Minh bạch xuất xứ hàng hóa là ưu tiên hàng đầu
Kinhtedothi - Cùng với biện pháp siết chặt kiểm soát xuất xứ hàng hóa của Chính phủ và Bộ Công Thương, các DN Việt Nam cần chủ động chứng minh xuất xứ hàng hóa, truy xuất chuỗi cung ứng để tránh rủi ro khi xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ.
Gợi ý chiến lược nhằm giúp DN Việt thích ứng thuế đối ứng của Mỹ, Giám đốc chương trình khởi nghiệp tại SUNY Cobleskill - Đại học New York (Mỹ) Trần Lương Sơn cho rằng, chính sách thuế của Mỹ đã chuyển dịch từ ưu tiên thương mại tự do sang thương mại mang tính chiến lược, tập trung vào chính sách công nghiệp và an ninh quốc gia.
Việt Nam được xem là một điểm đến hấp dẫn trong chiến lược "Trung Quốc + 1", nhưng cũng đối mặt với sự giám sát chặt chẽ từ Mỹ về các vấn đề về hàng hóa, lao động, nhãn mác và quy tắc xuất xứ.
Để linh động thích ứng, ông Trần Lương Sơn đưa ra 3 hướng chiến lược chính cho cộng đồng DN. Thứ nhất, tuân thủ chuẩn mực quốc tế. DN cần củng cố tài liệu chuỗi cung ứng, bảo đảm ghi nhãn xuất xứ minh bạch và sớm áp dụng các tiêu chuẩn của Mỹ và EU. Thứ hai, nâng cấp chuỗi giá trị, dần chuyển đổi từ mô hình sản xuất gia công (OEM) sang mô hình nhà sản xuất thương hiệu gốc (OBM) như cách Biti's, Vina Giày đã làm. Song song đó, các DN ưu tiên đầu tư vào xây dựng thương hiệu, đổi mới và tìm giải pháp làm chủ tệp khách hàng (kiều bào Việt Nam). Thứ ba, chủ động tăng cường gắn kết với các hiệp hội thương mại và nhà hoạch định chính sách, chứng tỏ Việt Nam là một đối tác đáng tin cậy.
Bốc xếp hàng xuất nhập khẩu tại cảng Nam Đình Vũ, Hải Phòng. Ảnh: Phạm Hùng
Ông Trần Lương Sơn cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng thương hiệu quốc gia và ngành, giúp Việt Nam chuyển hình ảnh từ "nhà sản xuất giá rẻ" thành "nhà cung cấp uy tín", sở hữu các sản phẩm đặc trưng, giá trị cao như nông sản, thủ công mỹ nghệ, thủy sản. Thương hiệu ngành cần dựa trên chất lượng, bền vững, tuân thủ và tạo dựng niềm tin. Việc này quan trọng trong bối cảnh thuế quan và giám sát quốc tế hiện tại đòi hỏi mức độ tin cậy và truy xuất nguồn gốc cao hơn.
Ở góc độ kỹ thuật, ông Mohammed Selia - Giám đốc điều hành Công ty Fulfill Plus (cung cấp dịch vụ hậu cần và thực hiện đơn hàng) lưu ý, DN Việt Nam phải nắm rõ cách tính thuế nhập khẩu của Mỹ, vốn được thanh toán khi thông quan tại cảng nhập và xác định dựa trên biểu thuế quan HTS của Mỹ, giá trị khai báo cùng với xuất xứ của hàng hóa. Cụ thể, mỗi ngành hàng có mức thuế và yêu cầu riêng. Ví dụ với mặt hàng quần áo và may mặc, thuế suất dao động từ 10 - 30% và phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về ghi nhãn của Ủy ban Thương mại liên bang (FTC), đồng thời phải phân loại sản phẩm chính xác. Hay ngành nội thất, đặc biệt là sản phẩm gỗ, cần lưu tâm đến rủi ro thuế chống bán phá giá và phải tuân thủ Đạo luật Lacey. Một số tiểu bang như California còn có các yêu cầu riêng về chất chống cháy.
Với nông sản và thủy sản, việc đăng ký với FDA/USDA và khai báo trước khi nhập khẩu là bắt buộc và trong nhiều trường hợp, cần đảm bảo được việc lưu trữ trong chuỗi cung ứng lạnh. Ngược lại, hàng thủ công mỹ nghệ thường được hưởng mức thuế thấp hoặc miễn thuế, tuy nhiên cần tránh sử dụng các vật liệu có nguồn gốc từ động vật bị cấm và phù hợp để kinh doanh trên các nền tảng như Etsy, Amazon Handmade và kênh trực tiếp đến người tiêu dùng (DTC). Riêng mặt hàng giày dép có mức thuế suất cao, thường trên 30%, phân loại dựa trên vật liệu và thiết kế, đòi hỏi sự cẩn trọng trong khâu chuẩn bị hồ sơ.
Ngoài ra, các nhà nhập khẩu cũng có thể tìm hiểu về Quy tắc De Minimis - Mục 321 - một yếu tố cho phép nhập khẩu các lô hàng có giá trị bằng hoặc dưới 800 USD, như một cách tiếp cận linh hoạt thị trường Mỹ.
