định về trách nhiệm bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng nêu rõ: Cơ quan, tổ chức liên quan có trách nhiệm tuyên truyền, giáo dục và bảo vệ trẻ em khi tham gia môi trường mạng dưới mọi hình thức; cha, mẹ, giáo viên và người chăm sóc trẻ em có trách nhiệm giáo dục kiến thức, hướng dẫn kỹ năng để trẻ em biết tự bảo vệ mình khi tham gia môi trường mạng…
Điều 29, Luật An ninh mạng năm 2018 về bảo vệ trẻ em trên không gian mạng cũng quy định: Chủ quản hệ thống thông tin, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên mạng viễn thông, mạng internet, các dịch vụ gia tăng trên không gian mạng có trách nhiệm kiểm soát nội dung thông tin trên hệ thống thông tin hoặc trên dịch vụ do doanh nghiệp cung cấp để không gây nguy hại cho trẻ em, xâm phạm đến trẻ em, quyền trẻ em; ngăn chặn việc chia sẻ, đồng thời, phải thực hiện xóa bỏ thông tin có nội dung gây nguy hại cho trẻ em, xâm phạm đến trẻ em, quyền trẻ em...
Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam Hà Đình Bốn cho biết: Với sự phát triển không ngừng của công nghệ thông tin, việc tìm hiểu, học tập của trẻ em trên không gian mạng ngày một thuận lợi hơn. Lợi dụng điều này, các thủ đoạn xâm hại trẻ em trên không gian mạng ngày càng phức tạp và tinh vi hơn. Vì vậy, việc bảo vệ trẻ em trên không gian mạng là hết sức cần thiết.
Thời gian qua, Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam đã phối hợp, tổ chức nhiều chương trình tuyên truyền pháp luật phòng, chống xâm hại trẻ em trên không gian mạng; phòng, chống bạo lực trẻ em giúp nâng cao kiến thức, kỹ năng, để các em có thể tự bảo vệ mình. Đồng thời, tăng cường vai trò của gia đình và trường học trong việc huấn luyện, giám sát, hướng dẫn trẻ em sử dụng mạng an toàn; biết cách sử dụng các tiện ích, ứng dụng trên mạng cũng như cách nhận biết các thông tin, video clip độc hại, không phù hợp, cách kiểm soát thông tin cá nhân…
Tích cực tuyên truyền pháp luật tại các trường học trên địa bàn Hà Nội về phòng, chống xâm hại trẻ em trên không gian mạng; sử dụng mạng xã hội an toàn, văn minh, luật sư Phạm Thị Bích Hảo (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, việc tuyên truyền Luật An ninh mạng, Luật Trẻ em cho học sinh là hết sức cần thiết và quan trọng, giúp nâng cao sự hiểu biết, nhận thức của học sinh về những nội dung cơ bản của pháp luật, các hành vi vi phạm phổ biến trên môi trường mạng và hình thức xử lý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Từ đó, nâng cao ý thức tự giác tuân thủ pháp luật cho học sinh khi hoạt động trên môi trường mạng, sử dụng mạng xã hội có văn hóa cũng như phòng tránh những hành vi vi phạm và những rủi ro khi tham gia hoạt động trên không gian mạng. Qua đó, giúp các học sinh có thể tự bảo vệ mình và tuyên truyền cho người thân, bạn bè biết được rõ hơn về các quy định pháp luật, lợi ích và mặt trái của mạng xã hội, góp phần xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đưa kiến thức pháp luật về trường học, luật sư Nguyễn Văn Hà - Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP Hà Nội nhấn mạnh, công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật có vai trò rất quan trọng trong đời sống xã hội, đặc biệc là việc giáo dục ý thức pháp luật cho các học sinh. Tuyên truyền pháp luật chính là cầu nối để đưa các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với người dân, trong đó có các học sinh; thông qua đó góp phần nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật trong toàn xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội".
