Quyết định này, bất chấp kỳ vọng của thị trường về việc BOJ sẽ giữ nguyên lãi suất, đưa mức lãi suất chính sách ngắn hạn của ngân hàng lên mức chưa từng thấy kể từ năm 2008.
Thống đốc BOJ Kazuo Ueda không loại trừ khả năng tăng lãi suất thêm một lần nữa trong năm nay và ra dấu hiệu cho biết ngân hàng này sẵn sàng tăng đều đặn chi phí đi vay lên mức được coi là trung lập với nền kinh tế trong những năm tới.
Việc Nhật Bản chuyển sang chính sách tiền tệ chặt chẽ hơn cũng trái ngược hoàn toàn với động thái chuyển sang hạ lãi suất rộng rãi của các nền kinh tế lớn khác, với việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến sẽ ra tín hiệu sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9 tới khi áp lực giá cả ở Mỹ giảm bớt.
Tại cuộc họp kéo dài hai ngày kết thúc hôm 31/7, hội đồng quản trị của BOJ đã quyết định tăng mục tiêu lãi suất qua đêm từ 0-0,1% lên 0,25% trong cuộc bỏ phiếu với tỷ lệ 7-2.
Họ cũng quyết định về kế hoạch thắt chặt định lượng (QT) sẽ giảm gần một nửa lượng trái phiếu mua hàng tháng xuống còn 3 nghìn tỷ yên (19,6 tỷ USD), từ mức 6 nghìn tỷ yên hiện tại, kể từ tháng 1-3 năm 2026.
Thống đốc Ueda cho biết BOJ quyết định tăng lãi suất không chỉ vì lạm phát đang diễn biến theo dự báo mà còn có nguy cơ vượt quá dự báo một phần do chi phí nhập khẩu tăng vì đồng yên giảm giá.
Đồng yên tăng lên 150,88/USD sau tuyên bố trên.
"Mặc dù chi tiêu của người tiêu dùng không khởi sắc, các quan chức tiền tệ đã gửi một tín hiệu quyết định bằng cách tăng lãi suất," Fred Neumann, chuyên gia kinh tế trưởng khu vực Châu Á tại HSBC khẳng định với Reuters.
"Kỳ vọng lạm phát gia tăng cũng mở đường cho việc bình thường hóa chính sách tiền tệ đang diễn ra của BOJ. Trừ khi có sự gián đoạn lớn, BOJ đang trên đà thắt chặt hơn nữa, với một đợt tăng lãi suất khác vào đầu năm sau," chuyên gia này cho biết.
BOJ khẳng định việc tăng lãi suất dựa trên quan điểm rằng việc tăng lương tại Nhật Bản đang mở rộng, qua đó thúc đẩy các công ty chuyển chi phí lao động cao hơn thông qua việc tăng giá dịch vụ.
Giá nhập khẩu lại tăng tốc mặc dù có một số sự điều chỉnh gần đây, BOJ cho biết, đồng thời nhấn mạnh cần phải cảnh giác với rủi ro lạm phát vượt ngưỡng.
"Do lãi suất thực tế đang ở mức thấp đáng kể, BOJ sẽ tiếp tục tăng lãi suất và điều chỉnh mức độ nới lỏng tiền tệ" nếu nền kinh tế và giá cả diễn biến theo đúng dự báo mới nhất, BOJ cho biết.
Trong báo cáo triển vọng hàng quý được công bố hôm 31/7, BOJ gần như duy trì dự báo đưa ra vào tháng 4 rằng lạm phát sẽ duy trì ở mức khoảng 2% cho đến hết năm tài chính 2026.
Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Fed ngày càng quyết tâm cắt giảm lãi suất, đảo ngược chu kỳ thắt chặt mạnh mẽ đã đẩy đồng USD tăng giá và gây ra đợt bán tháo đồng yên.
Hơn 75% các nhà kinh tế được Reuters thăm dò ý kiến từ ngày 10/7 đến ngày 18/7 đã kỳ vọng BOJ sẽ giữ nguyên lãi suất trong tháng này.
