Phần lớn các chuyên gia kinh tế đều cho rằng chủ đề phi đô la hóa trên toàn cầu đang được “thổi phồng” quá mức. Tuy nhiên, họ cũng không thể phủ nhận sự thay đổi cơ bản trong hoạt động giao dịch của các quốc gia đang diễn ra, khiến vị thế của đồng USD đang dần suy giảm trên toàn cầu.
Theo trang Kitco, nhóm BRICS được xem là mối đe dọa lớn nhất với vị thế thống trị của đồng bạc xanh, đặc biệt là sau những tiến triển gần đây với BRICS Bridge - hệ thống thanh toán độc lập, kết nối các thành viên trong khối.
Đặc biệt, những nỗ lực trong thời gian gần đây của Nga và Trung Quốc - hai trong số những thành viên chủ chốt của BRICS, cho thấy khối này đang triển khai những kế hoạch lớn để chấm dứt sự phụ thuộc vào đồng USD.
Theo một báo cáo của Izvestia, 90% các thỏa thuận thương mại diễn ra giữa Nga và Trung Quốc đang được thực hiện bằng đồng nội tệ. Điều này chứng tỏ hai cường quốc BRICS gần như đã loại bỏ hoàn toàn vai trò của đồng USD trong các giao dịch xuyên biên giới.
Theo Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov, điều quan trọng là Moscow và Bắc Kinh đã chuyển sang thanh toán bằng đồng nội tệ trong phần lớn các giao dịch thương mại song phương.
Bộ trưởng Siluanov chia sẻ trong cuộc gặp gần đây với người đồng cấp Trung Quốc Lan Foan, kim ngạch thương mại song phương trong năm nay có thể bằng hoặc vượt qua mức cao của năm trước.
Dữ liệu mới nhất do Cục Hải quan Trung Quốc công bố cho thấy kim ngạch thương mại giữa 2 nước trong 7 tháng đầu năm nay đạt 136,67 tỷ USD, tăng 1,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Trước đó, hồi tháng 5, Bộ trưởng Siluanov nói với tờ Izvestia rằng Nga và Trung Quốc đã chuyển sang sử dụng đồng ruble và nhân dân tệ trong các giao dịch thương mại song phương, do rủi ro từ việc thực hiện giao dịch bằng đồng tiền của các nước “không thân thiện” ngày càng cao.
“Chúng tôi nhận thấy việc thanh toán bằng tiền tệ của các quốc gia không thân thiện đang gặp rủi ro lớn và bị đình trệ. Vì vậy, giải pháp hiệu quả để giải quyết khó khăn này là cả Nga và Trung Quốc cùng đẩy mạnh hoạt động thanh toán bằng đồng ruble và nhân dân tệ” - ông Siluanov cho hay.
Trong bối cảnh đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng khuyến khích việc tăng cường sử dụng đồng nội tệ trong thương mại với Trung Quốc. Người đứng đầu Điện Kremlin tiết lộ trong cuộc đàm phán với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi tháng 5 năm nay rằng 90% các khoản thanh toán giữa hai nước đã được thực hiện bằng đồng ruble và nhân dân tệ.
Ông Putin cho biết, động thái này thúc đẩy các đối tác mở rộng dòng chảy thương mại, đồng thời nói thêm rằng Nga và Trung Quốc đã đồng ý tích cực sử dụng hệ thống thanh toán quốc gia để thúc đẩy kim ngạch thương mại.
Trước đó, hôm 8/5, Tổng thống Putin cũng thông báo rằng hơn 90% các giao dịch trong Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU) được thực hiện bằng các đồng nội tệ. “Khối lượng thương mại song phương đã tăng gần gấp đôi từ 45 tỷ USD lên 89 tỷ USD, và hơn 90% được thực hiện bằng đồng tiền tệ của các quốc gia” - Tổng thống Nga nói tại hội nghị thượng đỉnh của EAEU.
Theo Tổng thống Putin, sau 10 thành lập EAEU, tổng GDP của các nước thành viên đã tăng từ 1,6 nghìn tỷ USD lên 2,5 nghìn tỷ USD, trong khi kim ngạch thương mại của các quốc gia EAEU với các nước thứ 3 tăng 60% từ 579 tỷ USD lên 923 tỷ USD. Bên cạnh đó, khối lượng thương mại song phương cũng tăng trưởng gần gấp đôi.
Ông Putin nhấn mạnh thêm, những số liệu ấn tượng trên đã thể hiện rằng EAEU là một tổ chức hội nhập hiệu quả và năng động, các hoạt động của nhóm góp phần vào sự phát triển thương mại và hợp tác, mang lại lợi ích cho toàn bộ những nước tham gia.
