Căng thẳng thương mại khiến kinh tế toàn cầu đối mặt nguy cơ giảm tốc kéo dài

Trong báo cáo Triển vọng Kinh tế Toàn cầu công bố hôm thứ Ba, Ngân hàng Thế giới dự báo tăng trưởng sản lượng toàn cầu sẽ chỉ đạt 2,3% trong năm 2025, giảm so với mức 2,8% của năm ngoái và thấp hơn cả mức dự báo 2,7% đưa ra hồi tháng Một.

Tổ chức tài chính này nhận định thế giới đang trên đà bước vào thập kỷ có tốc độ tăng trưởng yếu nhất kể từ những năm 1960.

Ông Indermit Gill, nhà kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới, nhấn mạnh nền kinh tế toàn cầu hiện đang rơi vào tình trạng hỗn loạn. "Nếu không có điều chỉnh kịp thời, tác động đối với mức sống của người dân toàn cầu sẽ rất nghiêm trọng."

Mỹ đã triển khai nhiều biện pháp thuế quan trong thời gian qua, bao gồm mức thuế 10% đối với hàng nhập khẩu và 50% đối với thép và nhôm. Ngoài ra, Washington cũng từng nâng mức thuế đối với hàng hóa từ Trung Quốc lên 145% trước khi hạ xuống nhằm tạo điều kiện cho đàm phán. Các động thái này đã đẩy mức thuế trung bình tại Mỹ lên mức cao nhất trong vòng một thế kỷ.

Báo cáo được công bố trong thời điểm các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang diễn ra tại London. Trước đó, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, hạn chế tiếp cận của nhau đối với các mặt hàng có liên quan đến công nghệ cao và an ninh. Mặc dù một thỏa thuận đình chiến thương mại tạm thời đã đạt được trong tháng trước, các vòng đàm phán tiếp theo vẫn chưa mang lại tiến triển đáng kể.

Ngân hàng Thế giới cho rằng nếu thuế suất toàn cầu được cắt giảm một nửa, tăng trưởng toàn cầu có thể được cải thiện thêm 0,2 điểm phần trăm trong hai năm tới. Đồng thời, tổ chức này cũng khuyến nghị các quốc gia đang phát triển, nơi thường duy trì mức thuế cao, nên giảm rào cản thương mại để thúc đẩy tăng trưởng.

Ông Gill khẳng định hợp tác kinh tế vẫn là lựa chọn ưu tiên và hiệu quả hơn mọi giải pháp thay thế, mang lại lợi ích chung cho tất cả các bên.

Về triển vọng khu vực, báo cáo cho thấy các nền kinh tế đang phát triển và thị trường mới nổi vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng cao hơn nhóm quốc gia phát triển. Tuy nhiên, tại các nước thu nhập thấp, tăng trưởng vẫn quá chậm để bù đắp những tổn thất mà đại dịch để lại.

Mỹ là quốc gia ghi nhận mức điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng mạnh nhất. Sản lượng kinh tế của nước này được kỳ vọng chỉ tăng 1,4% trong năm nay, giảm một nửa so với mức 2,8% của năm ngoái và thấp hơn gần một điểm phần trăm so với dự báo đưa ra hồi đầu năm.

Ngân hàng Thế giới cho rằng sự gia tăng các rào cản thương mại, biến động thị trường và bất ổn chính sách đang tạo áp lực lớn lên tiêu dùng tư nhân, thương mại toàn cầu và đầu tư quốc tế. Ngoài ra, đầu tư cũng được dự đoán sẽ tiếp tục suy giảm do chi phí tài chính tăng, nhu cầu tiêu dùng yếu và môi trường kinh doanh kém ổn định.

Đọc thêm: Quân bài bí mật trong tay Trung Quốc đang gây sức ép lên Mỹ

Tại Trung Quốc, tốc độ tăng trưởng năm nay được dự báo sẽ giảm từ 5% xuống còn 4,5%. Nguyên nhân chủ yếu là do xuất khẩu sang Mỹ chững lại rõ rệt. Trong tháng 5, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sang thị trường Mỹ giảm hơn 34% so với cùng kỳ năm trước - mức suy giảm mạnh nhất kể từ năm 2020. Sự suy giảm này được cho là một trong những yếu tố thúc đẩy Bắc Kinh nối lại đàm phán với Washington tại London. Tuy vậy, chính sách tài khóa hỗ trợ của chính phủ Trung Quốc được kỳ vọng sẽ góp phần duy trì tiêu dùng và đầu tư trong nước.

Triển vọng tăng trưởng tại nhiều khu vực khác cũng tỏ ra kém lạc quan. Khu vực đồng euro được dự báo chỉ tăng trưởng 0,7% trong năm nay, giảm so với mức 0,9% của năm ngoái. Ấn Độ vẫn giữ vị thế là nền kinh tế lớn tăng trưởng nhanh nhất thế giới, với mức tăng trưởng dự kiến đạt 6,3%, dù thấp hơn so với các dự báo trước. Nhật Bản được kỳ vọng sẽ cải thiện tốc độ tăng trưởng từ mức 0,2% của năm trước lên 0,7% trong năm nay, nhưng vẫn thấp hơn đáng kể so với kỳ vọng ban đầu của Ngân hàng Thế giới.