Giám đốc chiến lược Công ty Chứng khoán Dầu khí Lê Đức Khánh |
Gián tiếp chuẩn bị cho việc sáp nhập 2 sở “100%”
Chính phủ vừa có quyết định phê duyệt Đề án thành lập Sở GDCK Việt Nam, ông đánh giá thế nào về Đề án này? - Đề án hợp nhất 2 sở đã được đệ trình từ 2016. Có thể nói, đây là bước tiến hết sức quan trọng đối với sự phát triển của thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Một sở GDCK, một chỉ số chứng khoán không chỉ tiết kiệm được nguồn lực, chi phí kết nối đường truyền, ứng dụng công nghệ hiện đại, kết nối giữa sở GDCK, các công ty chứng khoán và các định chế tài chính, ngân hàng thương mại mà còn hỗ trợ phát triển các ứng dụng, sản phẩm công nghệ, sản phẩm tài chính phục vụ tốt các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức trong và ngoài nước. Chứng khoán cơ sở được sàng lọc, dễ kiểm soát các DN niêm yết hoặc hoạt động trước khi niêm yết. Một chỉ số chung cũng sẽ hợp lý để phát triển các sản phẩm phái sinh, hợp đồng tương lai tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư tìm hiểu và đầu tư vào TTCK Việt Nam.
Đề án được kỳ vọng mang tính đột phá cho sự phát triển của TTCK Việt Nam, tạo tiền đề cho việc dự kiến nâng hạng chính thức thị trường lên mới nổi giai đoạn 2020 – 2022.Theo Đề án, HNX và HOSE sẽ là 2 Chi nhánh của Sở GDCK Việt Nam. Việc này có vẻ không đúng với mục tiêu sáp nhập 2 sở này như trước đây Bộ Tài chính đã từng công bố, thưa ông?- Rõ ràng khó khăn trước mắt đó là nguồn lực hiện có, hệ thống công nghệ, platform (nền tảng) cũ đang là mối quan tâm lớn của Chính phủ, Bộ Tài chính và UBCK. Đây chỉ là bước đi gián tiếp để chuẩn bị cho việc sáp nhập 2 sở “100%” bởi chúng ta cũng phải lường trước những sự cố có thể xảy ra, nhân sự, nguồn lực hiện hữu của 2 sở. Cách thức phân chia hệ thống quản lý từng mảng như cổ phiếu, trái phiếu Chính phủ, trái phiếu DN.
Tôi cho rằng việc sáp nhập nhưng vẫn giữ nguyên 2 chi nhánh tại 2 khu vực là bước chuẩn bị tạm thời cho việc cài đặt hệ thống công nghệ mới dự kiến triển khai từ tháng 8/2019. Khi mọi việc triển khai ổn định cùng với việc thu thập các ý kiến của các thành viên tham gia thị trường, cải thiện các hoạt động tinh giảm bộ máy, nguồn lực đi kèm sẽ được thực hiện dần dần kể từ 2020 trở đi.Sở GDCK Việt Nam với một số chức năng khá giống UBCKNN. Liệu có sự chồng chéo về mặt chức năng cũng như quản lý và các thành viên thị trường có thêm một “gông” quản lý mới không thưa ông?- Tất nhiên là không. Tôi cho rằng, UBCKNN vẫn là cơ quan chủ quản cùng phối hợp vạch ra các định hướng chiến lược hoạt động, cải tổ và đưa ra các giải pháp hiện đại hóa TTCK. Sở GDCK là cơ quan phối hợp vận hành kiêm giám sát hoạt động, hỗ trợ các thành viên tham gia thị trường, các công ty chứng khoán… Chúng ta cần định nghĩa rõ ràng UBCK là quản lý, chỉ đạo vĩ mô, Sở GDCK đúng hơn là giám sát, quản lý sự vận hành hàng ngày, định kỳ cùng phối hợp với các công ty chứng khoán thành viên, trung tâm lưu ký Chứng khoán.Vậy, theo ông, Đề án có đáp ứng được mục tiêu thống nhất thị trường giao dịch chứng khoán, đảm bảo thị trường hoạt động hiệu quả, công bằng; góp phần nâng hạng, nâng sức cạnh tranh của TTCK Việt Nam như đã đề ra không?- Như tôi vừa trình bày, giai đoạn 1992 – 1995 và kể từ năm 2000, do muốn tránh nguy cơ rủi ro hệ thống và những vấn đề triển khai có thể xảy đến trong quá trình vận hành, việc thành lập và duy trì 2 sở giao dịch chứng khoán HOSE và HNX là bước đi thận trọng của Bộ Tài chính, UBCKNN. Nhưng rõ ràng mô hình hoạt động hiện đại trên thế giới đang áp dụng một Sở GDCK để thống nhất các thành viên thị trường, một chỉ số chung, một hệ thống kết nối không chỉ tiết kiệm nguồn lực mà còn thuận lợi cho việc phát triển TTCK cơ sở và kể cả TTCK phái sinh. Đề án sẽ nhằm nâng cao sự hiệu quả của TTCK, nâng cao tính cạnh tranh và chắc chắn sẽ thu hút sự quan tâm nhiều hơn từ phía các nhà đầu tư cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước.Xử phạt nghiêm hành vi thao túng thị trường, giao dịch nội giánÔng có đề xuất gì để TTCK Việt Nam ngày càng minh bạch và tiệm cận với các chuẩn mực quốc tế?- Thứ nhất, chúng ta cần chuẩn mực hơn hệ thống báo cáo kiểm toán các DN niêm yết, cải thiện lại các tiêu chí niêm yết đối với các DN trước khi IPO. Càng kiểm soát tốt chất lượng các DN niêm yết thì TTCK càng hấp dẫn hơn. Thứ hai, hoạt động công bố thông tin, ban hành các văn bản pháp luật xử phạt các hành vi thao túng thị trường, giao dịch nội gián… cũng được chú trọng. Cuối cùng, các thủ tục hành chính, các quy định nới room cho khối ngoại, các hoạt động hỗ trợ cho các nhà đầu tư nước ngoài cũng cần được tinh giảm hoặc cải thiện chất lượng.Ông dự báo thế nào về TTCK 2019 và khuyến nghị với nhà đầu tư?- Năm 2019 sẽ là năm hồi phục của TTCK. Dự báo tăng trưởng GDP 2019 của Việt Nam triển vọng và sẽ là tiền đề cho sự phát triển của TTCK. VN-Index sẽ hồi phục trở lại về vùng 1.100 – 1.200 điểm. Đối với các nhà đầu tư, TTCK cho dù có những giai đoạn tăng và giảm điểm nhưng xu hướng tăng lên các mốc cao đã được dự báo trước. Chiến lược đầu tư phù hợp là thận trọng chú ý đến giá trị, triển vọng của DN cũng cần được xem xét kỹ lưỡng. P/E của TTCK Việt Nam đang hấp dẫn 910 – 920 điểm, tương ứng với 14.5x – 15x và chiến lược đầu tư giá trị - mua và nắm giữ các cổ phiếu chất lượng đang giá thấp là chiến lược phù hợp; hạn chế giao dịch ngắn hạn và chỉ chọn lựa các cổ phiếu tốt nhất để đầu tư mà thôi.Xin cảm ơn ông!