Câu hỏi
Hai vợ chồng tôi có mua một thửa đất. Do đặc thù công việc, tôi phải đi làm ăn xa, còn vợ ở nhà tự ý ký bán mất thửa đất này. Bây giờ tôi phải làm thế nào?
Trả lời
Trước tiên, cần phải hiểu rõ thế nào là tài sản chung. Theo quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình thì tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Nguyên tắc khi giải quyết tài sản chung vợ chồng được nêu tại khoản 1 Điều 29 Luật Hôn nhân và Gia đình: "Vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền, nghĩa vụ trong việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung; không phân biệt giữa lao động trong gia đình và lao động có thu nhập".
Do đó, khi vợ chồng đăng ký kết hôn, tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân hoặc là tài sản được tặng cho chung hai vợ chồng sẽ là tài sản chung vợ chồng, mọi quyết định liên quan đến tài sản chung đều phải có sự đồng ý của cả hai vợ chồng.
Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình quy định thêm việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận; việc định đoạt tài sản chung là bất động sản phải có sự thỏa thuận bằng văn bản của vợ chồng.
Trong trường hợp vợ chồng bạn không có thỏa thuận định đoạt tài sản chung hoặc không có văn bản thỏa thuận phân chia tài sản; chỉ có một bên vợ hoặc chồng ký kết hợp đồng tặng cho, chuyển nhượng, thế chấp... bên còn lại không ký kết, không đồng ý thì hợp đồng vô hiệu toàn bộ.
Nếu bạn chứng minh được đất của hai vợ chồng có giấy tờ hợp pháp thì việc mua bán trên có thể bị tuyên vô hiệu, không có giá trị. Trường hợp này các bên sẽ phải chứng minh nguồn gốc đất, công sức, thu thập các giấy tờ, tài liệu chứng minh đất là tài sản chung vợ chồng. Nếu đất có sổ đỏ rồi, việc ký giấy tờ tay cũng không thể làm sang tên sổ đỏ được, tình huống này sẽ xử lý dễ dàng hơn.
Những vướng mắc, rủi ro bạn có thể gặp trong quá trình giải quyết tranh chấp như bên mua đã xây dựng nhà cửa, hợp thức hóa giấy tờ nhà đất, sử dụng ổn định, dẫn đến việc giải quyết tại Tòa án trở nên khó khăn, phức tạp hơn. Vì thế, bạn cứ tiến hành khởi kiện ra Tòa án để vừa đòi tài sản, yêu cầu tuyên vô hiệu hợp đồng mua bán đất mà vợ bạn đã lập và chia tài sản chung vợ chồng. Việc giải quyết vụ án này thường phức tạp, kéo dài và có nhiều quan điểm xử lý khác nhau.
Luật sư Mai Anh Hiếu - Văn phòng Luật sư Kết Nối, Hà Nội
Câu hỏi bạn đọc xin gửi về địa chỉ: Báo Kinh tế & Đô thị, số 21 Huỳnh Thúc Kháng, quận Đống Đa, Hà Nội; Email: bandoc@ktdt.com.vn
