Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm các trường hợp để xảy ra xâm phạm di tích
Kinhtedothi – Bộ VHTT&DL đề nghị UBND các tỉnh, TP chỉ đạo các đơn vị rà soát toàn bộ di tích đã kiểm kê, xếp hạng, không để tình trạng di tích không có hoặc không rõ người chịu trách nhiệm trực tiếp, chậm phát hiện, xử lý khi vụ việc xâm phạm di tích xảy ra.
Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Hoàng Đạo Cương đã ký Công văn số 2587/BVHTTDL-DSVH gửi UBND các tỉnh, TP về tăng cường quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh.
Công văn nêu rõ, thời gian gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng phản ánh tình trạng nhiều di tích lịch sử, di sản quốc gia bị xâm hại. Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính tại Công văn số 4729/VPCP-KGVX ngày 28/5/2025 của Văn phòng Chính phủ, Bộ VHTT&DL đề nghị UBND các tỉnh, TP chỉ đạo cơ quan chức năng và chính quyền địa phương tuân thủ các quy định của pháp luật về di sản văn hóa, các Điều ước quốc tế tại Công ước của UNESCO mà Việt Nam đã ký kết liên quan đến di sản văn hóa, thiên nhiên thế giới.
Bộ VHTT&DL đề nghị các địa phương tăng cường quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa. Ảnh: Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế
Đồng thời thực hiện nghiêm Luật Di sản văn hóa và các văn bản hướng dẫn thi hành; Chỉ thị số 274/CT-BVHTTDL ngày 23/9/2022 của Bộ trưởng Bộ VHTT&DL về tăng cường quản lý Nhà nước đối với một số hoạt động văn hóa nghệ thuật, lễ hội, bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa, phục hồi và phát triển du lịch; Công văn số 3656/BVHTTDL-DSVH ngày 27/8/2024 và Công văn số 1218/BVHTTDL-DSVH ngày 25/3/2025 của Bộ VHTT&DL về tăng cường quản lý hoạt động bảo vệ, bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh.
Bộ VHTT&DL đề nghị UBND các tỉnh, TP chỉ đạo các đơn vị rà soát toàn bộ di tích đã kiểm kê, xếp hạng trên địa bàn, bảo đảm phải có tổ chức, người đại diện chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý, bảo vệ, trông nom di tích. Bộ máy quản lý di tích đảm bảo hiệu lực, hiệu quả để thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ di tích, không để tình trạng di tích không có hoặc không rõ người chịu trách nhiệm trực tiếp, chậm trong việc phát hiện, xử lý khi vụ việc xâm phạm di tích xảy ra, trường hợp vượt quá thẩm quyền, báo cáo UBND cấp tỉnh xem xét, xử lý.
Cùng với đó, rà soát, bổ sung, hoàn thiện các hồ sơ khoa học di tích, ban hành quy chế quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh thuộc thẩm quyền. Trong đó xác định rõ các quy định bảo vệ công trình di tích, hiện vật thuộc di tích, cảnh quan văn hóa của di tích kèm theo việc phân công cụ thể trách nhiệm bảo vệ của tổ chức, cá nhân một cách hiệu quả.
Bộ VHTT&DL yêu cầu các địa phương tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan, không để xảy ra các trường hợp xâm phạm di tích tương tự. Đồng thời chỉ đạo tăng cường công tác quản lý, bảo vệ an ninh, an toàn di tích và các hiện vật thuộc di tích cũng như công tác quản lý di tích trên địa bàn; chủ động xây dựng phương án phòng ngừa, phát hiện từ sớm và sẵn sàng ngăn chặn, xử lý các hành vi xâm hại, phá hoại.
Luật Di sản văn hóa năm 2024 đã được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 23/11/2024 tại Kỳ họp thứ 8, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, trong đó, khoản 4 Điều 90 quy định trách nhiệm quản lý Nhà nước về di sản văn hóa của UBND cấp tỉnh. Bộ VHTT&DL đề nghị các địa phương cần chuẩn bị tốt điều kiện tài chính, nhân lực, cơ sở dữ liệu... để bảo đảm hoạt động quản lý Nhà nước theo phân cấp, phân quyền nhằm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa nói chung, di tích nói riêng; chủ động có kế hoạch tổ chức triển khai thi hành Luật Di sản văn hóa bảo đảm kịp thời, thống nhất, hiệu quả.
Như Kinh tế & Đô thị đã đưa tin, thời gian qua, tại một số địa phương xảy ra tình trạng di tích, bảo vật quốc gia bị xâm hại, phá hỏng. Trong đó có vụ lăng Vua Lê Túc Tông (Thanh Hóa) bị đào bới để trộm cổ vật hay bảo vật quốc gia ngai vua triều Nguyễn bị phá hỏng gây xôn xao trong dư luận.
