Ông Aleksey Arestovich - cựu cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cho rằng Kiev nên "ngừng hạ thấp mình" và chấm dứt "ảo tưởng" rằng nước này sẽ sớm gia nhập Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
"Cho dù có muốn gia nhập NATO và EU đến mức nào đi chăng nữa, chúng ta cũng không được chào đón ở đó" - ông Arestovich nói khi trả lời phỏng vấn truyền thông Ukraine hôm 5/1.
Cựu quan chức Ukraine đã đưa ra bình luận về quyết định của Hội đồng châu Âu vào giữa tháng 12 năm ngoái liên quan tới việc bắt đầu đàm phán tiến trình Kiev gia nhập EU.
Ông Arestovich cảnh báo, cái giá phải trả cho "khả năng" Ukraine gia nhập NATO là khởi đầu cho "một cuộc chiến lớn với Nga", đồng thời nhận định rằng kịch bản tương tự cũng được áp dụng cho các quốc gia phương Tây khác. Cựu quan chức Ukraine lưu ý thêm rằng phương Tây "chưa sẵn sàng trả cái giá này".
Theo ông Arestovich, mục tiêu "gia nhập một liên minh lớn" của Ukraine là "không khả thi" và giải pháp duy nhất để thoát khỏi tình trạng này là "ngừng hạ thấp mình", để các vấn đề chính sách đối nội và đối ngoại của Ukraine sẽ được xử lý ở Kiev, chứ "không phải ở Brussels, Washington hay Moscow".
Ông cũng lập luận rằng Ukraine nên "nhận ra thực tế" và bắt đầu phát triển theo hướng riêng của mình, thay vì theo đuổi "ảo tưởng" giành lại đường biên giới năm 1991, gia nhập EU và NATO.
Cựu Cố vấn của Tổng thống Ukraine cũng đề cập đến Thổ Nhĩ Kỳ, Azerbaijan, Israel và Hàn Quốc là ví dụ về các quốc gia không phải thành viên của các liên minh này nhưng vẫn "phát triển khá tốt".
Trước đó, ngày 15/12/2023, lãnh đạo EU đã nhất trí khởi động đàm phán kết nạp Ukraine và Moldova. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ca ngợi quyết định này là chiến thắng cho toàn châu Âu.
Quyết định của EU không đồng nghĩa với việc Ukraine có thể gia nhập khối ngay lập tức vì quá trình này có thể kéo dài nhiều năm. Tuy nhiên, việc EU bắt đầu thảo luận về việc chính thức kết nạp Ukraine sẽ là một động lực chính trị rất lớn cho Kiev trong bối cảnh chiến sự hiện nay với Nga.
Ukraine nộp đơn gia nhập EU vào năm 2022, ngay sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt. Tuy nhiên, Hungary - một thành viên của EU, nhiều lần lên tiếng phản đối việc xem xét kết nạp Kiev.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban hồi tháng 12 năm ngoái tuyên bố, Ukraine vẫn cách xa EU "nhiều năm ánh sáng nữa", ngầm ý nói rằng con đường của Kiev gia nhập khối còn xa. Ông Orban cho rằng EU không nên đàm phán với một quốc gia đang trong tình trạng chiến sự.
Trong khi đó, Thủ tướng Slovakia Robert Fico hôm 21/12/2023 cũng cảnh báo việc để Ukraine gia nhập NATO sẽ là sự khởi đầu cho Thế chiến thứ ba. Ông Fico cũng khẳng định chính quyền Bratislava sẽ sử dụng quyền phủ quyết để ngăn cản Kiev gia nhập NATO.
Đồng thời, Thủ tướng Fico nói rằng ông phản đối quyết định của EU tiến hành đàm phán về việc xem xét kết nạp chính thức Ukraine, cho rằng Kiev chưa sẵn sàng trở thành thành viên đầy đủ trong khối.
Kiev đã đặt mục tiêu trở thành thành viên NATO kể từ năm 2018. Nga đã nhiều lần cảnh báo rằng bước đi như vậy sẽ gây nguy hiểm cho an ninh của Moscow và coi tính trung lập của Ukraine là một trong những mục tiêu của hoạt động quân sự bắt đầu vào tháng 2/2022.
Vào tháng 9/2022, Tổng thống Ukraine tuyên bố ông đang đẩy nhanh quá trình nộp đơn xin gia nhập NATO, đồng thời khẳng định "trên thực tế, Ukraine đã vào NATO" và đề xuất gia nhập của Ukraine "là hợp pháp".
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Joe Biden vào tháng 7/2023 nói rằng cuộc xung đột giữa Kiev và Moscow cần phải chấm dứt trước khi đơn xin gia nhập NATO của Ukraine có thể được xem xét. Tổng thống Zelensky hồi tháng 11 năm ngoái thừa nhận ông không biết liệu Ukraine có thể gia nhập NATO hay không.
