Hành trình phục hồi sức khỏe cho người lang thang

Chăm sóc y tế cho người lang thang

Trung tâm Công tác xã hội và Quỹ Bảo trợ trẻ em Hà Nội (Trung tâm) thuộc Sở Y tế Hà Nội là nơi quản lý, chăm sóc và nuôi dưỡng thường xuyên khoảng 100 người lang thang xin ăn, xin tiền.

Khi người lang thang mới được tập trung, tiếp nhận vào Trung tâm, họ sẽ được cán bộ y tế khám sức khỏe ban đầu, khai thác tiền sử và bệnh tật để có biện pháp theo dõi và chăm sóc phù hợp.

Chị Phạm Thị Thanh Hương – Trưởng phòng Y tế - Nuôi dưỡng của Trung tâm cho hay: “Tất cả những người lang thang xin ăn, xin tiền ở bên ngoài xã hội đều có sức khỏe không ổn định. Các đối tượng này thường là cao tuổi, khuyết tật đi lang thang, sống trong môi trường không đảm bảo điều kiện tối thiểu, chế độ ăn uống thiếu thốn, không chú ý vệ sinh cá nhân nên khi vào Trung tâm có nhiều bệnh nền. Chính vì vậy, đơn vị rất coi trọng đến công tác chăm sóc sức khỏe cho họ.”

Tất cả các trường hợp được tập trung, tiếp nhận vào Trung tâm đều có cán bộ y tế thăm, khám sức khỏe ban đầu. Hàng ngày cán bộ y tế trực tại đơn vị vẫn thường xuyên kiểm tra và theo dõi tình trạng của họ bởi có những trường hợp lúc mới vào khỏe mạnh, bình thường nhưng chỉ 1 – 2 hôm sau là tình trạng không ổn định, phát bệnh.

Những trường hợp mắc bệnh thông thường thì hàng ngày được cán bộ y tế theo dõi, thăm khám và cấp phát thuốc uống. Trung bình mỗi tháng, Trung tâm cấp phát thuốc, theo dõi sức khỏe cho hơn 40 lượt trường hợp, có tháng cao điểm lên tới 55 đối tượng. Thống kê cho thấy, các đối tượng mắc bệnh nền mãn tính như huyết áp, tiểu đường... hoặc những bệnh thông thường khác.

Đối với những trường hợp người lang thang mắc bệnh nền, họ sẽ được cán bộ y tế đưa đi khám ở cơ sở y tế tuyến trên để được điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Những đối tượng phải nằm điều trị tại bệnh viện sẽ có cán bộ ở lại chăm sóc cho đến khi xuất viện. Thậm chí, có đối tượng cùng một lúc mắc nhiều bệnh, phải điều trị dài ngày thì Trung tâm cắt cử cán bộ ở bệnh viện chăm sóc họ rất tận tình như người thân trong gia đình.

Với trường hợp điều trị ngoại trú, cán bộ y tế sẽ theo dõi và cấp phát thuốc hàng ngày, sau đó họ được đưa đến bệnh viện để kiểm tra sức khỏe khi hết thời gian điều trị. Từ đầu năm 2025 đến nay, Trung tâm đã đưa 26 trường hợp đi khám tại các bệnh viện. Trong số này có 4 trường hợp phải nằm điều trị và có cán bộ đi theo chăm sóc; 9 đối tượng được điều trị tại bệnh viện tâm thần, sau khi ổn định thì Trung tâm tiếp tục quản lý, chăm sóc và nuôi dưỡng.

Vệ sinh và dinh dưỡng hỗ trợ phục hồi sức khỏe

Không chỉ dừng lại ở chăm sóc y tế, cán bộ Trung tâm thường xuyên nhắc nhở người lang thang hàng ngày vệ sinh cá nhân (đánh răng, rửa mặt, tắm, giặt giũ quần áo, thay quần áo hàng ngày), vệ sinh phòng ở, khu vệ sinh sạch sẽ. Mỗi tuần, cán bộ Trung tâm tổ chức 2 buổi để người lang thang lau chùi phòng ở, tủ quần áo, cửa sổ, hành lang, sân để tránh mắc bệnh truyền nhiễm lây lan và đảm bảo vệ sinh chung. Những ngày khác thì các đối tượng quét phòng, lau giường, tủ, gấp chăn màn gọn gàng. Mỗi tuần Trung tâm tổ chức 1 buổi tổng vệ sinh chung ở trong phòng, hành lang, ngoài sân, khơi thông cống rãnh,...

Bên cạnh đó, ngay từ đầu năm, cán bộ Phòng Y tế và Dinh dưỡng đã xây dựng kế hoạch phòng chống dịch bệnh theo mùa để tổ chức tuyên truyền cho các đối tượng. Ví dụ, khi có dịch sốt xuất huyết ngoài cộng đồng thì cán bộ Trung tâm tuyên truyền cho họ cách phòng tránh. Hiện nay, Trung tâm đang tuyên truyền về phòng chống cúm A cho các đối tượng vào các buổi sinh hoạt tập thể, cụ thể như đi ngủ thì phải mắc màn, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, vệ sinh phòng ở, hành lang, khuôn viên. Những đối tượng có triệu chứng hắt hơi, sổ mũi, ho, nhức đầu... thì báo ngay cho các bộ y tế để có biện pháp cách ly, điều trị kịp thời.

Chị Thanh Hương cho biết, những người lang thang ở bên ngoài xã hội do ngủ gầm cầu, chợ, không tắm giặt thường xuyên nên người nhem nhuốc, quần áo bẩn, mặc luộm thuộm. Do đó, khi đối tượng vào Trung tâm được cán bộ tiếp nhận phổ biến, hướng dẫn vệ sinh cá nhân, tắm rửa, thay quần áo và được cấp phát đồng phục. Hàng tháng, Trung tâm còn phối hợp với Hội Cắt tóc từ thiện ở địa bàn xã Đông Anh đến cắt tóc, cạo râu cho các đối tượng để đảm bảo vệ sinh sạch sẽ. Những trường hợp người lang thang xin ăn, xin tiền được tập trung vào Trung tâm không đúng dịp Hội Cắt tóc từ thiện đến thì sẽ được cán bộ cắt cho gọn gàng.

Anh Nguyễn Văn Vũ (sinh năm 2009, quê Nghệ An) chia sẻ: “Trước khi vào đây, tôi ngủ ở ghế đá ngoài đường kể cả khi trời mưa, gió rét. Nhưng từ khi được tập trung vào Trung tâm, tôi được cung cấp chăn, màn, đồng phục, ngủ trên giường, nơi ở sạch sẽ, thoáng mát, ăn uống có nhiều món ngon, đảm bảo dinh dưỡng nên sức khỏe cải thiện, không bị ốm vặt”.

Bên cạnh những hoạt động trên, các đối tượng được ăn uống đảm bảo dinh dưỡng, an toàn vệ sinh thực phẩm, món ăn phù hợp với độ tuổi nên sau một thời gian sức khỏe, tinh thần đã có sự cải thiện đáng kể. Những kết quả tích cực này khẳng định hiệu quả công tác chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người lang thang tại Trung tâm, tạo nền tảng cho họ hòa nhập cộng đồng.