Dự Lễ có Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Minh Hương; Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn...
Nguyên phi Ỷ Lan tên thật là Lê Thị Yến, sinh ngày mồng 7 tháng 3 năm Giáp Thân (1044), mất ngày 25 tháng Bảy năm Đinh Dậu (1117), người hương Thổ Lỗi (còn gọi là làng Sủi, xưa thuộc huyện Gia Lâm, phủ Thuận An, tỉnh Bắc Ninh, nay thuộc xã Phú Thị, huyện Gia Lâm, Hà Nội).
Nguyên Phi Hoàng Thái Hậu Ỷ Lan đã 2 lần nhiếp chính thay chồng là Vua Lý Thánh Tông và nhiếp chính thay con là Vua Lý Nhân Tông để “chống Tống, bình Chiêm”, góp phần cùng triều thần đặt nền móng vững chắc cho 9 đời Vua nhà Lý, trị vì 216 năm (từ năm 1009 đến năm 1225); xây dựng và phát triển Quốc gia Đại Việt độc lập, tự chủ, phồn thịnh, đất nước hòa bình, nhân dân ấm no ở thế kỷ XI.
Với công lao to lớn đối với đất nước, Bà được nhân dân tôn vinh là “Quan Nữ Âm”, được suy tôn là Phù Khánh Linh Nhân và được thờ tại Đình Yên Thái.
Đình Yên Thái xưa có tên tự là Quán Linh Từ, một ngôi đình cổ thuộc thôn An Thái, tổng Thuận Mỹ, huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức trước kia, nay ở số 8 ngõ Tạm Thương, phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm.
Thời Vua Lý Thánh Tông, khu vực này ở phía đông đại nội, năm 1063 Vua cho dựng cung Động Tiên của Bà Ỷ Lan. Tại nơi đây Bà đã sinh Hoàng tử Càn Đức tức Vua Lý Nhân Tông. Sau khi Bà mất, trên nền đất cũ này, nhân dân làng Yên Thái đã dựng Đình thờ Bà.
Đình Yên Thái được xây dựng từ rất sớm và đến ngày nay vẫn giữ nguyên bố cục của một ngôi Đình nhỏ, kiến trúc kiểu chữ công bao gồm nhà Tiền đường, nhà Thiên hương và gian Hậu cung, mang dáng dấp kiến trúc thời Nguyễn.
Đình Yên Thái có một bề dày lịch sử, lưu giữ số lượng lớn những di vật, phong phú về loại hình, đa dạng về chất liệu, nhiều về số lượng như: Bia đá, chuông đồng, Kiệu gỗ, Ngựa đá, hoành phi, câu đối, đại tự, các đồ khí tự và đặc biệt di tích còn bảo lưu được 10 đạo sắc quý. Đó là những văn bản tài liệu, hiện vật có giá trị góp phần tìm hiểu, nghiên cứu lịch sử nghệ thuật, lịch sử làng, xã Việt Nam và về Nguyên Phi Hoàng Thái hậu Ỷ Lan.
Nằm giữa trung tâm Khu phố cổ Hà Nội, Đình Yên Thái từ lâu đã trở hành trung tâm sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng cộng đồng của nhân dân, là nơi giới thiệu, quảng bá và phát huy giá trị di tích kết hợp với phát triển du lịch, được Nhà nước xếp hạng di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia năm 1995.
Phát biểu tại buổi Lễ, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Nguyễn Quốc Hoàn bày tỏ, Lễ dâng hương để bày tỏ lòng thành kính, tri ân, tưởng nhớ đến công lao to lớn của Nguyên Phi Hoàng Thái hậu.
Đây là hoạt động văn hóa truyền thống có ý nghĩa không chỉ của nhân dân phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm nói riêng mà còn là niềm tự hào của nhân dân Thủ đô trong việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc, tôn vinh những giá trị văn hóa lịch sử Khu phố cổ Hà Nội; là nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người dân quận Hoàn Kiếm, biểu hiện ước vọng, tình cảm, truyền thống đạo lý “Uống nước, nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.
Lễ dâng hương kỷ niệm 905 năm ngày Hóa của Nguyên Phi Hoàng Thái hậu Ỷ Lan cũng là hoạt động nằm trong Đề án Tổ chức lễ hội truyền thống trong Khu phố Cổ và xung quanh hồ Hoàn Kiếm của quận Hoàn Kiếm.
Thông qua Đề án, quận Hoàn Kiếm phục dựng lại các Lễ hội trong Khu Phố cổ nhằm giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc, đồng thời tuyên truyền, giáo dục về truyền thống yêu nước, tôn vinh những giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể, hướng mọi người về với cội nguồn dân tộc, là dịp để mỗi người bày tỏ tấm lòng thành kính đối với công đức của cha ông, tôn thờ những vị thần, những anh hùng có công trong việc xây dựng và bảo vệ đất nước.
