Kinh tế châu Âu sẽ suy thoái do khủng hoảng năng lượng trong năm 2023?
Theo một cuộc khảo sát các nhà kinh tế của Financial Times, nền kinh tế khu vực Eurozone sẽ thu hẹp trong năm 2023 do lạm phát tăng cao và cuộc khủng hoảng năng lượng còn kéo dài.
Gần 90% trong số 37 nhà kinh tế mà Financial Times khảo sát cho rằng nền kinh tế Eurozone đã rơi vào suy thoái và phần lớn đều dự báo tổng sản phẩm quốc nội sẽ giảm trong cả năm tới. Chuyên gia kinh tế Chiara Zangarelli tại Morgan Stanley đánh giá: “Thị trường khí đốt tại châu Âu vẫn là rủi ro chính đối với kinh tế các nước Eurozone. Nguy cơ tiếp tục xảy ra tình trạng gián đoạn nguồn cung, hoặc một mùa đông đặc biệt lạnh giá có thể khiến cuộc khủng hoảng năng lượng xuất hiện trở lại, điều này cũng đẩy lạm phát tăng cao và tác động lớn đến nhu cầu tiêu dùng trong khu vực”.
Phần lớn các chuyên gia kinh tế nhận định, châu Âu đã qua thời kỳ khủng hoảng năng lượng tồi tệ nhất do ảnh hưởng từ cuộc xung đột Nga-Ukraine gây ra. Nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi vào mùa thu, các cơ sở lưu trữ khí thiên nhiên ở châu Âu đã nạp gần đủ công suất theo yêu cầu của Uỷ ban châu Âu.
Tuy nhiên, một số chuyên gia kinh tế vẫn lo ngại viễn cảnh phân phối năng lượng trong năm tới, đặc biệt nếu mùa đông năm nay lạnh bất thường, làm cạn kiệt nguồn dự trữ năng lượng, hoặc nếu dòng chảy khí đốt từ Nga tiếp tục giảm mạnh.
Ông Sylvain Broyer, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Âu, Trung Đông và châu Phi tại hãng đánh giá tín nhiệm S&P Global Ratings cho biết: “Châu Âu có thể tránh được rủi ro về việc phải phân phối khí đốt trong mùa đông này, song câu hỏi về nguồn cung năng lượng cho mùa đông tới hiện còn đang bỏ ngỏ”.
Trong nỗ lực giảm phụ thuộc vào nguồn cung khí đốt từ Nga, châu Âu đã chuyển sang các nhà cung cấp khác như Na Uy, Mỹ và Trung Đông, và sử dụng nhiều nguồn năng lượng thay thế.
Mặc dù vậy, các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng, nếu nguồn cung năng lượng từ Nga bị cắt hoàn toàn thì việc nạp đầy các cơ sở lưu trữ khí đốt quan trọng của châu Âu trước mùa đông tới sẽ khó khăn hơn nhiều.
Chuyên gia Carsten Brzeski, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu vĩ mô tại Ngân hàng ING lưu ý thêm: “Mức dự trữ khí đốt của châu Âu đang giảm nhanh chóng, do đó nguy cơ tái diễn tình trạng khan hiếm năng lượng trong mùa đông này vẫn cao. Mùa đông năm tới sẽ đối mặt nhiều thách thức hơn”.
Sự kết hợp giữa suy thoái kinh tế và mức lãi suất cao kỷ lục trên khắp châu Âu cũng được cho là sẽ gây ra sự đảo chiều mạnh mẽ trên thị trường nhà đất tại khu vực Eurozone. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã tăng lãi suất thêm 2,5% trong cả năm 2022 và dự kiến tiếp tục tăng lãi suất vào năm 2023. Các chuyên gia kinh tế dự báo giá nhà ở tại Eurozone sẽ giảm khoảng 4,7% trong năm tới.
Chuyên gia Maria Demertzis, thành viên cấp cao của Viện nghiên cứu Bruegel cho biết, giá nhà “sẽ không tiếp tục tăng nếu chúng ta đang trong thời kỳ suy thoái và lãi suất tăng”.
Theo dự báo của các chuyên gia tham gia cuộc khảo sát của Financial Times, nền kinh tế khu vực Eurozone sẽ giảm khoảng 0,01% vào năm tới. Dự báo này được đánh giá kém khả quan hơn cả Ủy ban châu Âu và ECB, vốn dự đoán nền kinh tế của khối sẽ tăng trưởng lần lượt là 0,3% và 0,5% trong năm tới.
Các chuyên gia cũng dự báo tỷ lệ lạm phát ở khu vực đồng euro dự kiến sẽ cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của ECB trong vòng 2 năm tới. Họ còn dự báo lạm phát của Eurozone tăng hơn 6% vào năm tới và khoảng 2,7% trong năm 2024.
