Ngày 20/5, hai nguồn tin tiết lộ với Reuters rằng các nhà nhập khẩu khí đốt của Đức đã được chính quyền Berlin thông báo rằng họ có thể mở tài khoản bằng đồng rúp để thanh toán tiền mua khí đốt của Nga mà không vi phạm các lệnh trừng phạt, miễn là các khoản thanh toán mà họ thực hiện cho Gazprombank không phải bằng đồng nội tệ của Nga.
Trong khi đó, chính phủ Italia cũng thảo luận về cơ chế thanh toán khí đốt mới của Nga với Ủy ban châu Âu và được chấp nhận thanh toán bằng đồng rúp, một nguồn tin chính phủ cấp cao nói với hãng tin Reuters.
Trước đó, công ty năng lượng Eni của Italia hôm 17/5 cho biết họ bắt đầu các thủ tục để mở hai tài khoản tại ngân hàng Gazprombank, một bằng euro và một bằng đồng rúp của Nga.
Thủ tướng Italia Mario Draghi trong tuần trước nói rằng các công ty châu Âu hoàn toàn có thể thanh toán cho các hợp đồng mua khí đốt Nga bằng đồng nội tệ của Nga mà không hề vi phạm các biện pháp trừng phạt của EU áp lên Moscow.
Tổng thống Vladimir Putin hồi cuối tháng 3 vừa qua đã ký sắc lệnh yêu cầu khách hàng từ những nước “không thân thiện” phải thanh toán tiền mua khí đốt bằng đồng rúp. Trong phương thức thanh toán mà Nga hướng dẫn, mỗi khách hàng mua khí đốt Nga phải mở hai tài khoản khác nhau tại ngân hàng Gazprombank, một tài khoản euro hoặc USD và một tài khoản rúp. Thanh toán được thực hiện ở tài khoản thứ nhất, sau đó tiền được đổi sang rúp và chuyển vào tài khoản thứ hai.
Trong hướng dẫn bằng văn bản của mình, EU cho biết các công ty có thể mua khí đốt của Nga mà không vi phạm các lệnh trừng phạt nếu họ thanh toán bằng đơn vị tiền tệ của các hợp đồng hiện có - và tuyên bố rằng làm như vậy sẽ hoàn thành nghĩa vụ hợp đồng của họ.
Các nước nhập khẩu nhiều khí đốt Nga nhất trong EU vẫn đang chờ những hướng dẫn cụ thể và rõ ràng hơn từ Ủy ban châu Âu (EC). Brussels đã công bố hai văn bản hướng dẫn cách mua khí đốt của Nga mà không vi phạm các lệnh trừng phạt, song những hướng dẫn này đều thiếu rõ ràng, và những lời cảnh báo đến hiện tại đều là cảnh báo miệng.
Katja Yafimava - thành viên nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford, cho biết không có cơ sở pháp lý nào cho thấy việc mở tài khoản bằng đồng rúp là vi phạm lệnh trừng phạt của EU đối với Nga.
Đến cuối tháng này, nhiều nước EU sẽ phải gia hạn hợp đồng cung cấp khí đốt với tập đoàn dầu khí quốc gia Nga Gazprom. Hiện tại, Nga đã cắt cung cấp khí đốt cho Bulgaria và Ba Lan vì hai nước này không thanh toán tiền mua khí đốt bằng rúp. Trong thông báo mới nhất của Gazprom, Phần Lan sẽ bị cắt nguồn cung từ ngày 21/5 do từ chối mở tài khoản thanh toán bằng đồng rúp.
Theo hãng tin Tass, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 20/5 cho biết Nga sẽ không cung cấp khí đốt tự nhiên miễn phí cho các quốc gia từ chối tôn trọng cơ chế thanh toán mới.