Câu hỏi
Hàng xóm đã có lối đi và thường xuyên sử dụng trong nhiều năm qua. Gần đây, dự án mở đường quốc lộ đã hoàn thiện, mảnh đất của gia đình tôi được ra mặt đường lớn. Hàng xóm đòi mở lối đi trên mảnh đất của gia đình tôi để tiện ra đường quốc lộ. Xin hỏi luật sư, nhà hàng xóm đã có lối đi nhưng vẫn muốn mở lối đi khác ra đường quốc lộ đi qua đất nhà người khác có được không?
Trả lời
Hiện nay, mở lối đi là một vấn đề phổ biến và thường xuyên phát sinh tranh chấp do nhiều nguyên nhân khác nhau. Mở lối đi hoàn toàn là nhu cầu dễ hiểu của bất kỳ chủ thể nào. Pháp luật luôn tạo điều kiện thuận lợi để các cá nhân, người sử dụng đất có thể dễ dàng mở lối đi. Tuy nhiên, không phải bất cứ trường hợp yêu cầu mở lối đi nào cũng được chấp nhận bởi việc cắt đất vô lý cũng làm thiệt hại đáng kể về diện tích, không gian sử dụng cũng như quyền sử dụng đất của những người có liên quan.
Căn cứ vào khoản 1 Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 quy định quyền về mở lối đi qua thì chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ. Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.
Theo như quy định trên, quyền về lối đi qua bất động sản liền kề được thực hiện khi bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng. Trong tình huống của bạn, mảnh đất của hàng xóm không bị bao bọc bởi các mảnh đất liền kề gây khó khăn trong việc ra vào đường công cộng nên sẽ không được hưởng quyền về lối đi qua bất động sản liền kề.
Có thể thấy, nhà hàng xóm đã có lối đi, không thuộc trường hợp bắt buộc phải mở lối đi khác theo quy định pháp luật, vì thế chủ đất có quyền từ chối yêu cầu vô lý như vậy. Nhà hàng xóm quá tham lam, muốn đất nhà mình được đi ra đường quốc lộ dễ dàng, nhanh chóng. Nhưng ở đây nhà hàng xóm đã có lối đi rồi, vẫn đảm bảo các quyền sử dụng tài sản của mình, không có bất cứ lý do nào để bắt buộc phải dành quyền mở lối đi mới cho nhà hàng xóm.
Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng Luật sư Kết Nối
Câu hỏi bạn đọc xin gửi về địa chỉ: Báo Kinh tế & Đô thị, số 21 Huỳnh Thúc Kháng, quận Đống Đa, Hà Nội; Email: bandoc@ktdt.com.vn