Theo Reuters, sắc lệnh được Tổng thống Joe Biden ký ngày 9/8 cho phép Bộ trưởng Tài chính Mỹ cấm hoặc hạn chế đầu tư của nước này vào các công ty của Trung Quốc trong 3 lĩnh vực bao gồm chip bán dẫn và vi điện tử, công nghệ thông tin lượng tử, và trí tuệ nhân tạo.
Theo sắc lệnh này, Quốc hội Mỹ cũng phải được thông báo về ngân sách cho các ngành công nghệ.
Trong thư gửi Quốc hội, Tổng thống Biden cho biết, ông đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia nhằm đối phó với mối đe dọa từ những nước như Trung Quốc trong việc phát triển các công nghệ nhạy cảm và sản phẩm quan trọng trong các lĩnh vực quân sự, tình báo, giám sát và năng lực mạng.
Sắc lệnh này nhằm ngăn chặn nguồn vốn và chuyên môn của Mỹ giúp phát triển các công nghệ có thể hỗ trợ quá trình hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc và làm suy yếu an ninh quốc gia của Mỹ. Bên cạnh đó, quyết định của người đứng đầu Nhà Trắng còn tập trung vào vốn cổ phần tư nhân, vốn mạo hiểm, liên doanh và đầu tư vào lĩnh vực xanh.
Sắc lệnh nhằm mục tiêu hạn chế đầu tư vào các công ty Trung Quốc phát triển phần mềm để thiết kế chip. Mỹ, Nhật Bản và Hà Lan thống trị các lĩnh vực trên và chính phủ Trung Quốc đang nỗ lực xây dựng các giải pháp thay thế trong nước.
Chính quyền Biden đã hợp tác với các đồng minh và đối tác của Mỹ khi phát triển các hạn chế "và sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với đồng minh và đối tác để thúc đẩy các mục tiêu này".
Sắc lệnh này dự kiến sẽ được thực hiện từ năm tới sau nhiều vòng lấy ý kiến của công chúng.
Lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer ca ngợi sắc lệnh của Tổng thống Biden khi nói rằng "trong một thời gian dài, tiền của Mỹ đã giúp thúc đẩy sự trỗi dậy của quân đội Trung Quốc".
Ông Schumer nhấn mạnh: "Hôm nay, Mỹ đang thực hiện bước đầu tiên mang tính chiến lược để đảm bảo đầu tư của Mỹ không dùng để tài trợ cho sự tiến bộ của quân đội Trung Quốc".
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Michael McCaul cũng hoan nghênh động thái hạn chế các khoản đầu tư mới ra nước ngoài vào Trung Quốc, nhưng cho biết "việc không tính đến các khoản đầu tư công nghệ hiện có cũng như các lĩnh vực như công nghệ sinh học và năng lượng là điều đáng lo ngại".
Trong khi đó, chuyên gia Emily Benson tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) - tổ chức nghiên cứu chính sách của Quốc hội Mỹ cho biết, Nhà Trắng chỉ nên cấm các khoản đầu tư vào trí tuệ nhân tạo cho mục đích quân sự, còn các khoản đầu tư khác vào lĩnh vực này sẽ chỉ cần thông báo cho chính phủ.
Động thái của chính quyền Tổng thống Biden được cho là sẽ khiến căng thẳng gia tăng trong quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, mặc dù giới chức Mỹ cho rằng các hạn chế này nhằm ứng phó với các rủi ro an ninh quốc gia.
Theo một quan chức Nhà Trắng, sắc lệnh này đã được điều chỉnh để không cản trở hoạt động kinh doanh giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Một quan chức cao cấp khác của Nhà Trắng nói với Reuters rằng các quy định sẽ chỉ ảnh hưởng đến các khoản đầu tư trong tương lai, không ảnh hưởng đến các khoản đầu tư hiện tại.
Đại sứ quán Trung Quốc hiện chưa có bình luận về động thái trên, nhưng tuần trước cho biết Mỹ chính trị hóa các vấn đề công nghệ và thương mại, và sử dụng chúng làm công cụ và vũ khí trên danh nghĩa an ninh quốc gia.
