Câu hỏi
Con tôi mang sổ đỏ của vợ chồng tôi đi cầm cố để lấy tiền trả nợ và tiêu xài. Xin hỏi luật sư, tôi cần phải làm thế nào khi con cái lấy trộm sổ đỏ của vợ chồng tôi đi cầm đồ?
Trả lời
Căn cứ quy định tại Điều 309 Bộ luật Dân sự 2015, cầm cố tài sản là việc một bên (gọi là bên cầm cố) giao tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho bên kia (gọi là bên nhận cầm cố) để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ.
Có thể căn cứ theo Điều 295 Bộ luật Dân sự năm 2015 có ghi nhận với tài sản bảo đảm, các loại tài sản mang đi cầm cố phải có quyền sở hữu hợp pháp của người cầm cố. Trong trường hợp những người con mang tài sản của bố mẹ, tức là mang sổ đỏ đứng tên của bố mẹ đem đi cầm cố sẽ bị coi là hành vi vi phạm pháp luật, và những người con này sẽ không thể cầm cố những tài sản đó do họ không phải là chủ sở hữu hợp pháp.
Trong trường hợp này, giao dịch thế chấp bằng quyền sử dụng đất sẽ được coi là giao dịch vô hiệu do không thỏa mãn các yếu tố của một giao dịch dân sự theo quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015. Giao dịch này vô hiệu do các yếu tố như không được sự đồng ý của chủ sở hữu đất hợp pháp, không tuân thủ trình tự và thủ tục thế chấp như không công chứng hợp đồng thế chấp theo đúng quy định của pháp luật, không đăng ký giao dịch bảo đảm tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền…
Vì thế, bố mẹ hoàn toàn có thể khởi kiện đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền, đó là tòa án để đề nghị tuyên bố hợp đồng thế chấp vô hiệu. Khi đó, tòa án sẽ căn cứ theo Điều 131 Bộ luật Dân sự năm 2015, giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên sẽ trao trả lại cho nhau những gì đã nhận, tức là những người con sẽ phải trả lại khoản tiền vay, và bên nhận thế chấp sẽ trả lại sổ đỏ cho bố mẹ.
Ngoài ra các vấn đề pháp lý như trên, gia đình bạn có thể gặp rất nhiều phiền phức như bên cho vay tiền sai người đến đe dọa, uy hiếp, gây phiền phức, bạn có thể trình báo sự việc với công an địa phương để ngăn chặn, xử lý hành vi sai phạm. Đồng thời, con bạn cũng có thể gặp rắc rối pháp lý từ những chủ nợ do việc vay nợ. Bạn cũng cần chuẩn bị kỹ tình huống này nếu có phát sinh xảy ra để xử lý kịp thời.
Luật sư Mai Anh Hiếu - Văn phòng Luật sư Kết Nối, Hà Nội
Câu hỏi bạn đọc xin gửi về địa chỉ: Báo Kinh tế & Đô thị, số 21 Huỳnh Thúc Kháng, quận Đống Đa, Hà Nội; Email: bandoc@ktdt.com.vn