Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc: làm tốt công tác quản lý, điều trị và sàng lọc sức khỏe tâm thần
Kinhtedothi - Những năm gần đây, công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần (CSSKTT) trên địa bàn tỉnh Phú Thọ nói chung, đặc biệt tại khu vực Vĩnh Phúc đã có nhiều chuyển biến tích cực. Từ chủ trương, chính sách đến triển khai kế hoạch và tổ chức thực hiện, lĩnh vực y tế tâm thần ngày càng được quan tâm, góp phần từng bước nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và quản lý người bệnh tại cộng đồng.
Tổ chức phát cơm từ thiện chia sẻ khó khăn với các bệnh nhân điều trị nội trú tại Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc. Ảnh Sỹ Hào
Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc - điểm tựa chuyên môn cho tuyến cơ sở
Thực tế cho thấy, số bệnh nhân được quản lý, số lượt khám điều trị và công suất sử dụng giường bệnh chuyên khoa tâm thần đều có xu hướng tăng qua các năm. Công tác phối hợp giữa tuyến tỉnh và tuyến cơ sở được đẩy mạnh, nhiều mô hình chăm sóc, theo dõi bệnh nhân tại cộng đồng phát huy hiệu quả.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác CSSKTT vẫn còn đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, nhất là trong phát hiện sớm, điều trị chuyên sâu, nguồn nhân lực, cơ sở vật chất và hệ thống dữ liệu quản lý.
Là bệnh viện chuyên khoa tâm thần tại khu vực Vĩnh Phúc, nhiều năm qua, Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc giữ vai trò nòng cốt trong công tác khám, điều trị và quản lý bệnh nhân tâm thần. Đơn vị đã chủ động phối hợp với 9 Trung tâm Y tế khu vực và hơn 100 điểm Trạm y tế xã, phường, phân công cán bộ phụ trách theo dõi, quản lý, cấp phát thuốc cho người bệnh tâm thần tại cộng đồng.
Trung bình mỗi năm, bệnh viện khám và điều trị trên 10.000 lượt người bệnh tại bệnh viện và hơn 4.000 lượt bệnh nhân tại cộng đồng. Các mã bệnh chủ yếu gồm động kinh và các rối loạn tâm thần theo phân loại ICD-10 (từ F00 đến F99). Cùng với đó, nhiều kỹ thuật chuyên khoa được triển khai ngày càng sâu và rộng như điện não đồ, test tâm lý, kích từ xuyên sọ, vận động trị liệu, lao động trị liệu… góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và phục hồi chức năng cho người bệnh.
Các bệnh nhân khám và điều trị tại Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc. Ảnh Sỹ Hào
Đáng chú ý, công tác cung ứng thuốc điều trị cho bệnh nhân tâm thần tại cộng đồng luôn được bệnh viện bảo đảm đầy đủ, đúng quy định. 100% bệnh nhân tâm thần phân liệt, động kinh, trầm cảm phát hiện mới đều được lập bệnh án, quản lý và điều trị kịp thời. Tính đến tháng 9/2025, có gần 2.600 bệnh nhân thuộc các nhóm bệnh động kinh, rối loạn tâm thần và trầm cảm đang được bệnh viện quản lý, theo dõi điều trị tại cộng đồng.
Sàng lọc rối loạn tâm thần - hoạt động mang ý nghĩa an sinh xã hội lớn
Từ năm 2023 đến nay, Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc đã triển khai chương trình khám sàng lọc rối loạn tâm thần tại cộng đồng, được đánh giá là hoạt động có ý nghĩa an sinh xã hội sâu sắc. Thông qua các đợt khám lưu động, người dân được tư vấn, nâng cao nhận thức về sức khỏe tâm thần và phục hồi chức năng ngay tại gia đình, tuyến y tế cơ sở, qua đó giảm chi phí đi lại và gánh nặng cho người bệnh.
Bệnh viện đã tổ chức khám, sàng lọc, tư vấn sức khỏe tâm thần tại 136 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc cũ, với tổng số 58.796 lượt người được khám. Qua sàng lọc, phát hiện 3.865 trường hợp có các vấn đề về sức khỏe tâm thần từ nhẹ đến nặng, chiếm tỷ lệ 6,5%. Các rối loạn thường gặp gồm: rối loạn giấc ngủ, loạn thần tuổi già, động kinh, rối loạn lo âu, trầm cảm, chậm phát triển tâm thần…
Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc tổ chức khám sàng lọc rối loạn tâm thần - hoạt động này mang ý nghĩa an sinh xã hội lớn. Ảnh Sỹ Hào
Từ năm 2024, công tác sàng lọc sức khỏe tâm thần học đường cũng được Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc triển khai bài bản, hiệu quả. Nhiều hoạt động truyền thông được tổ chức tại các trường THCS, THPT như tuyên truyền kiến thức cho giáo viên, học sinh; phát tờ rơi về các rối loạn tâm thần thường gặp ở lứa tuổi học đường; tổ chức điều tra, sàng lọc cho học sinh khối lớp 8, 9 và 10.
Đến tháng 9/2025, bệnh viện đã thực hiện sàng lọc tại 22 trường với 8.156 học sinh. Qua khám lại các trường hợp có nguy cơ từ mức nặng trở lên, phát hiện 97 học sinh có dấu hiệu mắc rối loạn tâm thần, trong đó rối loạn trầm cảm chiếm 48 trường hợp; rối loạn lo âu 30 trường hợp; rối loạn hỗn hợp lo âu – trầm cảm 7 trường hợp; rối loạn stress 8 trường hợp…
Hội nghị truyền thông nâng cao nhận thức về sức khỏe tâm thần cho học sinh tại khu vực Vĩnh Phúc. Ảnh Sỹ Hào
Theo các bác sĩ, việc sàng lọc sức khỏe tâm thần học đường có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, bởi học sinh hiện nay phải đối mặt với nhiều áp lực từ học tập, thi cử, gia đình và các mối quan hệ xã hội. Nếu không được phát hiện sớm, tư vấn và can thiệp kịp thời, những sang chấn tâm lý ở lứa tuổi này có thể để lại hậu quả lâu dài đối với sức khỏe tâm thần khi trưởng thành.
Một số khó khăn cần sớm tháo gỡ
Bên cạnh kết quả đạt được, công tác CSSKTT trên địa bàn vẫn còn đối diện nhiều khó khăn, thách thức. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ chuyên môn tại Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc còn thiếu, nhiều hạng mục hạ tầng đã xuống cấp do được xây dựng từ nhiều năm trước.
Mạng lưới chuyên khoa tâm thần tại các Trung tâm Y tế khu vực và Trạm y tế xã, phường còn yếu; đội ngũ cán bộ chuyên khoa tâm thần tuyến cơ sở chưa ổn định, thường xuyên thay đổi, gây khó khăn trong triển khai chương trình.
Ngoài ra, nhận thức của cộng đồng về sức khỏe tâm thần ở một số địa phương còn hạn chế, định kiến và thái độ kỳ thị, phân biệt đối xử với người bệnh tâm thần vẫn tồn tại, ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả quản lý, điều trị và tái hòa nhập cộng đồng của người bệnh.
Thực tiễn đặt ra yêu cầu cần tiếp tục tăng cường đầu tư cho lĩnh vực sức khỏe tâm thần, cả về nguồn lực, cơ sở vật chất lẫn công tác truyền thông, nhằm hướng tới mục tiêu chăm sóc toàn diện, bền vững và nhân văn hơn cho người bệnh tâm thần trên địa bàn tỉnh Phú Thọ trong giai đoạn tới.
