Đổi mới giáo dục nâng chất nguồn nhân lực ngành Công Thương

Hệ thống cơ sở đào tạo Bộ Công Thương đẩy mạnh đổi mới và hội nhập

Tại Hội nghị tổng kết công tác đào tạo giai đoạn 2021- 2025, Bộ Công Thương khẳng định giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển ngành. Trước yêu cầu chuyển đổi mô hình tăng trưởng, ứng dụng công nghệ cao và mở rộng các ngành công nghiệp mới, Bộ nhấn mạnh nhiệm vụ chuẩn hóa, hiện đại hóa hệ thống đào tạo nhằm cung ứng đội ngũ lao động có kỹ năng nghề và tư duy số.

Theo báo cáo, quy mô đào tạo của các đơn vị trực thuộc duy trì từ 95.000 - 110.000 người học mỗi năm. Trong giai đoạn 2021 - 2025, hơn 130 chương trình đào tạo mới được mở, tập trung vào các lĩnh vực then chốt như tự động hóa, robot công nghiệp, công nghệ thông tin, thương mại điện tử và logistics. Đồng thời, hơn 550 chương trình đào tạo, thực tập, tuyển dụng theo đơn đặt hàng doanh nghiệp được triển khai, giúp giảm khoảng cách giữa đào tạo và nhu cầu sử dụng lao động thực tế. Bộ Công Thương đánh giá đây là bước chuyển quan trọng, thể hiện sự chủ động của các trường trong việc tái cấu trúc ngành nghề, tăng tính cạnh tranh và sẵn sàng đáp ứng những thay đổi liên tục của thị trường lao động.

Bên cạnh việc mở mới chương trình, các cơ sở đào tạo thuộc Bộ Công Thương cũng chú trọng đổi mới phương thức tổ chức đào tạo theo hướng linh hoạt hơn, kết hợp giữa học tập trên lớp, thực hành tại xưởng nghề và trải nghiệm tại doanh nghiệp. Nhiều trường đã điều chỉnh chuẩn đầu ra theo yêu cầu thị trường, bổ sung nội dung về chuyển đổi số, an toàn thông tin, kỹ năng công nghiệp và kỷ luật nghề nghiệp. Công tác kiểm định chất lượng được đẩy mạnh, một số đơn vị đã đạt chuẩn quốc gia hoặc hoàn thành kiểm định chương trình theo tiêu chí mới. Việc mở rộng hợp tác doanh nghiệp theo mô hình đào tạo kép cũng mang lại hiệu quả rõ rệt khi sinh viên được thực tập sớm và doanh nghiệp tham gia trực tiếp vào quá trình đào tạo, qua đó rút ngắn khoảng cách giữa nhà trường và thị trường lao động.

Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh hệ thống đào tạo của Bộ cần tiếp tục ưu tiên đổi mới quản trị, chuyển đổi số, hợp tác doanh nghiệp và tăng cường năng lực đội ngũ giảng viên. Ông khẳng định: “Giai đoạn phát triển mới đòi hỏi nhà trường phải mở rộng tư duy, nâng cao hiệu quả quản trị và tạo môi trường học tập công nghiệp - hiện đại”.

HIEC: điểm sáng của Bộ Công Thương trong phong trào dạy tốt – học tốt

Trong hệ thống 34 cơ sở đào tạo trực thuộc Bộ Công Thương, Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội (HIEC) được đánh giá là một trong những đơn vị có nhiều nỗ lực đổi mới mạnh mẽ. Năm học 2024 - 2025, HIEC vinh dự được Bộ trưởng Bộ Công Thương tặng Bằng khen vì thành tích xuất sắc trong phong trào dạy tốt - học tốt. Đây là sự ghi nhận quan trọng đối với hướng đi mà nhà trường kiên trì theo đuổi: đào tạo gắn thực tiễn, chuyển đổi số toàn diện và tăng cường liên kết doanh nghiệp.

Theo TS. Đồng Trung Chính - Hiệu trưởng nhà trường, HIEC luôn chú trọng đào tạo theo định hướng ứng dụng, với tỷ lệ thực hành chiếm phần lớn trong chương trình. Ông cho biết: “Sinh viên phải được tiếp xúc môi trường doanh nghiệp sớm để hình thành tác phong công nghiệp, kỹ năng xử lý tình huống và sự tự tin khi bước vào thị trường lao động”. Đây cũng là lý do trường mở rộng hợp tác doanh nghiệp ở tất cả các nhóm ngành, từ khối kinh tế đến kỹ thuật - công nghệ.

Với 19 ngành nghề đào tạo, HIEC duy trì tuyển sinh ổn định và luôn cập nhật chương trình học theo yêu cầu thị trường. Không gian thực hành được tăng cường, xưởng nghề được cải tiến và nhiều mô-đun đào tạo được doanh nghiệp tham gia xây dựng. Điều này giúp sinh viên nắm chắc kỹ năng nghề, trong khi doanh nghiệp có điều kiện tiếp cận nguồn nhân lực đúng nhu cầu.

Một điểm mạnh khác của nhà trường là chuyển đổi số trong quản lý và đào tạo. Từ năm 2017, HIEC triển khai hệ thống quản lý QMC giúp số hóa toàn bộ hoạt động đào tạo, từ lịch học, khảo thí đến đánh giá kết quả. Văn bằng gắn mã QR tạo điều kiện cho doanh nghiệp xác thực nhanh chóng và minh bạch. Nền tảng eLearning và ứng dụng di động cũng được vận hành để hỗ trợ học tập linh hoạt, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người học trong môi trường số.

Những kết quả này cho thấy HIEC đang thực hiện đúng định hướng mà Bộ Công Thương đề ra: đào tạo gắn thực tiễn, tăng cường ứng dụng công nghệ, xây dựng mô hình nhà trường - doanh nghiệp - xã hội, và phát triển đội ngũ giảng viên đủ năng lực đáp ứng yêu cầu mới.

HIEC với những kết quả nổi bật trong đổi mới phương pháp dạy - học, ứng dụng công nghệ và hợp tác doanh nghiệp đang cho thấy khả năng bắt nhịp nhanh với yêu cầu của giai đoạn phát triển mới. Thành tích được Bộ trưởng Bộ Công Thương ghi nhận là động lực để nhà trường tiếp tục củng cố vị thế trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp, đồng thời đóng góp tích cực vào mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành công nghiệp và nền kinh tế.

Với khung chính sách mới, đặc biệt là Nghị quyết 71-NQ/TW và Nghị quyết 57-NQ/TW, Bộ Công Thương đặt mục tiêu xây dựng hệ thống đào tạo hiện đại, hội nhập và tiệm cận chuẩn quốc tế. Các cơ sở đào tạo của Bộ được yêu cầu tiếp tục đổi mới chương trình đào tạo, tăng tốc chuyển đổi số, mở rộng liên kết quốc tế và phát triển mô hình đào tạo theo đơn đặt hàng doanh nghiệp.