Theo đó, Dự án là giai đoạn 1 của tuyến đường sắt đô thị số 2: Nội Bài - Nam Thăng Long - Hoàng Hoa Thám - Bờ Hồ - Hàng Bài - Đại Cồ Việt - Thượng Đình đóng vai trò đặc biệt quan trọng là kết nối sân bay Nội Bài với trung tâm thành phố, và là tuyến hướng tâm kết hợp vành đai.
| Phối cảnh cửa lên xuống số 1, ga ngầm C9. Ảnh: MRB. |
Dự án sử dụng vốn vay ODA của Nhật Bản, được UBND TP phê duyệt Báo cáo Nghiên cứu khả thi tại Quyết định số 2054/QĐ-UBND ngày 13/11/2008; được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho phép tiếp tục triển khai và điều chỉnh Dự án tại công văn số 108/TTg-KTN ngày 12/12/2016. Tính đến nay, dự án đã kéo dài gần 11 năm.
Dự án có chiều dài 11,5km, trong đó có 2,6km đi trên cao và 8,9km đi ngầm, có 3 ga trên cao từ C1 đến C3 và 7 ga ngầm từ C4 đến C10. Hiện tất cả các hạng mục tuyến, Depot và các ga đã được phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng, riêng tổng mặt bằng ga ngầm C9 đặt tại khu vực hồ Hoàn Kiếm (đặt ngầm dưới đường Đinh Tiên Hoàng và một phần diện tích vườn hoa cây xanh Bờ Hồ phía trước Tổng Công ty Điện lực TP Hà Nội) chưa được phê duyệt do chưa nhận được sự thống nhất của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về nội dung liên quan đến khu vực bảo vệ II của di tích Hồ Hoàn Kiếm theo quy định của Luật Di sản Văn hóa.
Trong quá trình nghiên cứu quy hoạch tổng mặt bằng, TP và đơn vị Tư vấn nước ngoài đã nghiên cứu nhiều phương án tuyến và vị trí ga ngầm C9, trên cơ sở đánh giá, so sánh trên nhiều tiêu chí về đảm bảo an toàn, kỹ thuật, đánh giá mức độ ảnh hưởng đến dân cư phố cổ, các công trình và cảnh quan khu di tích, chi phí giải phóng mặt bằng, hiệu quả kinh tế, đảm bảo kỹ thuật chạy tàu... để xác định phương án đề xuất phê duyệt là phương án tối ưu.
Chủ tịch UBND TP đã trực tiếp chủ trì cùng các Sở, ngành, đơn vị tư vấn làm việc với các trường Đại học (Xây dựng, Kiến trúc), trao đổi với các nhà sử học, các nhà khoa học, kiến trúc sư về quy hoạch tổng mặt bằng ga ngầm C9. Song song với đó UBND TP đã chỉ đạo Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội tổ chức trưng bày, xin ý kiến rộng rãi người dân trong tháng 3/2018 với kết quả 90,3% ủng hộ, đồng ý với quy hoạch.
Báo cáo đánh giá, phương án tổng mặt bằng ga ngầm C9 được đề xuất phê duyệt nằm ở vị trí rộng nhất của bờ hồ Hoàn Kiếm, khoảng cách từ kết cấu gần nhất đến hồ Hoàn Kiếm khoảng 10m, khoảng cách đến Tháp Bút và các công trình khác đủ xa (ga C9 cách Tháp Bút khoảng 36m; tuyến hầm cách Tháp Bút 8,2m, cách gò đá chân Tháp 1m) không gây ra ảnh hưởng lún và các tác động khác khi thi công xây dựng, vận hành khai thác; công trình phụ trợ và các cửa lên xuống được bố trí vào đất của các Tổng Công ty điện lực, tránh giải phóng mặt bằng nhà dân được thiết kế kiến trúc hài hòa, không phá vỡ cảnh quan tuyến phố Đinh Tiên Hoàng; cửa lên xuống số 3 sẽ thay thế nhà vệ sinh công cộng hiện tại, cải thiện cảnh quan và bảo vệ môi trường khu di tích Hồ Hoàn Kiếm.
Đây là phương án đề xuất đạt hiệu quả kinh tế cao nhất, bởi: Không phải giải phóng mặt bằng dân cư, nên không phát sinh chi phí giải phóng mặt bằng và giảm thiểu rủi ro của việc chậm tiến độ triển khai dự án; Chi phí đầu tư xây dựng thấp nhất do tối ưu về hướng tuyến, ít rủi ro, phức tạp phát sinh trong thi công; vị trí ga C9 được đặt gần các khu vực di sản, phố cổ nên đã góp phần làm tăng lượng du khách trong nước, quốc tế thăm quan các di tích lịch sử hồ Hoàn Kiếm và khu vực phố cổ truyền thống lâu đời của TP; tăng khả năng phục vụ nhu cầu đi lại bằng phương tiện công cộng của người dân, tăng tính kết nối thuận tiện, hiệu quả với các loại hình giao thông khác, giảm mật độ xe cộ lưu thông, giảm nhu cầu điểm đỗ xe, giảm thiểu ùn tắc giao thông...
Như vậy, trên cơ sở đánh giá, so sánh khách quan và khoa học về các yếu tố, UBND TP Hà Nội khẳng định phương án tổng mặt bằng, vị trí ga C9 và hướng tuyến hầm đường sắt đô thị đề xuất phê duyệt là phương án tối ưu.
Từ thực tế trên, UBND TP Hà Nội báo cáo và đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp nhận nội dung báo cáo; thống nhất về vị trí, quy hoạch tổng mặt bằng và phương án thi công ga ngầm C9 tại khu vực hồ Hoàn Kiếm;
Có văn bản đề nghị Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội thống nhất với phương án thiết kế và phương án thi công ga C9 tại khu vực hồ Hoàn Kiếm;
UBND TP Hà Nội Hà Nội cam kết với Thủ tướng Chính phủ đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các công trình thuộc di tích quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm khi thi công ga C9 tại khu vực hồ Hoàn Kiếm.
